İnançların kutsal kenti Kudüs

Kudüs ya da Jerusalem veya Yeruşalayim... Üç semavi dinin kutsal kenti. İslamiyet, Hristiyanlık ve Musevilik inançlarında kutsal kabul edilen Kudüs, bugün çatışmalar ve işgalle anılıyor. Tarihte inançların bir arada yaşadığı kent olarak bilinen Kudüs, Osmanlı yönetiminden çıktığından bu yana dünya gündeminde ağırlıklı olarak şiddetle anılmakta. Bu kutsal ve kadim kent son dönemde de çatışmalarla haberlerin üst sıralarında. Kudüs'teki çatışma ve işgallerin nedeni ne? İşte Kudüs hakkında bilinmesi gerekenler...

Kudüs nerede? Nasıl gidilir?
Kudüs, Ölü Deniz'in (Lut Gölü) kuzeyinde bulunan dünyanın en eski kentlerinden biridir. Tarihte İbrani Krallığı ve Filistin'in başkenti olan Kudüs, Pers, Roma, Emeviler, Memlüklüler, Eyyubiler ve Osmanlılar'ın yönetiminde bulunmuş bir kenttir. Kent, Haçlı Seferleri sırasında işgale uğramış, talan edilmiştir. Kudüs'teki Atarot Havaalanı, kenti dünyaya bağlayan en önemli noktadır. İstanbul'dan Kudüs'e doğrudan uçuşlar bulunmaktadır. Bu uçuşlar 2 saat 15 dakika sürmektedir. Atarot Havaalanı'nı hem İsrail hem de Filistin kullanmaktadır.

Kudüs için vize gerekiyor mu?
Evet. Kudüs'e gidecek olan Türk vatandaşlarının İsrail makamlarından vize alması gerekiyor. Birleşmiş Milletler'e göre İsrail'in başkenti Tel Aviv kabul edilse de İsrail, Kudüs'ü başkenti kabul ediyor. Anlaşmalar çerçevesinde Filistin'in olması gereken Doğu Kudüs de halihazırda İsrail işgali altındadır. Tüm Kudüs'ü kontrolü altında tutan İsrail, buraya gelecek olanlardan vize talep etmekte. Vizeyi kısa sürede almanız mümkün. Belirttiğiniz takdirde vizeyi ayrı bir belgede de alabilirsiniz. Zİra başta Orta Doğu olmak üzere dünyadaki pek çok ülke İsrail vizesi bulunan pasaporta sahip turistlere giriş izni vermiyor. Bu noktanın önemli bir konu olduğunu hatırlatmakta fayda var.

İsrail vizesi ile giriş yapamayacağınız ülkeler...
İsrail vizenizin pasaportunuza yapıştırılması durumunda Cezayir, Bangladeş, İran, Lübnan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Suudi Arabistan, Suriye, Cibuti, Somali, Yemen, Libya, Malezya gibi ülkelere giriş yapamazsınız.

Üç dinin kutsal kenti Kudüs...
Kudüs İslamiyet, Hristiyanlık ve Yahudilik için kutsal kent olarak kabul edilmektedir. Hz. Muhammed (sav)'ın Miraça yükseldiği, Hz. İsa (a.s)'ın sokaklarında çarmıha gerileceği haçı taşıyarak geçtiği kent, Yahudilerce de kadim ve kutsal başkent olarak kabul edilmekte.

Müslümanların kutsal mekanları Kubbet-üs Sahra ve Mescid-i Aksa ve Harem-üş Şerif
Kubbet-üs Sahra ve Mescid-i Aksu, Müslümanlarca kutsal kabul edilen şehirdeki en önemli iki yapıdır. Emevi halifesi Abdülmelik bin Mervan tarafından 691 yılında 50 dönümlük bir alan içinde inşa edilen kutsal yapılardan biri olan Kubbet-üs Sahra, İslamiyet'teki bilinen ilk kubbeli ibadethane olma özelliği taşır. Daha önce Hz Ömer'in yaptırdığı bir mescit üzerine inşa edilen yapının mimarı Raja ibn Haywah'tır.

