Mars'tan son dakika gelişmesi: Güneş sisteminin en büyüğü!
20.03.2021 - 02:28 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Mars'ta çalışma yapan pek çok ülke ve uzay aracı bulunuyor. Bu kapsamda değerlendirildiğinde Birleşik Arap Emirlikleri'nin Mars'taki Hope uzay aracı, güneş sisteminin şu ana kadar en büyük yanardağını yakaladı!
BAE'nin Mars'taki Hope uzay aracı, güneş sisteminin en yüksek yanardağını görüntüledi. Kısa bir süre önce çekilen Mars görüntüsü, güneş sistemdeki en büyük yanardağ olan Olympus Mons'u gözler önüne seriyor.
Kızıl gezegendeki en çarpıcı görüntüyü yakalamayı başaran araç, 9 Şubat tarihinde Mars yörüngesine girmişti. 7 ay önce Dünya'dan yola çıkan Hope, aylar sonra ilk sonuçları gönderdi. Olympus Mons, uzay aracından yaklaşık 13 bin kilometre yüksekte yer alıyor.
Şubat ayındaki gelişmelerin ardından BAE, Dünya'nın komşusunda bilimsel araştırmalara başlayan ilk Arap ülkesi olmuştu. Emirates Exploration Imager veya bir diğer adıyla EXI olarak bilinen cihaz 12 Megapiksellik kamera da dahil olmak üzere üç cihazını test ediyor.
Öte yandan Mars görevi için kısa süre önce gezegene iniş yapan Perseverance'tan önemli bilgiler gelmeye devam ediyor. Daha önce pek çok kez fotoğraf ve verdiği bilgilerle gündeme gelen araç 7 Mart tarihinde gerçekleştirdiği yolculuğun ses kaydının yayımlanmasıyla dikkat çekmişti.
Daha önce kısa versiyonu yayımlanmıştı!
Perseverance tarafından gönderilen ses kaydının kısa bir bölümünü paylaşan ancak daha çok yeni 16 dakikalık uzun versiyonunu paylaşan NASA, gezegenin korkutucu sesini de gözler önüne seriyor.
Perseverance’ın araç seslerinin yanı sıra, SuperCam’in bir parçası olan mikrofon da Mars rüzgarlarının sesini kaydetmeyi başardı. NASA 16 dakikalık Mars sesini SoundCloud aracılığıyla meraklılarıyla paylaştı.
Daha önce yayımlanan fotoğraflarla aracın Mars yüzeyinde bıraktığı lastik izlerini görmüştük. Metal tekerleklerin bulunduğu aracın seyahati sırasında mikrofona da oldukça fazla ses verdiği sebebiyle eleştirildiği söyleniyor. Çünkü alınan ses kayıtlarında aracın tekerlek sesleri büyük bir yer tutuyor.
Aracın bu kadar yüksek sesli ilerlemesine ise çalışmayı yürüten baş mühendislerden Dave Gruel, ''Eğer aracımı sürdüğüm sırada böyle sesler duysaydım kesinlikle köşeye çeker ve bir çekici çağırırdım'' diyor ancak konuşmasına şu sözlerle devam ediyor:'' Bu seslerin gelmesinin sebebi düşünüldüğünde ise hak vermemek elde değil''.
NASA tarafından yapılan açıklamada, gezegenin sesinin 19 Şubat'ta, aracın yüzeye inmesinden yaklaşık 18 saat sonra kaydedildiği belirtildi. Perseverance'nin üzerinde bulunan özel SuperCam aracıyla bir kayaya hedeflenen lazer atışlarıyla kaydedilen 11 saniyelik ses, NASA tarafından Mars kaşifinin ağzıyla şu ifadelerle duyurulmuştu:
"Mars'taki lazer darbelerinin ilk ses kayıtlarını dinliyorsunuz. SuperCam cihazımdaki mikrofon tarafından kaydedilen bu ritmik vuruş sesleri, ekibimin etrafımdaki kayaların yapısını anlamasına yardımcı olabilecek farklı yoğunluklara sahip."
