‘Ekonomiyi soğutmak istemiyoruz’

Türkiye ile Azerbaycan’ın, yani ‘iki devlet, tek millet’in dört kıtada ticareti canlandıracak projelerini anlatmak için 6. Küresel Bakü Forumu’na katılan Başbakan Binali Yıldırım, yurtiçinde ekonomiyi sıcak tutmayı hedefleyen çalışmalarını da gazetecilere açıkladı. TC-tur uçağı ile Başbakan ile Bakü’ye gittik. Havalandıktan bir süre sonra Başbakan gazetecilerinin oturduğu bölüme gelip hatırımızı sordu. Başbakan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in onuruna verdiği gala yemeğine katıldığı için dönüşümüz gecikti, sorularımızı uçakta değil, Bakü’de yanıtladı.

‘Kapsamlı reform’

Esnaf ve çiftçilere nefes aldıracak yeni paketin çalışmalarının sürdüğünü belirten Başbakan Binali Yıldırım, “2017’de olduğu gibi 2018’de de çeşitli sektörlere yönelik bazı tedbirler ve kolaylıklar getireceğiz. Durgunluk geçiren bazı sektörlerin sorunları çözüme kavuşturulacak” dedi. Piyasalarda son günlerde yaşanan hareketliliğe de değinen Yıldırım şunları söyledi:
“Genel anlamıyla da yüksek faiz, yüksek enflasyon ve kur baskısıyla ilgili daha köklü bir çözüm üzerinde çalışıyoruz. Kur oynaklığı yüksek faiz ve enflasyonu da körüklüyor. Bu da yatırımcının gelecek öngörülerini ve kararlarını bazen ertelemesine neden oluyor. 2003-2012 yılları arasında dolar kurunda kayda değer bir değişiklik olmadı. Özellikle dolar üzerinden borçlanmayı tercih ettiler. 2013’ten sonra ABD ve küresel pazarlardaki hareketlenmeler, özel sektör borç geri ödemeleri programı kur üzerinde baskıya sebep oldu.

Geçen yılın sonuna kadar sınırlı bir dalgalanma gerçekleşti. Bu yıl içerisinde oluşabilecek benzer bir gelişmeye karşı gerek Merkez Bankası, gerekse ekonomi yönetimi olarak tedbir alıyoruz.

Türk ekonomisi güçlüdür. Geçici şoklara karşı hazırlıklıdır. Türkiye, 2018 yılında da büyümeyi sürdürecektir. Büyüme, orta vadeli program hedeflerinde olduğu gibi yüzde 5’ten daha az olmayacaktır. Ekonomiyi soğutmak istemiyoruz. Yatırım ortamını iyileştirmeye yönelik kapsamlı bir reform yaptık. Türkiye’nin yatırım yapılabilir ülkeler arasında ciddi bir iyileşme olmasını bekliyoruz. Meclis’te görüşülen torba yasa, KDV reformu ve diğer kanunların amacı yatırımcıyı rahatlatmak. Özellikle stratejik yatırımlarda özel yatırımın türüne, miktarına, bölgesine göre esnek teşvik uygulamalarımız da devreye giriyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya yönelik geliştirilmiş 6. Bölge teşvikleri ile ilgili tüm çalışmalar tamamlandı. İnşallah orada da ciddi bir talep söz konusu... Bu stratejik yatırımlarda bilişim, yenilikçilik, petro-kimya gibi sektörlerde yatırımları inceledik. 108 milyar TL civarında teşvik edilmeye hak kazanan 7 sektörde toplam 21 proje var. Bunlara, Doğu ve Güneydoğu teşvikleri dahil değil... Daha küçük ölçekli... İstihdam seferberliği bundan sonra da devam edecek.”

‘Afrin ve Menbiç’te duruşumuz aynı, terör istemiyoruz’

Gazetecilerin, Dışişleri Bakanı’nın Afrin operasyonunun mayısta bitebileceğine dair açıklamalarını hatırlatması üzerine Başbakan Yıldırım “Afrin operasyonu devam ediyor. Bu operasyonun tabiatından kaynaklanan bir zorluk var. O yüzden şu gün biter, şu gün gireriz, şu gün çıkarız gibi bir şey demek doğru olmaz. İşlerini tamamlayınca çıkacaklar. Biz zaten baştan burada gelip kalma niyetimiz yok dedik” şeklinde konuştu. Yıldırım, Menbiç konusunu da yeni ABD Dışişleri Bakanı ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ileriki tarihlerde görüşeceğini belirterek, “Bizim oradaki duruşumuz çok net. Afrin’de duruşumuz neyse Menbiç’te de duruşumuz aynı... Sınırlarımızın güneyinde terör örgütlerinin varlığını istemiyoruz” dedi. “ABD’nin yeni Dışişleri Bakanı Pompeo süreci nasıl değiştirir?” sorusu üzerine Yıldırım, “Bakıp göreceğiz. Bizim için o gitmiş, bu gelmiş fark etmez. Bizim için ilkeler esastır. Türkiye hiçbir zaman terör tehdidi altında varlığını sürdürmek niyetinde değil” yanıtını verdi.

