Yazının başlığına bakıp, “Bana yeni bir şey söyle” dediğinizi duyar gibiyim.
Muhalif seçmenin Kılıçdaroğlu’na bakış açısının seçim öncesinde de böyle olduğunu ben de biliyorum. Kemal Bey kampanya döneminde durumu biraz toparladı. Ancak 14 gün içinde Erdoğan karşısında aldığı iki sandık mağlubiyeti ve seçim sonrasında adeta koltuğa yapışması kendisine oy verenleri bile çileden çıkarmış durumda.
BETİMAR Araştırma’nın 31 Mayıs -1 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirdiği “Türkiye Seçmen Eğilimleri Araştırması” sonuçlarına göre ilk turda Kılıçdaroğlu’na oy verenlerin yüzde 6.3’ü ikinci turda tercihini Erdoğan’dan yana kullanmış. Yüzde 4’ü ise sandığa gitmemiş ya da geçersiz oy kullanmış!
İkinci turda Erdoğan’a oy veren muhalif seçmenin yüzde 21.6’sı “Kılıçdaroğlu’nun kazanacağını düşünmediğim için”, yüzde 19’u “Kurdukları ittifakı beğenmedim”, yüzde 17.8’i “Güvenmediğim, inanmadığım için”, yüzde 16.6’sı ise “Yönetemeyeceğini düşünüyorum” diyerek ikinci turda Erdoğan’a oy atmış.
Ve araştırmanın en kritik sorusu… “Sizce Kılıçdaroğlu CHP Genel Başkanlığı’ndan istifa etmeli mi?”
Yüzde 62.4’e göre “Evet, etmeli.” Yüzde 37.6’ya göre ise “Hayır, etmemeli.”
CHP’lilerin yüzde 51.3’ü, İyi Partililerin yüzde 82.1’i, Yeşil Sol Partililerin yüzde 55.2’si, Türkiye İşçi Partililerin yüzde 88.4’ü Kemal Bey’in istifa etmesi gerektiğini düşünüyor.
Anketteki tek çarpıcı sonuçlar bunlar değil.
Muhalif seçmenin yüzde 64.1’i Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekilliği seçimlerinde başarılı olamamasının temel sebebi olarak ittifakın yanlış partilerden oluşmasını ve yanlış aday seçimini görüyor.
CHP’lilerin yüzde 62’si ittifakı oluşturan partilerin Kılıçdaroğlu’na yeterli desteği vermediğini düşünüyor. İyi Partililerin yüzde 66’sı ise ittifakın yapısının ve adayın yanlış olduğu kanaatini taşıyor.
Araştırmada, “Meral Akşener’in 3 Mart’taki çıkışı Millet İttifakı’nın seçimlerde başarısız olmasında etkili oldu mu?” sorusu da yöneltilmiş. Muhalif seçmenin yüzde 54.6’sı bu soruya “ Evet, oldu” cevabını verirken, yüzde 45.4’ü ise “Hayır olmadı” diyor.
Ve HDP/Yeşil Sol Parti’nin Kılıçdaroğlu için yaptığı destek açıklaması… Muhalif seçmenin yüzde 52.9’u bu açıklamanın ittifaka zarar verdiğini düşünüyor. Bu oran İyi Parti seçmeninde yüzde 60.9’a ulaşıyor. CHP’lilerin yüzde 49.5’i de İyi Partililer gibi düşünüyor.
Kılıçdaroğlu’nun seçim dönemindeki vaatleri muhalif seçmenin yarıdan fazlasını ikna etmiş ama yüzde 47.7’lik bir kesim “Proje ve vaatler ikna edici değildi” diyor. Bu oran İyi Parti seçmeninde yüzde 61.4’e, Türkiye İşçi Partisi seçmeninde ise yüzde 64.1’e yükseliyor.
İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlarının kampanya döneminde mitinglere katılıp, Kılıçdaroğlu’na oy istemesi muhalif seçmen tarafından olumlu karşılanmış.
Seçmenin yüzde 87.1’i Ekrem İmamoğlu’nun sahaya çıkmasının olumlu bir etkiye sebep olduğu kanaatinde. Bu oran Mansur Yavaş için yüzde 84.6 olarak ölçülmüş.
Araştırmanın en dikkat çeken sorularından biri “Şayet Kılıçdaroğlu genel başkanlıktan ayrılır/istifa ederse kimi CHP Genel Başkanı olarak görmek isterseniz?” sorusu. Cevaplar enteresan. Yüzde 46.7’nin adayı Ekrem İmamoğlu… Yüzde 17.6 Mansur Yavaş diyor.
Özgür Özel’i CHP Genel Başkanı olarak görmek isteyenlerin oranı yüzde 6.5. Yüzde 1.2 bu soruya Muharrem İnce cevabını vermiş. Yüzde 0.9’un tercihi ise Mustafa Sarıgül.
Sadece Kılıçdaroğlu değil Akşener’in durumu da sorulmuş muhalif seçmene. Akşener’in İyi Parti Genel Başkanlığı’na devam etmesini isteyenlerin oranı yüzde 80.8.
Akşener’in muhalif seçmendeki algısı iyi ama aynı şeyi ittifakı oluşturan diğer partilerin liderleri için söylemek pek mümkün değil. Saadet Partisi lideri Temel Karamollaoğlu’nun seçim çalışmalarına katılıp, yeterli desteği verdiğine inananların oranı yüzde 50. Ali Babacan’da bu rakam 28.3’e, Gültekin Uysal’da yüzde 25.9’a, Ahmet Davutoğlu’nda ise yüzde 25.1’e düşüyor. Akşener’in katkı sağladığına inananların oranı yüzde 75.8.
Seçimde yaşanan büyük hayal kırıklığının ardından Millet İttifakı devam eder mi? Muhalif seçmenin yüzde 49.5’i bu soruya “Evet, devam eder” cevabını veriyor. Yüzde 50.5’i ise ittifakın artık sona ereceği düşüncesinde.
Türkiye’de muhalif seçmenin adeta röntgenini çeken bu araştırmayı Millet İttifakı partilerinin liderleri iyi analiz etsin.
Belki bundan sonraki seçimlerde aynı yolları deneyerek farklı sonuçlar elde edeceklerini zannetmekten vazgeçerler.