Kayıtta aynı zamanda lazer atışlarıyla birlikte 'Mars rüzgarı' da duyulabiliyor. Yaklaşık 7 aylık yolculuğun ardından 18 Şubat'ta doğu Amerika yerel saati ile 15.55'te Mars'ın Jezero Kraterine inen NASA'nın bir ton ağırlığındaki Rover tipi uzay aracı Perseverance, kamera çekim kabiliyeti olan bir mini helikopteri de uçurmaya çalışacak denmişti.
ÇARPICI GÖRÜNTÜLER
Çin'in ulusal uzay ajansı, şu anda Kızıl Gezegen yörüngesinde dönmekte olan Tianwen-1 keşif aracı tarafından çekilen, Mars'ın çarpıcı yüksek çözünürlüklü görüntülerini yayınladı. Geçen yıl 23 Temmuz'da başlatılan Tianwen-1 görevi, 224 günlük bir süre içinde 475 milyon km'lik bir mesafe kat etti.
Yayınlanan yeni görüntülerde küçük kraterler, dağ sırtları ve kum tepeleri gibi Mars'a ait yer şekilleri rahatlıkla görülüyor. Çin'in devlet ajansı Xinhua, görüntülerdeki en büyük çarpma kraterinin çapının yaklaşık 620 metre olduğunun tahmin edildiğini duyurdu.
330 İLA 350 KİLOMETRE YÜKSEKTEN ÇEKİLDİ
CNSA resmi web sitesinde "İki siyah-beyaz 7 metre çözünürlüklü görüntü, Tianwen 1'in yörüngesinde bulunan yüksek çözünürlüklü kamera tarafından, keşif aracı Mars yüzeyinden yaklaşık 330 ila 350 kilometre yüksekteyken çekildi" ifadeleri kullanıldı.
CNSA, "Kızıl Gezegen'deki kraterler, dağ sırtları ve kum tepeleri resimlerde net olarak görülüyor" diye ekledi. Çin'in ulusal uzay ajansı, "Renkli resim, Mars'ın Kuzey Kutbu'nu gösteren yörünge üzerindeki başka bir kamera tarafından oluşturuldu" dedi.
Çince "göklerdeki hakikati aramak" anlamına gelen "Tianwen" misyonu, adını milattan önce 4'üncü yüzyılda yaşamış Çinli şair Çu Yuen'in dizelerinden alıyor. Çin, son yıllarda Ay ve Mars keşif görevleri, uydu teknolojisi ve insanlı uzay seferlerine yönelik iddialı adımlarıyla ABD ve Rusya'nın öncülük ettiği uzay yarışında yeni güç olarak ortaya çıkıyor. Tianwen-1’in, mayıs veya haziranda Kızıl Gezegen’e inmesi bekleniyor.
Ülkenin en son Ay’a gönderdiği "Chang'e-5" Dünyanın uydusundan örnekler toplayarak 17 Aralık 2020’de Dünya'ya dönmüştü. Çin, bu keşif görevini başarıyla tamamlayıp Ay’dan örnekler toplayan 3'üncü ülke olmuştu.
İLK TEST SÜRÜŞÜ VE LASTİK İZLERİ
Mars keşif aracı Perseverance, Kızıl Gezegen'de ilk test sürüşünü başarıyla gerçekleştirdi. Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA), Perseverance'ın ilk test sürüşünde 33 dakika boyunca yaklaşık 6,5 metre yol katettiğini duyurdu.
30 Temmuz 2020'de yola çıkan ve Kızıl Gezegen'e 18 Şubat 2021'de inen Perseverance, 4 metrelik mesafeye yol aldı. Ardından 150 derecelik bir dönüş sonrası 2,5 metre daha ileri doğru hareket etti. Mars keşif aracının lastik izlerini bıraktığı da görüldü. NASA mühendisi Anais Zarifian, ilk test sürüşünü "Bu bizim ilk denememizdi" sözleriyle anlattı.
Zarifian, test sürüşünün 'inanılmaz' derecede iyi geçtiğini belirtti. "Ekibimiz için çok büyük kilometre taşı" dedi. Perseverance'ın Jezero Krateri'nde daha uzun seferler için yeni rotalar da belirleniyor.
