Ukrayna krizi büyüyor mu? Konu aslında soğuk savaştan sıcak savaşa geçme tartışmaları.
Rusya ve ABD arasındaki gerginlik bir süredir arttı. Ukrayna krizinin arkasında da bu iki ülke arasındaki büyük rekabet var. Ve bir de büyük enerji savaşları.
Ukrayna’nın NATO’ya girme tartışmaları “ABD’nin füzeleri dibimize kadar gelemez. Buna izin vermeyiz. NATO savaş nedeni olur” konusuna döndü. Rusya Devlet Başkanı Putin Avrupa’ya da mesajını net olarak gönderdi.
Soğuk savaşın nereye gideceğini dış politika uzmanlarına sordum. Konunun nereye gideceğinde öncelikle bilmemiz gereken kimin ne istediği ve ne alabileceği.
RUSYA: NATO’nun doğuya doğru ilerlemesini istemiyor. Bunu da ‘sınırlarımda ABD füzesi istemiyorum’ diyerek anlatıyor. NATO ile bir süredir tartışmalar yaşıyor. Ukrayna’nın NATO’ya girmesine karşı.
ABD: Rusya ile arasındaki rekabette Ukrayna’yı kullanmak istiyor. Vekalet savaşlarına devam etmek istiyor. Enerji konusunda Avrupa ülkelerinin Rusya’ya bağımlılığını istemiyor. NATO’yu Rusya’ya karşı kullanmaktan yana. Doğu’ya doğru farklı ülkelerde silahlanmasını artırmak istiyor.
TÜRKİYE: Türkiye bölgede huzur ve barış istiyor. Ukrayna’nın toprak bütünlüğünden yana. Çatışma olmaması için arabulucu olmaya hazır olduğunu açıkladı. Rusya ve Ukrayna liderlerini Türkiye’de buluşturmayı önerdi.
AB: ABD ile ortak hareket ediyor. NATO’yu genişletmekten yana. Rusya’ya karşı Ukrayna’yı kullanıyor.
UKRAYNA: Kırım nedeni ile Rusya ile çatışma halinde. Türkiye’nin arabuluculuğunu kabul ediyor. ABD ve Avrupa ülkelerinin dolduruşuna gelebilecek noktada...
Yani her ülkenin bakış açısı farklı. Soğuk savaş nereye gider?
Putin kararlı. Türkiye arabulucu. Geçen haftaki yazımda ABD ve AB taş koymazsa sorun çözülebilir diye yazmıştım. Yani vekalet savaşlarının devam edip etmemesine bağlı her şey. Uzmanlardan da edindiğim izlenim böyle.
ABD’ye Macron aracılığıyla mesajlar
Putin Rusya’da ağırladığı Fransa Cumhurbaşkanı Macron’a Ukrayna krizi ile ilgili ‘masa ve protokol diplomasisiyle’ gerekeni söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Putin’in Rusya’da 20’ye yakın görüşmesini izledim.
Hiçbirinde böyle soğuk, mesafeli bir görüşme görmedim.
Putin görüşmede Macron aracılığıyla AB’ye ve hatta ABD’ye mesajlarını göndermiş oldu. Macron ziyaret sonrası ABD Başkanı Biden ile görüştü.
Yeni yasaya ihtiyaç yok
AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, CHP’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeniden adaylığı ile ilgili söylemini sert sözlerle eleştirdi. Turan, şunları söyledi:
“Huylu huyundan vazgeçmez misali CHP ne kadar değişmeye çalışsa da zihinlerindeki vesayet ve siyasete müdahale etme hastalığı asla kaybolmayacak, iyileşmeyecek. Muhalefet kendilerince 367 krizine benzer yeni bir kriz peşinde. Yeni sistemde seçilen cumhurbaşkanının görevi ve yetkisi başkadır. Eski sistemdeki cumhurbaşkanının yetki ve sorumluluğu başkaydı. Anayasal olarak çok net. Yeniden adaylık konusunda hiçbir engel yok. Eskiden cumhurbaşkanlığı süresi 7 yıldı. Şimdi 5 yıl olunca +2 mi olacak? Böyle bir şey olabilir mi? Hiçbir tereddüt yok, yeni yasaya ihtiyaç yok. Anayasa’nın 101. maddesi ile hüküm altına alınan iki dönem kuralı 30 Nisan 2018’den sonra yapılan seçimleri kapsamaktadır. Dolayısıyla Anayasanın 101. Maddesi 2. fıkrasına göre Sayın Erdoğan 2. kez aday olabilecektir.”
Geçen hafta izlenimlerim
- Elektrik ve doğalgaz faturaları yüksek geldi
- Putin Avrupa’ya net mesaj verdi
- Bina önlerinde toplu sigara içenler arttı
- ‘Salgın bitiyor’ söylemleri tedbirlere uyumu azaltıyor.
