Dr. Ümit Aktaş

Dr. Ümit Aktaş

umit.aktas@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Sinek ilaçlarının tehlikeleri; doğal sineksavarlar; güneşten optimum şekilde faydalanmanın yolları; yaz ayları için sağlıklı ve serinletici içecek alternatifleri… Hepsi tatil notlarında...

Çocuğunuzun vücuduna tarım ilacı sıkar mıydınız? Hayır mı dediniz? Peki sivrisinekleri, böcekleri uzak tutmak için evinize, odanıza ve hatta vücudunuza sıktığınız böcek ilaçlarına ne demeli?

Sonuçta her tür böceği, sineği uzak tutan ve öldüren bir formül tarım ilacıdır!

Tatil notları

Sineksavarlara dikkat!

Böcek ilaçlarında en çok kullanılan kimyasal “DEET” yani, “N,N-dietil-meta-toluamid” adlı bir bileşendir. 1946 yılında Amerikan ordusu tarafından geliştirilen ve patenti alınan bu zehrin beyin hücrelerini etkilediğini gösteren araştırmalar(1) var. Tabii insanları alıp da günlerce bu zehre maruz bırakarak bilimsel çalışmalar yapmak mümkün olmadığı için deneylerin çoğu laboratuvar fareleri üzerinde yapılıyor. Bu araştırmalar da uzun süre DEET’e maruz bırakılan farelerde davranışsal bozukluklar ve ölüm gibi etkiler gözlendiği yolunda bulgulara sahip. Bir çalışma için sadece 60 gün boyunca çok minik dozlarda DEET verilen farelerin yürümek gibi en basit eylemleri bile yerine getiremez olduğu gözlendi. (2)

Haberin Devamı

Bu kimyasalın neden olduğu etkiler şöyle…

- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Cilt ve gözlerde irritasyon
- Kas ve eklem ağrıları
- Nefes darlığı
- Kas hareketlerini kontrol etmede zorlanma
- Konsantrasyon güçlüğü
- Hafıza ve öğrenme problemleri

Bu da yetmezmiş gibi sivrisinekleri, böcekleri uzak tutmak için kullanılan spreylerde permetrin gibi tehlikeli maddeler de bulunuyor. Bir kanserojen olan bu molekülün karanlık bir sicili var ve sağlık üstündeki korkutucu etkileri uzun zamandır biliniyor. Karşınızda akciğer ve karaciğer tümörleri, bağışıklık sistemi sorunları ve kromozal anomalilerle ilişkilendirilen bir zehir var. (3)

Tekrar soruyorum: Tarım ilacı solumak, onu çocuğunuzun üstüne sıkmak ister misiniz?

Doğal yollar

İnsanoğlu tarih boyunca böcekleri uzak tutmak için doğadan faydalandı. Doğal yollarla sivrisineklerden, böceklerden korunmak mümkün. Yapılan bir araştırma(4) tarçın yağının DEET kadar etkili bir koruyucu olduğunu gösteriyor hem de tehlikeli yan etkiler olmadan! Ama tarçın yağını cilde direkt olarak sürmek iritasyona neden olacağı için, yarım bardak suyun içine bir çay kaşığının dörtte biri kadar tarçın yağı ilave ederek kendi böcek spreyinizi hazırlayabilirsiniz. Okaliptüs yağı ile kekik yağının da böcekleri uzak tutucu etkisi olduğu biliniyor. Bu arada sarımsak yemenin de zararlı haşeratları uzak tutmada faydalı olduğunu hatırlatmak istiyorum.

Haberin Devamı

Bir not: Açık bir pencere ve ışık kombinasyonu kadar sivrisinek istilasına uğramanıza neden olan bir şey daha yoktur. Çözüm gece lambanızın ışığını LED bir ampulle değiştirmektir. LED ampuller normal ampullerin aksine sivrisinekleri çekmez.

