Teknoloji ‘engel’ tanımaz

TDK Güncel Sözlük’e göre “engelli”, “engeli olan, mânialı” ve “vücudunda eksik veya kusuru olan” anlamına geliyor. Türkiye’de, özellikle büyük kentlerdeki şartlar, iki kişinin bile yan yana yürümesine izin vermeyen kaldırımlar, nüfusun tamamını TDK’nın işaret ettiği ilk “engelli” sınıfına sokuyor. Sözlüğün işaret ettiği ikinci anlamsa Türkiye nüfusunun yüzde 12’sinde vücut buluyor. Yani Türkiye’de dokuz kişiden biri “vücudundaki bir eksik” yüzünden engelli diye tanımlanıyor. Ancak çevremizi dikkatle taradığımızda engelli arkadaşlarımızı yol, sokak, kafe, restoran veya herhangi bir yerde nadiren görüyoruz. Çünkü toplumun tamamını bir şekilde engelleyen sosyal hayatımızın fiziksel koşulları, engelli arkadaşlarımızın sokağa adım bile atmasını kelimenin tam anlamıyla engelliyor!

Foursquare gibi...
Bu gerçekten yola çıkan Vodafone, hafta başında engelli arkadaşlarımızın hayatını kolaylaştıracak bir programı ilan etti: “Düşler Kulübü.” Bu kapsamda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’yla Türkiye Vodafone Vakfı’nın desteğiyle hayata geçirilen “Engelsiz Dünya” mobil uygulaması, Türkiye’de bu alandaki ilk ve tek sosyal paylaşım ve bilgi edinme platformu. Uygulama, birçoğumuzun severek kullandığı Foursquare mantığıyla çalışıyor. Harita entegrasyonuyla kullanıcılar, yakınlarında engellilerin kolayca erişilebilecekleri yerleri görüntüleyip, bu yerleri erişilebilirlik durumuna göre değerlendirebiliyor.

Herkes yararlanabiliyor
“Engelsiz Dünya”, bu bilgilerin başkalarıyla paylaşabileceği bir sosyal iletişim platformu işlevi görüyor. Mesela bir restorana gittiniz, o mekanın engellilerin erişimine uygun olup olmadığını notlayarak, uygulamanın engelli arkadaşlarımıza bir rehber işlevi görmesini sağlıyoruz. Mekana ait ikonun yeşil olması, orasının engellinin erişimine gayet uygun olduğunu gösteriyor. Sarı ikon, kısmen erişilebilir anlamına gelirken, haritada kırmızı ikonlu mekanlardan engellilerin uzak durmasını öneriyoruz. Şimdilik Android ve iOS işletim sistemleri için hazırlanan “Engelsiz Dünya”yı kullanmak için bir engelli olmanıza gerek yok. Uygulamayı indirip, bulunduğunuz mekanların engellilerin erişimine uygun olup olmadığını notlamanız, arkadaşlarımızın hayatını kolaylaştıracaktır. Bu uygulamayı kullanmanız için Vodafone abonesi olmanıza da gerek yok; tüm operatörlerin aboneleri “Engelsiz Dünya”dan yararlanabiliyor.
Bebek’te bir mekanda, “Engelsiz Dünya”yı birebir anlatan Türkiye Vodafone Vakfı Başkan Yardımcısı Gizem Keçeci, “Engelli olmanın, insanlık halinin doğal bir parçası olduğuna inanıyoruz. Çeşitli nedenlerden ötürü sosyal hayata ve ekonomiye eşit katılım sağlayamayan bireylerin ihtiyaçlarına cevap verilmesini, sorunlarına çözüm getirilmesini önemsiyor ve bunun için çalısıyoruz” dedi.
Keçeci, “Düşler Kulübü”nü engelli bireylerin sosyal hayata eşit katılımını mobil teknolojilerle kolaylaştırmak amacıyla oluşturduklarını da vurguladı.

Yeşil ikonlar, engelli dostu mekânları işaret ediyor. Kırmızıdansa uzak durun!

ENGELLiLER iÇiN YENi UYGULAMALAR

iComm (iOS) Ücretsiz
Kullanımı kolay, yazılı, sözlü ve resimli iletişim sağlayan uygulama, konuşamayan çocuk ve engellilerin kendilerini ifade etme ihtiyaçlarını karşılayacak.

Parking Mobility
(iOS/Android/BB) Ücretsiz
Engelli kişilerin erişilebilirliğini iyileştirecek park uygulaması, kullanıcılar tarafından paylaşılmış engelli park yerlerini haritada hızlıca gösterip, engelli park alanlarına park edenleri fotoğraflarını çekip rapor edebiliyor.

Sign Smith ASL Essential Lite
(iOS) Ücretsiz
İşaret dili öğrenmeye yeni başlayanlar için ideal uygulama, kelimeleri alfabetik olarak size listeliyor. İçerisinde “Merhaba”, “Nasılsın?”, “Seni seviyorum” gibi 20 işaret var. İsteyen, içinde 1200 işaret olan Ultimate sürümünü 5 dolara alabilir.

Color Identifier (iOS) 5 dolar
iPhone/iPod Touch’ın kamerasını kullanan gerçek zamanlı renk tanıtıcı, renklerin isimlerini size sesli olarak söyleyip onları keşfetmenizde yardımcı olacak.

Learn Braille Alphabet
iOS-1.99 dolar/Android-1.87 dolar
Körler alfabesini (26 harf) profesyonelce tasarlanmış renkli animasyonlar eşliğinde öğrenip yazabileceksiniz.