‘Oy pusulasında mühre gerek yok filigran var’

“Seçim ittifakıyla ilgili yasa TBMM’den geçti. En çok tartışılan bölümü mühürsüz oy pusulaları konusu. Partilerin mühürsüz oy pusulası fırsatıyla seçimde sahtekarlık yapması gündeme gelebilir. Bu nasıl önlenebilir?” sorusunu ise Yıldırım şöyle yanıtladı: “Eski kafa, eski düşünce şekliyle yeni icraatları yapamayız. Şimdi bütün oy pusulaları filigranlı. Yani, mühre falan gerek yok. Bilişim gelişti, barkodlu çekler var, filigranlı oy pusulası var. Oy pusulasının hiçbir yerine mühür bile vurulmaması lazım. İhtiyaç yok. Burada bir sahtekarlık söz konusu olmaz. Asıl olan seçmenin oyuna oluyor. 50 milyon seçmenin neredeyse yüzde 8-10’unun oyu boşa gidiyor. Yazık değil mi? Günah değil mi?”

‘Çanakkale’ye 2.5 katı talep geldi, bazıları gönül koydu’

Türkiye’nin açıkla büyüyen bir ülke olduğunu ifade eden Yıldırım, “ İki açık var. Biri bütçe açığı, diğeri cari açık. Bütçe açığında sıkıntılı bir durum yok. Öngördüğümüz hedeflerin altında üzerinde değil ama cari açık da biraz dış faktörlere bağlı. Petrolün 65 dolarlarda seyretmesi. Türkiye’nin öngördüğü şartların değişmesiyle birlikte birtakım hesaplar şaşabiliyor. İkisini de bir araya getirsek Türkiye ekonomisiyle ilgili endişe edilecek bir durum söz konusu değil” dedi.

Türkiye’ye yatırım yapma iştahının devam ettiğini vurgulayan Yıldırım, “Terörle mücadele içinde olmamıza rağmen dışarıda büyük operasyonlar yürütmemize rağmen bu devam ediyor. Turizmde de çok iyi durumdayız. 2018 rezervasyonları 2017’nin çok üzerinde. Turist sayısında 40 milyona yaklaşacağımızı düşünüyoruz. Avrupa’dan ve Rusya’dan rezervasyon artışları var” diye konuştu.

İthalatı azaltmak için yerli üretimi desteklediklerini kaydeden Yıldırım, aralarında ilaç sanayiinin de bulunduğu pek çok sektörde yerlileşme hamlesinin başladığını, tıbbi malzemeler ve stent gibi ürünleri Türkiye’de üretmek isteyen firmaların arttığını sözlerine ekledi.

Asıl haberi kaçırdınız

Toplantı bitiminde Başbakan, “Siz sormadınız ve asıl haberi kaçırdınız, Türkiye ekonomisi ile ilgili güzel bir haber vereyim size. 18 Mart’ta Çanakkale Köprüsü’nün kazığının çakılması töreni var” diye konuştu.

Köprü için finansman anlaşmasının da yapıldığını bildiren Başbakan, aralarında Kore, Almanya, Fransa, İtalya, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Çin, Danimarka’nın da bulunduğu 10 ülkeden 24 bankanın sendikasyona katıldığını söyledi. Yıldırım, “1.6 milyar euro, toplam kredinin yüzde 70’i… Daha ilginç tarafı bu 1.6 milyar euro için 3.6 milyar euro’luk teklif geldi. Alamadıklarımız da gönül koydular. Türkiye’ye yatırımın nasıl ilgi gördüğünü bu da ortaya koyuyor.

Vadesi 15 yıl…

Faizi euribor artı 1.45” dedi. Toplam 2.3 milyar euro’ya mal olması beklenen köprünün 1.6 milyar euro’sunun dış kaynakla, kalanın iç kaynakla finanse edileceğini belirten Yıldırım, bunun Türkiye ekonomisinin gücünü gösterdiğini ifade etti.

‘AP sıcacık koltuğunda otururken Türkiye, Avrupa’yı terörden koruyor’

Başbakan Yıldırım, Avrupa Parlamentosu’nun (AP) Afrin’le ilgili kararını şöyle yorumladı: “AP böyle çıkıntılıkları yapıyor. Terörle mücadeleyi onlar mı yapıyor? Kusura bakmasınlar, onlar sıcacık koltuklarında otururken Türkiye hem kendi ülkesinde hem de Avrupa’ya terörün yayılmasının önüne geçiyor. Bir anlamda Türkiye Avrupa’yı terörden koruyor. Vizyonsuz, cahilce, bölgenin sorunlarından bihaber insanların verdiği kararlar... AP’nin sicili bozuk. Aldığı bu karar bizim için yok hükmündedir. Koca Avrupa kıtası bölücü terör örgütüne neredeyse teslim oldu.”