Türkiye’de çalışma hayatının önde gelen temsilcileri, beş yıl sonra yeniden toplanan 13. Çalışma Meclisi’nde önemli konuları masaya yatırdı. Bu yılki teması Türkiye Yüzyılında Çalışma Hayatı: Emeğin, Sendikal Örgütlenmenin ve İstihdamın Geleceği olarak belirlenen Çalışma Meclisi’nde, geniş bir katılımın söz konusu olduğu panellerde ele alınan konular itibarıyla çalışma hayatının sadece mevcut sorunlarına odaklanılmadığı, aynı zamanda geleceğe ilişkin zorluk ve fırsatları tartışmak üzere bir zemin oluşturulduğu da görülüyor. Meclisin kapanışında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde düzenlenen yemekte, mecliste müzakere edilen konu başlıklarından, görüş, talep, beklenti ve önerilerden çıkacak sonuçların, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve hükümet tarafından dikkate alınacağı da bizzat Erdoğan tarafından vurgulandı. Bugünkü yazımda, panelist olarak yer aldığım ve iki gün boyunca takip ettiğim Çalışma Meclisi’nde öne çıkan hususları aktarmaya çalışacağım.
Sosyal diyalog
Çalışma Meclisi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından, “Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılını hep birlikte inşa edeceğiz” vurgusu ile açıldı. Göreve geldiğinden bu yana çalışma hayatının sorunlarının sosyal diyalog ve istişare içinde ele alınmasına büyük önem verdiği görülen Bakan Işıkhan’ın moderatörlüğünü üstlendiği ilk oturumda işçi ve işveren kesimlerini temsil eden örgütler ile sivil toplum kuruluşlarının üst düzey yöneticilerine söz verildi.
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) başkanı Ergün Atalay enflasyon karşısında çalışanların yaşadığı refah kaybına ve fahiş fiyat artışlarına değinirken, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Başkanı Özgür Burak Akkol, sosyal diyalogun önemini ve özellikle gençlerin yeni nesil çalışma taleplerini vurguladı. Memur Sendikaları Konfederasyonu (MEMUR-SEN) başkanı Ali Yalçın kamuda örgütlenme zorluklarına ve esnek çalışmanın iş güvencesi ile sağlanması gerektiğine dikkat çekti. Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (HAK-İŞ) başkanı Mahmut Arslan, asgari ücretin adil bir şekilde belirlenmesi ve gelir adaletsizliği konularında önemli tespitlerde bulundu.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) başkanı Arzu Çerkezoğlu ise konuşmasında iş kazaları, bölüşüm sorunu ve çalışanların gelir dağılımından aldığı payı değerlendirdi. Kamu çalışanlarının hakları ve yeni istihdam modelleri gibi konular da Meclisin ana tartışma başlıkları arasındaydı. Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Başkanı Ayfer Koçak, kamu çalışanlarının grev ve toplu iş sözleşmesi haklarının önemini vurguladı. Tarım sektörü ve kırsal kesimdeki yaşam koşullarının iyileştirilmesine dair çözüm önerilerini sunan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) başkanı Şemsi Bayraktar, çiftçilere yönelik prim miktarının azaltılması ve gençlerin kırsalda tutulması için teşviklerin artırılması gerektiğine dikkat çekti.
Uluslararası düzeyde katılım
Meclisin açılışında Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) direktörü Gilbert F. Houngbo da video mesajı ile yer aldı. Ayrıca, ILO Sosyal Diyalog ve Üçlü Yapı Birimi başkanı Youcef Ghellab toplantıya panelist olarak katıldı. Ghellab, sosyal adaletin sağlanmasının küresel barış için hayati öneme sahip olduğunu vurgularken, ILO Türkiye Ofisi direktörü Yasser Ahmed Hassan ise uluslararası iş birliği ve sosyal diyalog mekanizmalarının etkin bir şekilde işletilmesinin sosyal adaletin sağlanması yolunda kritik bir adım olduğunu vurguladı. Kapanış oturumunda da ILO Genel Direktör Yardımcısı ve Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü Beate Andrees’e söz verildi.
Tüm tarafların geniş katılımı ile toplanan Çalışma Meclisi’nde ele alınan konuların daha sonra ilgili alandaki akademisyenler tarafından da değerlendirileceği ve sonraki toplantılar için yol gösterici bir metin haline getirileceği bilgisini de aldım. Bu bakımdan, Türkiye’nin Çalışma Meclisi’nde ele alınan konuların çeşitliliği ve önemi itibarıyla ülkenin çalışma hayatı ve sosyal politikaları açısından belirleyici bir rol oynayacağı kuşkusuz. Bu kapsamlı tartışmaların, daha adil, güvenli ve kapsayıcı bir çalışma hayatı için önemli adımların atılmasına aracı olması dileğiyle.