Harem-üş Şerif'te bulunan bir diğer kutsal yapı da Mescid-i Aksa'dır. Müslümanların ilk kıblesi olan yapı, Kudüs'ün güneydoğusunda yer alır. Dört minare bulunan camide aynı anda binlerce kişi ibadet edebilir. Burada bulunan Hacer-i Muallak taşı Hz. Muhammed (sav)'ın Miraça yükseldiği yer olarak da bilinir.

Ağlama Duvarı ve Büyük Tapınak
Mescid-i Aksa'nın bir cephesinde yer alan Ağlama Duvarı, Yahudiler tarafından kutsal kabul edilmektedir. Büyük Tapınak'ın batı cephesi olduğuna inanılan Ağlama Duvarı, her yıl dünyanın dört bir yanından binlerce Yahudi'yi ağırlar. Duvarın enine uzunluğu 488 metredir. İlki Hz. Süleyman döneminde inşa edilen Büyük Tapınak, Babilliler tarafından Kudüs'ün alınması üzerine yıkılmış bölgede yaşayan Yahudiler de Babil'e sürgün edimişti. Sürgünden 70 yıl sonra yeniden inşa edilen tapınak, bu kez de Romalılar tarafından yıkılmıştır. Yıkılan kısım, günümüzde Yahudilerin ibadet ettip Ağlama Duvarı'dır.

Kutsal Kabir veya Yeniden Doğuş Kilisesi
Hristiyanlık inancında önemli bir yere sahip olan Kutsal Kabir ya da Yeniden Doğuş kilisesi hem Kudüs'te yaşayan Hıristiyanların hem de dünyanın dört bir yanından kente gelen bu inanca mensup insanların akınına uğrar. Eski Şehir içinde kalan kilise, Hristiyanlarca Hz. İsa (as)'ın yeniden dirileceğine inanılan yerdir.

Kudüs tarihinde kırılma noktası olarak 20. yüzyıl...
Birinci Dünya Savaşı ile birlikte Osmanlı yönetiminden çıkan Kudüs, İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar İngiliz hakimiyetinde kalır. İsrail devletinin kurulmasının ardından Kudüs'ün batısı İsrail'in toprağı olur. Başkent ilan edilse de Birleşmiş Milletler tarafından bu durum kabul görmez. 1967'de 5 Haziran'da başlayan ve süresi nedeniyle "Altı Gün Savaşları" olarak adlandırılan savaş sonucu Doğu Kudüs, İsrail tarafından işgal edilmiştir. Başta Mısır ve Suriye olmak üzere bölge ülkeleriyle giriştiği savaşın ardından İsrail, tüm Kudüs kentini başkent ilan etmiştir. Ancak Birleşmiş Milletlere üye neredeyse tüm ülkeler bu durumu tanımamıştır. İsrail'i tanıyan hemen hemen tüm ülkelerin büyükelçilikleri Tel Aviv'dedir. Kudüs'ün işgali başta İslam dünyası olmak üzere dünyanın tepkisini çekmiştir. Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) bu süreç boyunca işgale direniş göstermiştir. İsrail yönetimi günümüzde sık sık Kudüs'ün Müslümanlarca kutsal olarak kabul edilen Harem-üş Şerif bölgesini ibadete kapatmakta ya da yaş sınırı koymaktadır.

Kudüs hakkında bilinmesi gerekenler...
Dünyanın en eski kentlerinden biri olan Kudüs'ün etrafındaki tepeler zeytin ağaçları ve tarihi mezar taşlarıyla doludur. Akdeniz ikliminin etkisinin hissedildiği Kudüs, aynı zamanda coğrafyanın da en pahalı kentlerinden biri olarak kabul edilir. Bir şişe suya 2 Avroya tekabül eden İsrail Şekeli ödemeniz gerekebilir. Bunun dışında kentte eski çarşı ve dükkanlarda hediyelik eşyalar bulabilirsiniz. Kentin en önemli toplu taşıma aracı tramvaydır.