49 KİLOMETRELİK KRATER
Perseverance, yaklaşık yedi aylık bir yolculuğun ardından 18 Şubat'ta Mars'a inmişti. Uzay aracı, o günden beri, iniş yaptığı Jezero Krateri'nden muhteşem görüntüler gönderiyor. Jezero, Kızıl Gezegen'in ekvator çizgisinin biraz kuzeyinde bulunan ve çarpma etkisiyle oluşmuş 49 km çapında bir krater.
Perseverance taşıdığı birçok gelişkin cihazla gezegenin jeolojik yapısı, atmosferi, çevre koşulları ile ilgili bilgi topluyor. Bu görüntü, aracın en yüksek noktasındaki kamera ile çekildi. Bu kamera aynı zamanda aracın gideceği yönü belirlemesine de yardım ediyor.
Perseverance taşıdığı birçok gelişkin cihazla gezegenin jeolojik yapısı, atmosferi, çevre koşulları ile ilgili bilgi topluyor. Bu görüntü, aracın en yüksek noktasındaki kamera ile çekildi. Bu kamera aynı zamanda aracın gideceği yönü belirlemesine de yardım ediyor.
Öte yandan NASA hız kesmeden çalışmalarına devam ediyor. Mars Sample Return Mission adı verilen Mars’tan dönüş görevinde ikinci bir uzay aracı gönderilmesi planlanıyor. Gezegene indikten sonra Perseverance ile buluşacak araç, örnekleri teslim aldıktan sonra Mars’ın yörüngesinden ayrılarak yeniden Dünya’ya dönecek. Bu uçuşun hayata geçirilmesi adına NASA, Northrop Grumman ile 84 buçuk milyon dolar karşılığında bir sözleşmeye imza attığını açıkladı.
Mars’a gönderilecek araca güç sağlamak adına hizmet verecek Mars Ascent Propulsion System (MAPS), Grumman’ın desteğiyle faaliyete geçecek. Yapılan planlara göre kaya örneklerini alacak uzay gemisi 2026 yılında fırlatılacak ve 2028’de Mars yüzeyine inecek. Bu örneklerin Dünya’ya getirilmesi ise 2031 yılını bulacak diye düşünülüyor.
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'nin, ismi Türkçede Azim anlamına gelen uzay aracı Perseverance, "Mars 2020" misyonu kapsamında 20 kamera ve mini helikopteriyle Kızıl Gezegen'e iniş yaptığından beri, dünya gündemi de uzaya odaklanmış durumda.
Perseverance’ın iniş görüntülerini geçen hafta paylaşan NASA'nın, keşif aracına görünenden çok daha fazla mesaj gizlemiş olduğu ortaya çıktı. Gizli mesaj, Perseverance'ın tuhaf tasarımlı ve kırmızı-beyaz renklerden oluşan paraşütünde gizli.
GİZLİ MESAJ PARAŞÜTTE SAKLI
Kod, Devon'da hazırlanmış özel bir malzemeden yapılan paraşütün astarına yazıldı ve Perseverance, 18 Şubat'ta Mars'a konuşlandırılıncaya kadar gizli tutuldu. NASA'daki bir çekirdek grup dışında hiç kimse, NASA yeni görüntüleri ve paraşütün iç kısmı da dahil olmak üzere Perseverance’ın inişini gösteren bir video paylaştığında bile mesajın ne olduğunu bilmiyordu.
KOD ALTI SAATTE KIRILDI
Perseverance görevinin çoğunda liderlik eden NASA Jet İtki Laboratuvarı (JPL), resmi olmayan sloganını, Perseverance’ın Mars’a sağ salim inmesini sağlayan tuhaf tasarımlı paraşütüne kodladı. Kodun kırılmasının ardından NASA Baş Mühendisi Adam Steltzner, "Görünüşe göre internet 6 saat gibi bir sürede kodu kırdı! Ah internet yapamayacağın bir şey var mı?" diye yazdı
