Son dakika | CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan açıkladı: Türkiye'ye devredilmesini bekliyoruz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Ülkedeki FETÖ okullarının Türkiye Maarif Vakfı'na devredilmesini bekliyoruz. Moldova'nın Milli Eğitim Bakanlığıyla Türkiye Maarif Vakfı'nın müşterek çalışmasıyla burada çok önemli adımları atabiliriz." dedi.

Ä°lgili Haber

Türkiye ve Moldova'dan ortak açıklama yayımlandı

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Moldova Cumhurbaşkanı İgor Dodon, baş başa gerçekleştirdikleri görüşme ve başkanlık ettikleri Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı'nın ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde ortak basın toplantısı düzenledi.

Cumhurbaşkanı Dodon ve beraberindeki Moldova Başbakanı İon Kiku ile heyetini Ankara'da misafir etmekten duyduğu memnuniyeti ifade eden Erdoğan, "Sayın Başbakan Kiku da değerli dostum Dodon'a bugün eşlik ediyor. Bu ziyaret Moldova Cumhurbaşkanı ve Başbakanının yurt dışına beraberce yaptıkları ilk resmi ziyaret olması hasebiyle tarihi bir öneme sahiptir. Bunu kıymetli dostlarımızın Türkiye-Moldova ilişkilerine verdikleri önemin bir işareti olarak görüyorum." diye konuştu.

Moldova'nın toprak bütünlüğünü, istikrarını, refahını ve kalkınmasını desteklediklerini dile getiren Erdoğan, "Kasım ayında kurulan yeni hükümete de Moldova halkına hizmet yolunda başarılar diliyorum. Reform sürecinin Sayın Cumhurbaşkanının himaye ve teşvikleri, hükümetin de çabalarıyla ivme kazanacağına inanıyorum." ifadesini kullandı.

Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin ilk toplantısı

Geçen yıl yaptığı Moldova ziyareti sırasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyini kurduklarını ve ilişkileri stratejik ortaklık seviyesine yükselttiklerini anımsatan Erdoğan, "Bugün bu mekanizmanın ilk toplantısını yapıyoruz. Moldova'da 400'ü aşkın proje gerçekleştiren TİKA'nın ve diğer kurumlarımızın daima yanlarında olduğunu ifade ettim. Gagauz Türkleri Moldova ile aramızdaki en sağlam dostluk köprülerinden biridir." şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2018 ekim ayında Moldova'ya yaptığı ziyaret sırasında Cumhurbaşkanı Dodon ile Gagauz Yeri'ni ziyaret ettiklerini anımsatarak, ziyarette soydaşların kendilerini büyük bir hüsnükabul ile karşıladığına işaret etti.

Gagauz Özerk Yeri Başkanı İrina Vlah nezdinde tüm soydaşlara teşekkürlerini ileten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gagauz Yeri'nin 1994 yılında yasalaştırılan ve geçtiğimiz hafta 25'inci yıl dönümünü kutlayan özerk statüsü Moldova'nın birlikte yaşama kültürünün ürünüdür. Bu vesileyle Komrat Başkonsolosluğumuzun kısa zamanda faaliyete geçeceği müjdesini de vermek isterim." dedi.

İki ülke ilişkilerinin en önemli unsurlarından birinin Moldova'nın kalkınma çabalarına destek vermek ve bir dayanışma içerisinde özellikle Türk yatırımcıların Moldova'daki girişimleri ve yatırımları olduğuna değinen Erdoğan, şu değerlendirmede bulundu:

"Yatırımcılarımız Moldova'ya henüz kurulma aşamasındayken güvenmiş ve Moldova'nın çehresini değiştiren altyapı projelerini üstlenmiştir. Bugün Moldova'daki yatırımlarımızın toplam tutarı 300 milyon doları aşmıştır. Görüşmelerimizde yatırımcılarımızın son dönemde karşılaştıkları sorunları da ele aldık. Bu sorunların çözülmesi ile karşılıklı yatırımların daha da artacağı aşikardır."

 

Karşılıklı ticaret hacmi artacak

Karşılıklı ticaret hacminin son 16 yılda yüzde 850, 2019 yılının 10 ayında ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 40 oranında arttığını dile getiren Erdoğan, "Ancak 500 milyon dolara yaklaşan ticaret hacmimiz hala 1 milyar dolar hedefimizin gerisindedir. 2016 yılında yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması'nın sağladığı ivmeyi korumakta kararlıyız." değerlendirmesini yaptı.

