08.10.2003 - 00:00 | Son Güncellenme:
Tarihi toplantı tartışmayla başladı. AKPnin hemen kapalı oturuma geçilmesi talebine itiraz eden CHPlilere yanıt veren Başkanvekili Sadık Yakut, içtüzüğe göre kimlerin kapalı oturum isteyebileceğini okumakla yetindi ve salonu boşalttı. Böylece, AKPnin Iraka asker göndermeyi savunduğu görüntüler bir yana, kapalı oturumu hangi bakanın istediği bilgisi bile, 10 yıllık sır perdesinin arkasına saklanmış oldu. TBMM, aylardır süren tartışmaya son noktayı koyarak dün aldığı tarihi kararla Iraka asker gönderilmesine izin verdi. Türk askerinin bir yıl süreyle Irakta görev almasına ilişkin tezkereye 358 kabul, 183 ret, iki çekimser oy çıktı. Tezkerenin beklenenden çok düşük fireyle kabul edilmesiyle, Türk askerine BM kararı olmaksızın Irak yolu açıldı. Kapalı oturum sırasında Irak Geçici Hükümet Konseyinin aldığı iddia edilen "Türk askeri istemiyoruz" kararı Meclise ulaşırken, CHPnin açık oturum ısrarına rağmen oturum kapatıldı. İtirazları sonuç vermeyen CHP Grup Başkanvekili Kemal Anadol, "Bu, dökülecek Mehmetçik kanının vebalinden korkmak demektir. Yasadışı işlerine kılıf hazırlandı" dedi.Kritik oturumu, oy hakkı bulunmayan TBMM Başkanı Bülent Arınç yerine oy hakkı bulunan, ancak 1 Mart tezkeresine muhalefet eden Yakutun yönetmesi dikkati çekti. Arınç, 1 Martta kapalı oturuma geçilmeden CHPye söz vererek usul tartışması yoluyla muhalif mesajların halka ulaşmasını sağlarken, Yakut itirazları dikkate almayarak oturumu hemen kapattı. Arınç, "Milletvekili olsanız ne oy kullanırdınız" sorusuna, "Gözü kör olsun, oy kullanma imkanım yok" yanıtını verdi.Tezkerenin kabul edilmesinin ardından soruları yanıtlayan AKP Genel Başkan Yardımcısı Murat Mercan, "CHP Genel Başkanı Deniz Baykal Irak Geçici Hükümet Konseyinin aldığı kararı yerinden kalkarak duyurmuş. Başbakan da Biz karar alalım. Asker gönderip göndermeyeceğimize sonra da bakarız demiş" sorusuna "Tam o sırada Dışişleri Bakanımız telefon görüşmeleri yaparak böyle bir karar alınmadığını teyid etti. Genel Kurulda dalgalanma olmadı" yanıtını verdi. Vebalden korkuyorlar Abdullah Gülün başbakanlığı döneminde Meclise getirdiği 1 Mart tezkeresinde yaşanan fire şoku Erdoğan döneminde tekrarlanmadı. Bu durum, "Erdoğanın başbakan olarak verdiği en büyük sınavdan zaferle çıkması ve hükümete güvenoyu" olarak yorumlandı. Erdoğan istediğini yaptırdı Türkiyede ABD askeri bulundurma ve Iraka asker gönderme tezkeresi, 1 Martta AKPden çıkan 99 fire nedeniyle reddedilmişti. 264 kabul, 250 ret ve 19 çekimser oyu kullanılınca, oylamaya katılanların yarısından bir fazlası olan salt çoğunluğa ulaşılamamıştı. 14 farka rağmen reddedilmişti Tezkere oylamasında, oturumu yöneten Yakut ile Arınç dışında dört AKPli daha oylamaya gelmedi. 175 sandalyesi olan CHP oylamaya tam kadro katıldı. İki bağımsız çekimser kaldı, bir bağımsız gelmedi, bir bağımsız ret oyu verdi. Oylamaya 6 AKP ve bir bağımsız milletvekili gelmedi. Böylece CHP 175 milletvekiliyle ret oyu kullanırken, 1 bağımsız ve 3 DYP milletvekili kabul oyu kullandı. Ret oylarının CHPye eklenen bölümünden biri bağımsızlardan, 7si AKPden geldi. 361 milletvekiliyle oylamaya katılan AKPden 7 ret oyu çıktı. AKP firesi 7de kaldı TEZKEREYLE "Gereği, kapsamı, sınırı ve zamanı hükümet tarafından belirlenecek şekilde Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının Irakta güvenlik ve istikrara katkı yapmak amacıyla Iraka gönderilmesine ve bu kuvvetlerin görev ve kullanılmasına ilişkin gerekli düzenlemelerin hükümet tarafından yapılmasına Anayasanın 92. maddesi uyarınca bir yıl süreyle izin verilmesi" istendi. Tezkerede ne var? Eski Dışişleri Bakanı ve TBMM AB Uyum Komisyonu Başkanı Yaşar Yakış, Iraka gidecek Türk birliklerinin karşılaşacakları risklerin askeri merkezlerde değerlendirildiğini belirterek "Zaiyat olmaması için herkes elinden geleni yapacaktır. Ama zaiyat olursa sürpriz olmamalı" dedi. Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener de tezkere Meclise gelmeden anket ve diğer yoklamalarla toplumsal eğilimlerin alındığını belirtti. Yakış: Zayiat sürpriz olmaz Erdoğan: Vay vicdansızlar! Asker gönderme tezkeresi görüşmelerinde, AKPdeki muhalefet ince bir taktikle bastırıldı. AKP kulislerinde erken saatlerde "tezkere geçecek" tahminleri hâkimdi. Bunun gerekçesi, "Kongre hesapları yapanlar yönetime karşı çıkmaz" şeklinde açıklandı. AKP kongre öncesi oylamayı böylece güvenceye aldı. Meclis TV yayını itirazlar sürerken kesilince, oturumdan yansıyan son görüntüler, ayağa fırlayan CHP Grup başkanvekillerinin itirazları oldu. Tezkere yanlısı AKPliler, kulislerde gazetecilere en fazla 25 fire çıkabileceğini söyledi. Fire en iyimser tahminlerin de gerisinde kaldı. Bakanlar gazetecilerle konuşmamak için doğrudan basın mensuplarının giremediği tek yer olan Genel Kurula geçti. Erdoğan, grup toplantısı çıkışı milletvekillerini hemen yemeğe götürdü. Erdoğan, gruptan neşeli bir şekilde çıkarken, "hava nasıldı" sorusuna espriyle "Siz tecrübelisiniz, almışsınızdır. Siz söyleyin, hava nasıldı" yanıtını verdi. Gazetecilerin "tezkerenin geçeceği yönünde bir hava var" demesi üzerine de Erdoğan "görüyorsunuz işte" diyerek kendinden emin bir görüntü sergiledi. Gazeteciler, "5 - 6 vekilin muhalefeti"ni hatırlatması üzerine de Erdoğan, "Vay vicdansızlar, daha yeni çıkıyoruz. Hemen öğrenmişsiniz" dedi. Yurtdışında bulunan veya hasta olan CHPliler bile acilen Meclise çağrıldı. Azerbaycandaki İstanbul Milletvekili Yaşar Nuri Öztürkten de oturuma katılması istendi. Asıl müzakere şimdi başlıyor Görev sektörü: Ankara Türk askerinin Bağdatın kuzeyinde, ABD ise Bağdatın batısında; Suriye - Ürdün sınırına uzanan sektörde görev almasını istiyor. Türkiye, Kürt gruplar üzerinde bölgede kaldığı sürece psikolojik baskı kurabilmek için kuzeyde görev alma ısrarını görüşmelerde sürdürecek. Asker sayısı: Görev sektörüne göre şekillenecek. Coğrafi koşullar teçhizat, malzeme ve kadro konusunda etkili olacak. Türk askerinin Iraka intikal takvimi ve geçiş güzergahı. Lojistik akışın sağlanması ve güvenliği. Türk askerinin Iraktaki hareket tarzı, görev bölgesi ve işbirliği esasları ABD ile yürütülecek müzakerelerin ardından netlik kazanacak. Türk askerinin bağlı kalacağı angajman kurulları mutabakat muhtırası (MOU) ile imza altına alınacak. Dışişleri ve Genelkurmayın birlikte yürüteceği, 15 gün içinde tamamlanması hedeflenen müzakerelerin askeri kanadına Tümgeneral Bekir Kalyoncu, Dışişleri kanadına Deniz Bölükbaşı başkanlık edecek. Müzakerelerde şu konularda mutabakata varılacak: Türkiye, Silopide lojistik sevkıyatı koordine edecek üs oluşturabilecek. Iraka Tümgeneral Ümit Şahintürk komutasındaki Ankara Mamaktaki 1. Türk Taktik Tümen karargahı ve ona bağlı 28. Mekanize Piyade Tugayında görevli 5000 - 6000 askerin gönderilebileceği kaydedildi. Silopi lojistik merkez ANKARA MilliyetBaşbakan Erdoğan, Cumhurbaşkanı Sezerin Bulgaristan Cumhurbaşkanı Pırvanov onuruna verdiği akşam yemeğine, Başbakanlıkta tezkerenin kabulü nedeniyle yaptığı açıklama yüzünden geç kaldı. Sezerin konuşmasının ardından salona giren Erdoğan, tezkere heyecanından olsa gerek protokoldeki yerini şaşırdı. Protokol masasında her zaman Sezerin soluna oturan Erdoğan, alışkanlık sonucu yine aynı yöne yöneldi. Yerinde Baykalın oturduğunu gören Erdoğan, yarı yoldan dönerek Semra Sezer ile Olcay Baykal arasında kendisi için ayrılan sandalyeye oturdu. Tezkere heyecanı Erdoğanı şaşırttı