İlk yardım kiti

Tatil notları

Doğal güçler sadece sineksavar olarak etki etmiyor, aynı zamanda sokmalara karşı iyileştirici faydaları da var. Güneş altında çok kaldığınızda tam bir kurtarıcı olan aloe vera, sivrisinek ısırıklarında da yatıştırıcı etkiye sahip. Bu şifalı bitkinin içinde cilde iyi gelen 130’dan fazla aktif bileşen ve 34 aminoasit bulunuyor. Mis kokulu lavanta yağı da sinek ısırıklarına karşı birebirdir.

Haberin Devamı

Tıbbi papatya olarak bilinen Alman papatyasının cilt üzerindeki yatıştırıcı özelliğinden de faydalanabilirsiniz. Önceden kaynattığınız suya papatyaları ekleyin. 10-15 dakika kadar demlenmesini bekleyin. Süzüp iyice ılındığında cilde sürün. Sinek ısırıklarını anında ferahlattığını, yatıştırdığını göreceksiniz.

Serinlerken zehirlenmeyin

Gazlı içeceklere hayır!

Sigara içmek kadar tehlikeli: İçi kimyasallarla, nişasta bazlı şekerle /şeker yerine kullanılan tatlandırıcılarla dolu gazlı içeceklerin sigara içmek kadar tehlikeli olduğunu unutmayın.

Kanserojen etki: Bu içeceklerin içinde bulunan benzen bir kanserojendir.

Diyet içecek alarmı: Bu içeceklerin içindeki aspartamın listelenmiş 92’den fazla yan etkisi var -beyin tümörleri, diyabet, sakat doğumlar, epilepsi ve ruhsal bozukluklar bunlardan sadece birkaçı.

Kemik erimesine davetiye: Gazlı içeceklerde bulunan fosforik asit vücudun kalsiyum emilimini sekteye uğratarak kemik erimesine zemin hazırlar.

Sağlıklı seçenekler…

Doğal maden suları: Sağlıklı bir gazlı içecek mi arıyorsunuz? Doğanın yarattığı, içini eşsiz minerallerle bezediği doğal maden sularına ne dersiniz? İçine limon sıkarak, limon dilimi koyarak içebilirsiniz.
Ayran: Tabii ev yoğurdundan hazırlandığı müddetçe…

Kefir: Probiyotik zengini kefir tabii yine evde yapılmış olanı- harika bir probiyotik kaynağıdır. Taze nane ve buz ekleyip blendera koyun, bir-iki dakika çalıştırıp için.

Domates suyu: Yaz ayları için mükemmel bir içecek daha. Blenderın içine kabukları soyulmuş domatesleri, kaya tuzu, tane karabiber ve limon suyunu ekleyip çalıştırın.

Tatil notları

Güneş terapisi

D vitamini rezervinizi doldurmak için yapmanız gerekenleri hatırlamaya ne dersiniz?

1. Öğle saatlerinde 20 dakika güneşlenin.
2. Eğer yüzünüzün kızarmasını istemiyorsanız ya da çil, leke gibi pigmentasyon problemlerinden muzdaripseniz güneşlenirken yüzünüzü kapatabilirsiniz.

Tatil notları


3. Cildinizin D vitamini sentezleyebilmesi için güneş koruyucu, güneş yağı kullanmayın.
4. D vitamininin teninizden akıp gitmemesi için güneşlendikten sonra en az 1-2 saat duş yapmayın.

1 “Subchronic Dermal Application of N,N-Diethyl m-Toluamide (DEET) and Permethrin to Adult Rats, Alone or in Combination, Causes Diffuse Neuronal Cell Death and Cytoskeletal Abnormalities in the Cerebral Cortex and the Hippocampus, and Purkinje Neuron Loss in the Cerebellum” A. Rahman, Experimental Neurology, 2001, 172(1):153-171.

2 The insect repellents: A silent environmental chemical toxicant to the health. Roy N, Goswami R, Environ Toxicol Pharmacol. 2017 Mar;50:91-102.

3 Health Effects of Permethrin-Impregnated Army Battle-Dress Uniforms, National Research Council 1994

4 “Cinnamon Oil Kills Mosquitoes” American Chemical Society, 16 Haziran 2004