Dubai çikolatası ve savunma sanayii
Ne piyasada ne de internette satılan Dubai çikolatası aslında orijinal Dubai çikolatası değil. Gerçek Dubai çikolatası her gün sadece 14:00 ile 17:00 saatleri arasında Dubai’deki Fix Dessert Chocolatier mağazasında satılıyor.
Ufak bir tabletin fiyatı 50 dolar yani yaklaşık bin 700 lira.
Bu ürünün adı da Dubai çikolatası değil, Türkçeye “Künefeye Doyamıyorum” diye çevirebileceğimiz “Can’t Get Knafeh of It”.
Projenin arkasındaki ikili isim Mısır asıllı İngiliz vatandaşı Sarah Hamouda ve Filipinli şef Nouel Catis Omamalin.
Çikolata 2024’te patladı ama bu işin mucidi Filipinli şef, 2009’dan beri Dubai’de yaşıyor, çalışıyor, ortalama bir hayat sürüyordu.
Sonra iki bildik tadı birleştirerek yeni bir tat yarattı ve bu katma değeri yüksek ürünle tüm dünyada ünlendi...
Türkiye 2002’de 248 milyon dolarlık silah ihraç ediyordu, 2023 yılında bu rakam 5,54 milyar dolar oldu.
Rakam önemli ama daha da önemli olan bir nokta var.
Türkiye’nin yaptığı tüm ihracatın ortalama kilogram fiyatı 1,53 dolar.
En yüksek kilogram fiyatı 12.02 dolarla otomotiv ihracatında.
Buna karşın savunma sanayii ihracatında ortalama kilogram fiyatları şöyle:
AESA Burun Radarı, 30 bin dolar/kg, Foton Dedektör 50 bin dolar/kg, SİHA 10 bin dolar/kg, Arayıcı Başlık 12 bin dolar/kg.
Türkiye’nin katma değeri en yüksek olan sektörü savunma sanayii ve bu rakamlar kadar önemli olan bir diğer nokta siyasi etki.
Silah satan ülkeler, silah ithal eden ülkelerle görüşmelerinde satış iznini hep siyasi bir güç olarak kullanırlar.
Bugün 44 ülkeye ihracat yaparken ülkeye kazandırılan döviz kadar elde ettiğimiz güç de önemli.
Dubai çikolatasının dünya üzerinde yüzlerce benzeri var.
Türkiye’de 200 gramlık olanlar 450 liralar seviyesinde satışa sunuluyor, dünyanın bazı yerlerinde benzer Dubai çikolatasının fiyatı, orijinal Dubai çikolatasının fiyatını da geçmiş durumda.
Yine Türkiye’de belli alışveriş sitelerinde Dubai Çikolatası kalıpları satılmaya başlanmış, tüketim çılgınlığı açısından önemli bir veri bu.
Tıpkı Dubai Çikolatası çılgınlığı gibi ülkelerin savunma ihtiyaçlarını karşılama konusunda da çılgınlık yaşadığı bir dönemdeyiz.
Türkiye çok geriden başladığı bu yarışta hem kendi savunma ihtiyacını karşılıyor hem de dev rakipleri geride bırakıyor.
ABD; İngiltere, Almanya, Fransa’nın on yıllardır hâkim olduğu bir pazarda rekabet ediyoruz.
Fransa’nın adı marş olmuş bir İHA’sı yok ama Bayraktar marş oldu.
ABD’nin Irak’ı işgali tüm dünyada Hummer markasını şöhret yapmıştı, bugün en zorlu coğrafyalarda Türk zırhlı araçları görev yapıyor
Savunma sanayiinin ekonomiye katkısını hesap ederken sadece ihracat rakamına değil, ithalatına gerek kalmayan silahlar ve ülkede kalan dövize de bakmamız lazım. Kaldı ki parayı vermek her istediğin silahı satın alma imkanını da vermiyor ülkelere.
Karbon elyaf takviyeli termoset reçineli progras geliştirilmesi projesinin adı İPEK.
Nikel süper alaşım malzeme üretilmesi projesinin adı KRİSTAL.
ULAK; 4. Nesil haberleşme konusunda yürütülen proje, SİSAMER, Türk Silahlı Kuvvetleri siber savunma merkezi çalışmasının adı.
Biz silahları hep taşıdıkları patlayıcı, menzil üzerinden konuşuyoruz ya, hata yapıyoruz.
Alçak irtifa uyduları, haberleşme imkanları, elektronik harbe karşı önlemler yetersiz olursa patlayıcıların bir anlamı kalmıyor.
Devam eden 900’den fazla projeden sözünü ettiklerim bunlardı.
Çarşamba günü savunma sanayine kart katkısı yazım üzerine onlarca mesaj aldım.
O yazının başında da belirttiğim gibi sürecin iletişim ayağında yapılan hatalar, gelir farkına bakılmaksızın 100 bin lira ve üzeri her limitten aynı paranın tahsil edilmeye kalkılması doğru değildi, en zengin ile kredi kartı limiti 100 bin lira olan asgari ücretli niye aynı parayı ödesin demiştim.
Fikir tamamen rafa kaldırıldı ama asıl bakmamız gereken nokta savunma sanayiimiz.
Türkiye, bütçesinin yüzde 10’undan fazlasını ülkenin güvenliği için harcıyor, toplanması planlanan 1,5 milyar dolar yapılan harcamanın 50’de biri bile değildi ama madem global şartlar hızlanmamızı gerektiriyor bunun üzerinde mutlaka düşünmemiz lazım.
O gün gelen mesajlarda kimse savunma sanayiinin önemini dışlamadı ama ülke kaynaklarının etkin kullanımı üzerinde duruldu.
Bu noktada halka gidilecekse mutlaka kaynak ve devletin gelirleri kısmının her noktasına iyi bakılması lazım.
Maslow’un ihtiyaç piramidinde açlık, uyku gibi fiziksel ihtiyaçların ardından güvenlik ihtiyaçları gelir.
Bunu bilerek, katma değeri yüksek ürünlerin sadece güvenlik değil, ekonomimiz açısından da çok önemli olduğunu unutmadan aksiyon almamız gerek...
