Hobi bahçeleri doğaya zarar mı?
Hobi bahçesi, ilk anda kulağa masum ve cazip geliyor. Ancak hobi bahçesi kılıfı altında tarım arazilerinin betonlaşma tehlikesi yatıyor. Buralara kaçak yapılar konduruluyor. Üstelik hobi bahçeleri bu yönüyle yasalara da aykırı
Bugün en popüler emlak sitesine girip ‘hobi bahçesi’ diye arama yaptığınızda 5 bin 641 ilan çıkıyor karşınıza. Kaba hesapla her bir ilanda satışa çıkarılan tarlanın ortalama 1 dönüm büyüklüğünde olduğunu baz alırsak, 5.6 milyon metrekare tarım arazisinin ufak parçalara bölünüp satıldığına işaret ediyor bu tablo. Oysa ki Türkiye tarımının zaten en büyük problemi; tarım arazilerinin parçalı olması. Bu haliyle var olan tarım alanlarının daha da küçük parçalara bölünerek el değiştirmesi, sorunu daha da karmaşık hâle getirecek.
Diğer yandan her ne kadar bazıları için, tarımla tanışma ve kendi gıdasını üretme açısından iyi niyetli bir başlangıç olsa da son dönemde hobi bahçelerinin kırsalda ciddi bir yapılaşmaya neden olduğu da aşikâr. Özellikle büyükşehirlerin kırsalında ve turizm bölgelerindeki köylerde, bunun örnekleri hızla artıyor. Hatta son olarak İzmir’de bir köy, hobi bahçelerine karşı âdeta ayaklandı.
Köylülerden tepki var
Seferihisar’a bağlı Orhanlı köyünde çoğu zeytinlik 90 bin metrekarelik tarlanın gayrimenkul şirketlerince parsellenip hobi bahçesi adı altında pazarlanması, köylülerin tepkisine yol açtı. Köyün girişine “Hobi bahçesi yapmak için köyümüzden yer almayın. Karşınızda Orhanlı köyü halkını bulursunuz” pankartı asan köylüler, eğer engellenemezse zeytinlik alanlarının zamanla betonlaşacağından endişe ediyor. Seferihisar Belediyesi de köylülerin isyanına destek vererek, ilçede sayıları hızla artan hobi bahçelerine karşı bir uyarı yayımladı. İlçede sayıları 250’yi aşan hobi bahçelerinin yıkılacağını duyurarak, “Hobi bahçesi yasalara aykırıdır, almayın, mağdur olmayın” açıklamasını paylaşan belediye, hobi bahçelerine son dönemde sayıları hızla artan bir şekilde konteyner, baraka, prefabrik gibi kaçak yapılar yapıldığına dikkati çekti.
Biyoçeşitlilik yok oluyor
Tabii sorun sadece İzmir ya da Ege ile sınırlı değil. Geçtiğimiz günlerde ziyaret ettiği Gaziantep’te geniş tarım arazilerinin kentin zenginleri tarafından satın alınıp villalarla çevrildiğine tanıklık ettiğini anlatan tarım ekonomisti Prof. Dr. Tayfun Özkaya, hobi bahçelerinin günümüzde tarıma indirilen büyük bir darbeye dönüştüğü görüşünde: “Hobi bahçeleri tamamen istismara dönüştü. Tarla ya da bahçe olarak kullanılacak araziler parsellenip tiny house tarzı yapılar ya da villalarla amaç dışı kullanılıyor. Baktığınızda o arazilerde tarımsal üretim göremiyorsunuz. Ya süs bitkileri ekiliyor ya da çimlendirilip havuz yapılıyor. Çevredeki ağaç ve ağaççıklar da sökülüp atıldığı için o bölgede var olan biyoçeşitlilik büyük yıkıma uğruyor. Oysaki o ekosistemde binlerce yıldır yaşam süren tüm canlılar, tarımsal üretimde büyük role sahip. Bu tip olumsuz arazi kullanımlarının mutlaka önlenmesi gerekiyor.”
Kentte yaşayanların doğayla bütünleşmesi ve gıda üretimine özendirilmesi için hobi bahçeleri yerine yerel yönetimler eliyle kurulacak kentsel tarım alanlarına ihtiyaç duyulduğunu belirten Prof. Özkaya, kentlerde kullanılmayan alanların ‘kent bahçeleri’ne dönüştürülmesini, bu alanlarda da yoksul, işsiz ve engellilere öncelik tanınmasını, ayrıca tarım kimyasalları kullanılmadan ekolojik üretimin yapılmasını öneriyor. Sonuçta günümüzde elin toprağa değmesi, bir bitkinin büyüme evrelerine tanıklık etmek de artık ihtiyaçlardan biri. Ama bunun kılıfa çevrilip tarım arazilerinin talan edilmesi de mutlaka önlenmeli.