Alzheimer’s Card (iOS) 2 dolar
Alzheimer hastalarının hayatı tanıma ve anı kurtarmasında yardımcı olacak kartlar, hastalardaki akıl karışıklığını önlemek için yapıldı.

Proloquo2Go (iOS) 190 dolar
Sembol ve ses destekli iletişim uygulaması, Otizm, Down Sendromu, Cerebral Palsy, Apraxia gibi gelişimsel ve konuşma engellileri için ideal çözüm.

Google Gesture Search
(Android) Ücretsiz
Cihazınızın ekranına aramak istediğiniz uygulamanın baş harfini yazarak onlara kolayca erişim sağlayabilirsiniz.

Asistran B (Android) Ücretsiz
Telefonuzla Türkçe konuşarak arama yapıp mesaj atabilecek, internette arama yapıp, harita açabileceksiniz.

Engellilere iş havuzu

Vodafone’un, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Yenibiriş.com işbirliği ile hayata geçirdiği bir diğer hizmet de “Engelli Mobil İş Havuzu” servisi. Bu servis, her 5 engelli bireyden 4’ünün işsiz olduğu Türkiye’de, ilk kez engelli bireylere yönelik özel istihdam fırsatları sunan mobil hizmet olma özelliğini taşıyor. 2223’e ücretsiz mesaj atılarak abone olunan servis, engellilere hitap eden iş imkanlarını düzenli SMS’lerle aboneye ulaştırıyor. Ayrıca Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından hazırlanan kişisel gelişime yönelik bilgiler ”Engelli Mobil İş Havuzu abonelerinin cebine düzenli olarak SMS’le iletiliyor.

Yüzde 25 vergi indirimi
En popüler Vodafone tarifelerinde engelli bireylere özel yüzde 25 Özel İletişim Vergisi indirimiyle, engelli bireylerin mobil teknolojilere erişimi kolaylaşıyor.

Düşler Akademisi

Türkiye Vodafone Vakfı, uzun süredir “Düşler Akademisi” aracılığıyla engelli bireyleri sosyal hayata eşit ve aktif şekilde kazandırmak için büyük çaba içinde. Akademi kapsamında düzenlenen atölyeler tiyatro, dans, resim, enstrüman ve fotoğrafçılık programlarından
bugüne kadar 2 bin 57 engelli birey mezun oldu.
Düşler Akademisi, Ataşehir’den sonra çok yakında Kaş’ta 10 bin metrekare arazi üzerine kurulan
kampüsünü açacak.

ENGELLİLER İÇİN TEKNOLOJİ PAZARI

Dere tepe vız gelir

Mattro, tanklardan ilham alarak geliştirdiği Ziesel tekerlekli sandalyeyle dağ bayır dinlemiyor. Tank paletlerine sahip sandalye, dahili elektrik motorlarıyla saatte 35km yapıyor; 400nm tork üretebiliyor. Çelik korumalık ve dört noktalı emniyet kemeriyle güvenliği elden bırakmayan Ziesel, joystick’le kontrol ediliyor. Isıtmalı koltuğu bulunan ürün,
19 bin euro.

Renklerle öğret

Philips ve Perkins Products görme veya zihinsel engelli kişiler için ışık tabanlı eğitim aracı LightAide’ı geliştirdi. Okuma, yazma ve matematiksel kavramları eğlenceli ve renkli bir yolla gösteren ürünün kullanımı çok kolay. Yüksekliği 41cm, genişliği 51cm olan taşınabilir cihaz, parlak renkli ışıklara sahip ama enerji tasarruflu. Aynı anda dört öğrenci kullanabilir. 1000 dolar.

Kaybetmeyin kaybolmayın

Sevdiklerinizin cebine ya da eşyalara yerleştirilebilen Tile’la 15-50 metre gibi bir mesafe aralığında iOS uygulamasıyla iz sürülebiliyor. Kaybolanların yerini uygulama üzerinden size gösterebilen cihaz, yakınlık derecesine göre sesli sinyal veriyor. Pili değiştirilemiyor ve su geçirmiyor. 20 dolar.

Saati görmeye gerek yok

Bradley, görme engelliler için bir kol saati. Dayanıklı ve kolay temizlenebilen saatte, zamanı iki farklı manyetik top gösteriyor. Kadranındaki top dakikaları, yanındakiyse saati gösteriyor. Mıknatısla birbirine bağlı mekanizması sayesinde kullanıcı topları kaydırsa da bileğini sallayarak saati eski konumuna getirebilir. Kickstarter’da 128 dolar.

Sadece seslen

Huawei Vision ve Odin mobile işbirliğinin sonucu akıllı telefon Ray Huawei Vision görme engellilerin ihtiyaçlarını karşılayacak. Büyüklüğü 3.5inç olan cihaz, 1GHz işlemci, 512MB RAM ve 4GB hafızayla çalışıyor. Android işletimli ürün, sesli komutla mesajlaşma, arama, GPS, renk tanıma gibi işlemleri yerine getirebiliyor. Üzerinde 3.2MP kamerası da bulunan RAY, 300 dolar.

Giriş anahtarınız

Fiziksel engelli insanların sevdikleri teknolojik aletlerle arasındaki iletişimi Blue2 sağlayacak. Bluetooh destekli Blue2, Windows, iOS ve Android’le çalışabiliyor. Üzerindeki iki adet tuşla sağa, sola veya enter gibi beş farklı işlemi gerçekleştiren ürün, bilgisayarlara USB’den bağlanabiliyor. 179 dolar.