Fenerbahçe' nin Futbol Kimliği
Fenerbahçe' nin Aykut Kocaman' ın ilk döneminden itibaren bir futbol kimliği var.
Ersun Yanal hariç, İsmail Kartal, Pereira ve büyük ölçüde de Advocaat bu felsefeyi devam ettirdiler.
İsmail Kartal Kocaman' a daha yakın bir sistem ile oynatıyordu. Ancak takımının oyununda Yanal' dan bazı esintiler de vardı.
Pereira, Aykut Kocaman' ın kontrollü, dengeli, takım oyununa dayalı felsefesini biraz farklı yorumlayarak, "tactical periodization" antrenman yöntemi ile çok daha defansif bir takım oluşturdu. İşin savunma tarafını oturttu ancak hücumda takım yokları oynadı.
Advocaat ise kendi felsefesini yansıtacak bir kadro bulamadığından, mecburen kendisinden öncekilerin yaptığını devam ettirmek zorunda kaldı. Çünkü bu kadro ile başka şansı yoktu. Advocaat, tıpkı Pereira gibi kötü antrenman yaptırması, İsmail Kartal gibi motivasyon sağlayamaması ve rahmetli Aragones gibi futbolcuları ile iyi bir iletişim ve uyum yakalayamaması nedeniyle başarısız oldu. Hatta pek çok maçtan sonra futbolcuları ve kadro kalitesini aşağılaması ile başarısızlığa zemin hazırladı.
Aykut Kocaman, İsmail Kartal, Pereira ve Advocaat dörtüsünün Fenerbahçe' yi taşıdığı futbol felsefesi, maalesef Fenerbahçe' nin son 20 senede Denizli, Daum (ilk dönem), Zico ve Yanal ile yakaladığı iyi futbol, bol pozisyon, keyif veren takım hüviyetinde değildi. Bu futbol, sadece kazanmaya, oyundan ziyade sonuca, kapanmaya, defansa ve maçı kontrol altında tutmaya dönük bir futboldu.
Kocaman ile 2 defa 2.' lik (liderden 10 puan fark yiyerek), İsmail Kartal ile 2.' lik ve Advocaat ile 3.' lğk geldi.
Fenerbahçe kulüp kültürü ve gelenekleri gereği 2.' liği başarı olarak görmezdi. Ta ki 3 Temmuz' a kadar. 3 Temmuz kumpası ile hem Fenerbahçe düşmanlarınca kuşatıldı ve güç kaybına uğradı, hem de spordan ziyade siyasi bir mücadelenin parçası haline getirildi. Bu süreçte doğal olarak yavan ve defansif futbol kimsenin umurunda olmadı. Antrenör seçimleri sorgulanmadı. Transferler sorgulanmadı. Futbol 2. plana atıldı. Elbette bu sosyolojik bir olgu idi ve böyle olması da normaldi. Zira, 3 Temmuz travması ve bunun atlatılması, kuşatmanın kaldırılması, futboldan ve sahadaki başarıdan çok daha önemli idi taraftar nezdinde.
Ancak eleştirilecek konu şu ki, bu travma, Fenerbahçe' yi hem gerçek hayatta, hem de sahada "savunma" tarafına itti.
Fenerbahçe' nin tarihsel perspektifteki Veselinovic- Löw- Denizli- Daum- Zico- Yanal futbolu (ortak noktaları hücuma yönelik, seyir zevki veren, yetenekli futbolculardan oluşan ve önde basan takımlar) futbol felsefesi, Aragones- Kocaman- Kartal- Advocaat çizgisinde yok oldu. Bu hocaların, "takım oyunundan" anladıkları farklıydı.
Kocaman' ın Alex ve Emre' nin olağanüstü gayretleri ile şampiyonluk kazanılan ilk sezonu dışında (ilk yarısı çok kötü geçen o sezonda), hiç biri de bu felsefe ile şampiyon olamadı zaten.
Yeni Sezonda Fenerbahçe
Bana göre yeni sezonda Fenerbahçe, Aykut Kocaman yönetiminde, yeni transferleri Dirar, Valbuena ve Mehmet Ekici ile geçen sezondan kötü olmaz.
Aykut Kocaman oyuncusuna sahip çıkan, futbolcusunun halinden anlayan, takımı kurtların önüne atmayacak düzgün bir profildir. Bu açıdan zaten 1-0 önde başlayacak takım nezdinde. Zira Advocaat futbolcularının gözünde saygınlığını yitirmişti.
Ayrıca, Kocaman ile bu sezon kaybedilen tarzda puan kayıpları yaşanmaz. Ruhsuzluk, umarsızlık, mücadele eksikliği olmaz.
