Avrupa, uzayda yaşamı araştıracak projeye onay verdi

Projede bilim insanları yer alacak olan Warwick Üniversitesi'nden yapılan açıklamada, PLATO ismi verilen görevin amacının "güneş sisteminin eşinin olup olamayacağı" sorusuna cevap vermek olduğu ifade edildi.

Milyonlarca euro maliyeti olan projenin, eğer varsa, "dünya dışı yaşamları tespit edebileceği" de belirtiliyor. Avrupa Uzay Ajansı yetkililerinin İspanya'nın başkenti Madrid'de gerçekleşen son toplantıda yeşil ışık verdiği projenin, tahmini bütçesinin 600 milyon euro olduğu hesaplanıyor.

Uzak gezegenleri araştırmaya odaklanacak olan PLATO'nun bünyesinde 26 teleskop bulunacağı belirtiliyor. ABD Havacılık ve Uzay Dairesi Nasa'ya ait bir uzay teleskobu Kepler, bugüne dek 3 bin 400'den fazla uzak gezegen bulmayı başardı.

Tespit edilen bu gezegenlerden 30 tanesinin dünyadan yaklaşık iki kat büyük olduğu ve sistemin temel yıldızına "yaşababilir bir uzaklıkta" bulunduğu ifade ediliyor. Dünya'dan 1 buçuk milyon kilometre uzağa yerleştirilecek olan PLATO'nun 2026 yılında fırlatılması planlanıyor.

LISA projesine de onay verildi

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), kütle çekimsel dalgaları uzay boşluğunda kaydetmeyi hedefleyen Lazer Interferometre Uzay Anteni (LISA) projesine yeşil ışık yaktı.

ESA'dan yapılan açıklamada, ajansın dün toplanan Bilim Program Komitesinin LISA'yı yeni bilim misyonlarına dahil ettiği belirtildi.

Proje kapsamında üçgen formasyonunda birbirlerine 2,5 kilometre mesafeden lazer ışınları yansıtacak üç uydu dünya yörüngesine fırlatılacak.

ESA'daki bilim adamları, uyduların yansıttığı lazer ışınlarının frekans değişimlerini izleyerek, "kütle çekimsel dalgalar" denilen, dev kara deliklerin çarpışması gibi büyük çaplı kütle devinimlerinin evrenin uzam-zaman dokusunda yarattığı titreşimleri kaydetmeyi amaçlıyor.

Albert Einstein'ın 100 yıl önce genel görelilik teorisinde ortaya attığı kütle çekimsel dalgalar, ilk kez Eylül 2015'te ABD'nin Luisiana eyaletindeki Amerikan Ulusal Bilim Vakfına ait yer istasyonu Lazer Interferometre Kütle Çekim Dalga Gözlemevi (LIGO) tarafından kaydedilmişti. LIGO, söz konusu gözlemde Dünya'dan 1,3 milyar ışık yılı ötede iki dev kara deliğin birbiriyle çarpışarak birleşmesinden ortaya çıkan etkiyi kayda almıştı. Ardından 2015 Aralık ve 2017 Ocak'ta yine çarpışan kara deliklerden kaynaklanan benzer etkiler, iki kez daha kayda geçirilmişti.

LIGO'nun uzay boşluğunda yenı yöntemle yapacağı gözlemlerin, yeryüzündeki dışsal etkilerden yalıtılmış, daha hassas ölçümler yapma imkanı sağlaması bekleniyor.