Türkiye - Irak gerilimi düşüyor

Önce Bozkır gitti ardından Zebari geldi

TBMM Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Volkan Bozkır, Irak'ta önemli temaslarda bulundu. Bu temasların ardından Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, resmi temaslarda bulunmak üzere perşembe günü Ankara'ya geldi. Zebari, Esenboğa Havalimanı'nda gazetecilerin sorularını, "Daha sonra görüşeceğiz" diyerek yanıtsız bıraktı. Bu temasların önemini anlamak için Türkiye ile Irak arasında son iki yıl içinde yaşanan gerilime ve Erdoğan ile Maliki arasındaki ciddi polemiklere bakmak gerekiyor.

Haşimi'nin gelmesiyle kriz başladı

Irak'taki siyasi kriz, El Irakiye bloku içinde 17 Aralık 2011'de yapılan toplantı ve istişarelerden sonra Başbakan Nuri Maliki'nin devleti yönetim biçiminden duyulan rahatsızlıktan dolayı Irakiye üyelerinin Milli Meclis içindeki üyeliklerini askıya alma kararı almasıyla başladı. Maliki'nin, Başbakan Yardımcısı Salih El Mutlak'ın dokunulmazlığının kaldırılmasını istemesi, Irak Yüksek Yargı Konseyi'nin, Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık El Haşimi hakkında tutuklama kararı almasıyla bu ülke içindeki siyasi kriz doruğa çıktı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, bu gelişmeler üzerine, Maliki'ye sert tepki gösterdı. Maliki de, Erdoğan'a Irak'ın içişlerine karıştığı eleştirisini yöneltti. Türkiye, Interpol'un kırmız bültenle aradığı Haşimi'yi İstanbul'da konuk etti.

Barzani ile anlaşma krizi büyüttü

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani'nin Mayıs ayındaki Ankara ziyaretinde, petrol ve doğalgaz alanında yapılan anlaşmalar, Irak'taki merkezi yönetimin Türkiye'ye yönelik tepkilerini daha artırdı.

Kerkük ziyareti ilişkileri gerdi

Davutoğlu'nun Kuzey Irak ziyareti sırasında Erbil'den sonra Kerkük'e ziyarette bulunması iki ülke arasındaki krizi doruk noktasına çıkardı. Irak Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Türkiye bizden habersiz yapılan bu ziyaretin sonuçlarına katlanmalıdır" ifadeleri kullanılmıştı. Irak yönetimi, Türkiye'nin Bağdat maslahatgüzarını Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak, nota vermişti. Bu gelişme üzerine, Irak'ın Ankara Büyükelçisi Abdül Amir Kabil Abi Tabikh da, Dışişleri Bakanlığı'na çağrılmıştı. Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu, Irak büyükelçisine, Davutoğlu'nun Kerkük ziyaretinin ardından yapılan açıklamaların kabul edilemez olduğunu sert ifadelerle dile getirmişti.

Buzlar erimeye başladı

Yaklaşık 2 yıldır süren bu gerilimin ardından Volkan Bozkır'ın Bağdat ziyareti ile yeni bir süreç başladı. Krizin aşılması için üretilen formüllerden birini de temas trafiği oluşturdu. Buna göre; Bozkır, Başbakan Erdoğan'ın resmi davetini Maliki'ye iletti. Yani Erdoğan, resmen Maliki'yi Ankara'ya davet etti. Buna mukabil olarak da, Meclis Başkanı Cemil Çiçek ile Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, bu ziyaretle bağlantılı olarak Bağdat'a ziyarette bulunacak.

Zebari önce Köşk'e çıktı Erdoğan'la da görüşecek

İlişkilerin normalleştirilmesi için başlatılan temaslar çerçevesinde Ankara'ya gelen Zebari, perşembe günü, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından Çankaya Köşkü'nde kabul edildi. Zebari, cuma günü Davutoğlu ile görüşecek. Bu görüşme Ankara Palas'ta yapılacak. Başbakan Erdoğan da saat 15.00'te Zebari'yi kabul edecek.Cumhurbaşkanlığı'nın internet sitesinde Çankaya'daki kabulle ilgili şu bilgi verildi:

"Cumhurbaşkanı Gül kabulde, dost ve kardeş Irak’ın Dışişleri Bakanını kabul etmekten duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Türkiye’nin, Irak’ın siyasi istikrarı, toprak bütünlüğü ve güvenliğine verdiği önemi ve Türkiye’nin ayrım gözetmeksizin Irak halkının bütün kesimlerini kucakladığını vurgulayan Cumhurbaşkanı Gül, ikili ilişkilerin her düzeyde geliştirilmesi için ortak iradenin mevcut olduğuna dikkat çekti. Irak’ta yaşanan terör saldırılarının sadece Irak halkı için değil, Türk halkı için de büyük bir üzüntü kaynağı olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Gül, Irak halkının çektiği acıların hafifletilmesi ve ülkede istikrarın tesis edilmesi için Iraklı siyasi liderlerin sürdürdükleri çabalara Türkiye’nin desteğinin süreceğini belirtti.

Türkiye yakın dostumuz

Kabulde Irak Dışişleri Bakanı Zebari, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Huzai, Başbakanı Maliki ve Meclis Başkanı Nuceyfi’nin selamları ile Irak halkının iyi dileklerini getirdiğini ifade etti. Irak’ın yakın dostu olarak gördükleri Türkiye’yle ilişkilere önem verdiklerini belirten Zebari, son dönemde gerçekleştirilen karşılıklı üst düzey ziyaretlerin iki ülke arasındaki ilişkilere ihtiyaç duyulan ivmeyi kazandıracağına inandıklarını, Türkiye’ye yaptığı ziyaretin de bu konuda Irak’taki mevcut güçlü siyasi iradenin bir göstergesi olduğunu kaydetti."