Öte yandan, Kocaman' ın kafasındaki sistemi kadrosuna oynatması için zaman lazım. Kocaman transition game (geçiş oyununa), orta saha baskısına ve top hakimiyetine takıntı düzeyinde önem veren bir hoca. Elinde hücumdan savunmaya geçebilecek, savunmadan hücuma hızlı dönebilecek (geçiş oyunu), orta saha pres yapabilecek ve topa hakim olacak bir kadro yok. Valbuena, Ekici ve Dirar bu açığı kapatmak üzere gelmiş isimler. Ancak Josef, Ozan, Volkan ve Alper gibi orta sahalar ile top hakimiyeti, çabuk paslaşma, hareketli oyun, topu kanatlara hızlı aktarma gibi konular mümkün değil.
Bu sebeple, oyunu iki yönlü oynayabilen en az 1 orta saha oyuncusu isteyecektir. Salih' i kazanmaya çalışacaktır. Lens konusunda mutlaka ısrarcı olmalıdır, çünkü Lens kafasındaki sistemde en kritik işleri yapacak oyuncudur.
Ayrıca, Fenerbahçe' nin stoper mevkisine de bir takviye yapması gerekiyor. Skrtel ve Kjaer' den birisinin oyunda olmaması, tandemi epey bozuyor. Kocaman bunu da hesaba katıyor olmalı.
Forvet ise Fenerbahçe' nin en sorunlu alanı. Emenike- Fernandao- RvP' nin üçünü toplasan bir tam ve diri forvet etmiyor. RvP ve Emenike bizzat Aziz Yıldırım' ın hatalı transferleri. Fenerbahçe' yi maddi olarak da zora sokmuş olan hataları. Aykut Kocaman bunları da Yıldırım baskısı nedeniyle, kazanmaya çalışmak zorunda. Ancak buraya da çok iyi bir takviye şart gözüküyor. Bu üçünü yedeğe çekecek çapta ve kalibrede bir forvet transferi şart.
Fenerbahçe Nasıl Oynayacak?
Stoper, iki yönlü orta saha, forvet ve birde Lens ile tekrar anlaşılması halinde, geçen seneye göre topa çok daha fazla hakim olan, orta sahada kalabalık basan, geçen sezona göre daha az pozisyona giren ancak gol oranı yüksek dirençli bir takım görmek olasıdır.
Seyir zevkini kimse beklemesin. Kocaman için bu bir öncelik değil.
Fenerbahçe, önce kaybetmeme, sonra kazanma odaklı bir futbol oynayacaktır. Kocaman, hazırlık maçlarında 4-3-3, 3-5-2 veya 3-4-3 varyasyonları ile farklı şeyler deneyecektir. Takımının sene içinde de farklı formasyonlara geçişler yaşadığı maçlar, devreler, oyun dakikaları olması için çabalayacaktır.
Bu anlamda, takım boyunu kısaltıp, taktik esneklik kazandırmak ve antrenman şiddetini artırarak, kondisyon yüklemesi ile oyun içinde sürekli kalabilen, reaksiyon verebilen bir takım hedefleyecektir.
Sağdan soldan ortalar ile rakibi bunaltan, önde basan, rakibe alan bırakmayan, birkaç pasta sonuca giden, şık paslaşmalar ile çizgiye inen ve içeri ortalar kesen, uzaktan şutlar ile kalecileri avlayan, hücum zihniyetli bir takım beklemeyin. Elinde buna uygun bir kadro olmayacak. Kendisi de ta İstanbulspor' dan bu yana böyle bir felsefeye inanmıyor.
Kocaman ile ilk dönemindekine yakın (son 2 sezon) bir futbol izlemek olasıdır. Bu söylediğim transferler yapılır ise, Kocaman sonuç odaklı, iyi kapanan, göze hoş gelmese de kazanmayı öğrenen dirençli bir takım oluşturabilir. Fenerbahçe topa hakim olan, sabırla çeviren, hızlı hücumlardan ziyade duran toplar ve set oyunlarını tercih eden, alan savunmasını iyi yapan, rakiplere pozisyon vermemek için tedbirler alan, her rakibi gereğinden çok ciddiye alan bir takım olacaktır.
Arşivinizde var ise veya internetten bulabiliyorsanız, Kocaman' ın Fenerbahçe' deki son 2 sezonu ile Konyaspor' daki son 2 sezonunun maçlarından örnekler seçerek, istatistiklere bakarak izleyin. Ne demek istediğimi net göreceksiniz.
Şampiyon olur mu, bunun hakkında yorum yapmak için ligde ilk 7-8 haftayı dikkatle izleyeceğiz.
Yorumlar ve iletişim için:
twitter: @bertankayagol
bertan.kaya@yahoo.com