Erdoğan, 2018'deki Moldova ziyareti sırasında imzaladıkları anlaşma ile kimlikle seyahat imkanı getirdiklerini hatırlatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu çok çok faydalı oldu, 2019 şubat ayında yürürlüğe giren kimlikle seyahat uygulamasının ardından Moldova'dan Türkiye'ye gelen misafirlerimizin sayısı şimdiye kadar yüzde 3 artış göstermiştir. Moldovalı turistlerin tatil için ilk sırada Türkiye'yi tercih etmesinden büyük bir memnuniyet duyuyoruz."

Bugün imzalanan Kültür Merkezleri Anlaşması çerçevesinde Yunus Emre Kültür Merkezi'nin Kişinev ve Komrat'ta Moldovalılara hizmet vermeye başlayacağını ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti:

"Stratejik ortaklık ülkelerimiz arasındaki dostluğun, iş birliği anlayışının ulaştığı seviyenin yansımasıdır. Stratejik ortaklığımızın güvenlik iş birliği alanındaki tezahürlerine de şahit oluyoruz. Bu vesileyle Moldova'nın FETÖ ile mücadelemize özellikle FETÖ iltisaklı kişilerin iadesi bağlamında verdiği desteğe teşekkür ediyoruz. Bununla birlikte ülkedeki FETÖ okullarının Türkiye Maarif Vakfı'na devredilmesini bekliyoruz. Moldova'nın Milli Eğitim Bakanlığıyla Türkiye Maarif Vakfı'nın müşterek çalışmasıyla burada çok önemli adımları atabiliriz."

Güvenlik alanındaki iş birliğinin tüm terör örgütleriyle mücadeleyi kapsadığına değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu minvalde geçtiğimiz hafta ilgili kurumlarımızın çalışmaları sonucu DEAŞ zulmünü yaşayan Moldovalı bir annenin 2 çocuğu ile ülkesine kavuşmasını temin ettik. Moldovalı dostlarımızın da ortak mücadelemize aynı anlayışla destek vermeyi sürdüreceklerine inanıyorum." dedi.

Cumhurbaşkanı Dodon'a ilişkilerin daha da güçlendirilmesi yönünde sergilediği irade için teşekkür eden Erdoğan, "Toplantı sonuçlarının ve imzaladığımız anlaşmaların ülkelerimize hayırlı olmasını temenni ederken, 2020 yılının gerek ülkelerimiz gerekse tüm insanlık için barışa vesile olmasını temenni ediyorum." ifadesini kullandı.

İki ülke arasında 4 anlaşma imzalandı

Basın toplantısı öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ve mevkidaşı Dodon'un huzurunda anlaşmaların imza töreni gerçekleştirildi.

Bu doğrultuda, iki ülke hükümetleri arasında "Türkiye Moldova Kombine Yük Taşımacılığı Anlaşması" Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan ile Moldova Ekonomi ve Altyapı Bakanı Anatol Usatıi tarafından imzalandı.

İki ülke hükümetleri arasındaki "Kültür Merkezlerinin Kuruluşu, İşleyişi ve Faaliyetleri Hakkında Anlaşma" ise Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile Moldova Dışişleri ve Avrupa ile Entegrasyon Bakanı Aureliu Ciocoi tarafından imza altına alındı.

"Türkiye Cumhuriyeti ile Moldova Cumhuriyeti Arasında Sürücü Belgelerinin Değişimi ve Karşılıklı Olarak Tanınması Anlaşması" ile iki ülke hükümetleri arasında "Kolluk Personelinin Güvenlik Alanında Eğitim ve Öğretimine İlişkin İşbirliği Anlaşması" İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Moldova İçişleri Bakanı Pavel Voicu tarafından imzalandı.

Â

 

İki ülke arasında anlaşmaların imza töreninin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Dodon, 20 yıl içinde resmi ilişkilerde ilk defa başbakan ve bakanların da yer aldığı bir heyetle Türkiye'yi ziyaret ettiğini belirtti.

Dodon, "Moldova hükümeti, Türkiye’nin birçok alanda stratejik ortağı olduğuna inanıyor." dedi.

İki ülke arasında şu ana dek 72 anlaşma imzalandığını aktaran Dodon, bugün imzalanan 4 anlaşmanın da iki ülke hükümetlerince onaylanmasını beklediklerini ifade etti.

Dodon, iki ülke arasında özellikle ekonomi ve ticarette çok iyi iş birliğinin sürdürüldüğünü söyledi.

