British Museum’da ‘hırsızlık sanatı’
Dünyanın önde gelen müzelerinden British Museum, bin 500 kayıp eserin neredeyse yarısını kurtardığını birkaç ay önce müjdeledi.
Bu arada 60 bin dolar değerindeki bir antik Roma mücevheri eBay’de 48 dolara listelenmiş halde bulundu.
Uzun zamandır British Museum’da yaşananları heyecanla takip ediyoruz.
2 bine yakın değerli parçanın kaybolduğunu ve aslında müzenin tüm envanterini gösteren bir katalog olmadığını müzenin yönetim kurulu başkanı, İngiltere’nin eski Maliye Bakanı George Osborne açıkladı.
Kaybolanlar arasında İngiltere ve Yunanistan arasında davalara neden olan tarihi eserler de var.
Son dönemde müzede detaylı incelemeler yapılıyor ve kamuoyuyla bilgi paylaşılıyor.
Bunun sonucunda müzenin 2016’dan beri direktörlüğünü üstlenen Hartwig Fischer istifa etmek zorunda kaldı.
Mayıs ayında ise British Museum, koleksiyonlarında kaybolduğu veya çalındığı tespit edilen 268 eserin daha kurtarıldığını duyurdu.
Şu ana kadar toplam 626 eser kurtarma programı tarafından yeniden kazanıldı.
Şimdi ise Brezilyalı kavramsal sanatçı Ile Sartuzi, British Museum’dan antik para çalmasıyla gündemde.
Ile Sartuzi, 18 Haziran’da kendi deyişiyle kültürel hırsızlığı yorumlamak için gümüş parayı bir kopyasıyla değiştirdi ve orijinalini müze bağış kutusuna koydu.
Üstelik bunu yaparken avukatlardan danışmanlık da aldı, daha sonra alabileceği cezalar da önceden değerlendirildi.
Bu durumda antik parayı müzeden dışarı çıkarmadığı için teknik olarak çalmış sayılmıyor.British Museum sözcüleri ise, Sartuzi’nin eylemini “ziyaretçilere tarihle bağ kurma fırsatı vermeyi amaçlayan bir hizmetin kötüye kullanılması” olarak nitelendiriyor.“Nezaket ve güvene dayalı programların bu nedenle gözden geçirilmek zorunda kalması utanç verici olur” diye de ekliyorlar. Sartuzi ise bu eylemiyle “hırsızlık ve yağma konusunda hem tarihsel bağlamda hem de çağdaş kültür kurumları içindeki yeni-sömürgeci perspektiften bir tartışma açtığına” inandığını söylüyor.Ardından da ekliyor: “1911’de Mona Lisa’nın çalınması tablonun ününü nasıl katlanarak artırdı, gözlemledim”.İşte bu durumda Sartuzi’nin eylemini kavramsal sanat ya da performans sanatı olarak değerlendirmeli miyiz gerçekten?
Proje nerede görülebilir?
Sartuzi’nin “El Çabukluğu” başlıklı projesi, Londra Üniversitesi Goldsmiths’teki MFA sunumunun bir parçası ve 16 Temmuz’a kadar okulun Ben Pimlott binasında sergilenecek. Sergi, iki kanallı bir video enstalasyonu, iki sahte paranın yer aldığı müze sergisi ve bir metin aracılığıyla nesnenin çalınmasını ve iade edilmesini belgeliyor.