Raporu olmayan sürücü, trafiğe çıkamayacak!

Ticari araç kullanmak için beş yılda bir ‘Psikoteknik Değerlendirme Raporu’ almak zorunda olanlar için süre 3 Şubat Pazartesi günü sona eriyor. Belgesi olmayan araç kullanamayacak

Türkiye’deki 8 milyon araç sürücüsünü yakından ilgilendiren uygulama 3 Şubat itibariyle başlıyor. Ancak düzenlemenin hayata geçmesine çok kısa süre kala sadece 600 binin biraz üstünde kişinin zorunlu hale getirilen belgeyi aldığı açıklandı. Asıl çarpıcı rakam ise 1 Ocak 2019’dan günümüze kadar yapılan psikoteknik testlerinde ortaya çıktı. Türkiye genelinde 305 bin şoför üzerinde yapılan testlerden 45 bin kişi olumsuz rapor alarak ticari araç kullanımından 90 günlüğüne men edildi.

12 test yapılıyor

Trafik kazalarını önlemeye yönelik şoförlerin psikoteknik teste girmesi 4925 sayılı Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 34. maddesi gereği, SRC belgesi ile birlikte psikoteknik raporu alma zorunlu hale getirilmiş, ilgili raporu almak için son tarih 1 Aralık 2019 olarak belirlenmişti. Ancak esnaf odaları rapor düzenleyecek yerlerin yetersizliği gerekçesiyle sürenin uzatılmasını talep etmişti. Bu nedenle psikoteknik rapor için belirlenen süre 3 Şubat’a kadar uzatıldı.
Ticari yük, eşya ile yolcu taşımacılığı yapan sürücülerin bedeni ve psikolojik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bu belgeyi alma zorunluluğunda son sekiz günlük zaman dilimine girildi. Yetkililer bu tarihten itibaren psikoteknik belgesi olmayan ticari araç sürücülerinin trafiğe çıkamayacağını açıkladı. Psikoteknik raporu psikolog ve simülatör eşliğinde 1-1,5 saat süren test sonucunda alınıyor. ‘Psikoteknik Muayene ve Değerlendirme Raporu’ kapsamında araç sürücülerine sürekli dikkat, muhakeme, koordinasyon, hız, mesafe tahmini, çarpışma tahmini, görsel algı, bellek, kişilik, görsel süreklilik, çevresel görsel görüş, tepki hızı ve trafiğe ilişkin görüş testi olmak üzere 12 farklı test uygulanıyor. Sürücülerin, refleks, algı ve karar verme kabiliyetleri ölçülüyor.
Süre dolduğunda raporlarını almamış olanlardan direksiyon başındaki araç sahiplerine 885, sürücülerine de 283 lira ceza kesilecek...

Hangi durumlarda belge verilmez?

El, göz ve ayak koordinasyonu, saldırganlık, sorumluluk alma, öz kontrol, risk alma, bu ve benzeri davranışlar psikoteknik test aşamasında ölçüm ve değerlendirmeye tâbi tutuluyor. Eğer gerçekleştirilen test neticesinde sonuç olumlu çıkarsa, ticari açıdan bu kişi aldığı raporla beş yıl süreyle güvenle sürücülük hayatına devam ediyor. Sürücü belgesi verilemeyecek durumlar ise şunlar: Zekâ geriliği (IQ düzeyi 79 ve altı), bunama, dikkat bilinci, duygu ve heyecanı ile düşünceyi bozan sürekli bir hastalığın ya da ilaç kullanımının olması, alkol bağımlılığı olanlar veya alkollü araç kullanmaktan vazgeçmeyenler, uyuşturucu veya uyarıcı maddelere bağımlı olanlar veya bağımlı olmasa da düzenli olarak kullananlar.