2020'de KEK

İkili ticaret hacminde büyük bir artışın söz konusu olduğunu kaydeden Dodon, Türkiye'nin ticari ortakları arasında 7'nci sırada bulunduğunu söyledi.

Hem Moldova hem de Türkiye'deki yatırımcılara teşekkür eden Dodon, "Ticari ilişkileri güçlendirmelerini bekliyoruz." dedi. Dodon, 2020'nin ilk yarısında Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantısının gerçekleştirilmesinde mutabık kaldıklarını dile getirdi.

KEK'in önemine değinen Dodon, "Ümit ederim bu komisyon ikili ilişkilere ek bir güç getirecek. Aynı zamanda, Kişinev’de 1300'den fazla Türk sermayeli yatırımcı faaliyette." diye konuştu.

İnşaatta Türk profesyonelliği

Bu sayede yabancı sermayeli yatırımcılar arasında Türklerin 6. sırada yer aldığını aktaran Dodon, "Biz Türk yatırımcılara gerekli desteği çeşitli alanlarda vermeye hazırız." ifadesini kullandı.

Son yıllarda sağlık ve büyük altyapı projeleri konularında iki ülkenin deneyim paylaşımında bulunulduğunu belirten Dodon, şunları kaydetti:

"Türk yol inşaatçılarının yüksek profesyonelliğini takdir ediyorum. Kendileri birçok altyapı projelerinde yer alıyor. Ayrıca şu anda bazı spor tesislerini bitirmek üzere olan şirketler var, sadece Moldova başkenti için değil diğer bölgelerde de. Kişinev'deki spor tesisi önümüzdeki sene faaliyete geçecek. Türk yatırımcılarının desteğiyle gerçekleşiyor."

TİKA'dan yüzlerce proje

Dodon, insani alanda da iş birliğinin sürdüğünü kaydederek, kültür merkezlerinin açılması konusunda desteklerinden dolayı Erdoğan'a teşekkür etti.

Dodon, Moldova'da Gagauzca konuşan Moldova vatandaşlarının bulunduğunu anımsattı.

Ülkesinde son yıllarda yüzlerce sosyal proje hayata geçirmesinden dolayı Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığına (TİKA) teşekkür eden Dodon, TİKA'nın hem Gagauzya'da hem de Moldova'nın tamamında bu projeleri gerçekleştirdiğini belirterek, "Ümit ediyorum ki bu iş birliğimiz başka projelerde de gelecek yıl da devam edecek." dedi.

Stratejik Türk partnerliği

Gagauz'un özerkliği konusundaki yasanın yıl dönümünün 23 Aralık'ta kutlandığını kaydeden Dodon, bu yasanın onaylanması ve 1990'lı yılların başındaki mutabakatın ancak Türkiye'nin ve dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in desteğiyle gerçekleştirilebildiğinin altını çizdi.

Dodon, "Bizim stratejik Türk partnerlerimizin desteği olmadığında böyle bir mutabakat sağlanması çok çok daha zor olabilirdi. Şu anda Kişinev-Komrat arası iş birliği çok iyi düzeyde. Ortak hedeflerimiz var." diye konuştu.

Gagauzluların Kişinev yönetiminde bazı görevlerde yer almaya devam edeceğini söyleyen Dodon, stratejik iş birliği konseyinde açıklandığı gibi gelecek yıl Komrat'ta Türk Başkonsolosluğunu sabırsızlıkla beklediğini belirtti.

Moldovalı bir aile geri döndü

Dodon, iki ülke ilişkilerine gösterilen destekten dolayı tüm Moldova vatandaşları adına Erdoğan'a teşekkürlerini ileterek, yeni yılın ikili ve stratejik iş birliği açısından önemli olacağını ümit ettiğini dile getirdi.

Moldovalı bir ailenin Suriye'de DEAŞ zulmünden kurtarılarak ülkesine gönderilmesine de değinen Dodon, şunları kaydetti:

"Şahsen Sayın Erdoğan'ın vermiş olduğu destekten dolayı iki ufak çocuklu bir aile, bir anne ülkesine dönebildi. Kendisi Suriye'de çok zor bir durumdaydı. Bundan dolayı vatandaşlarımızın teşekkürlerini sizlere iletmek istiyorum. Özellikle bu olayda büyük katkınız olduğunu biliyoruz. Bugün stratejik iş birliği konseyinde ortak beyan aldık. 2020'de Kişinev'de Türkiye ve Moldova'nın dışişleri bakanlarının başkanlığında ortak çalışma grubu toplantısı olacağında mutabık kaldık."