28.03.2021 - 07:00 | Son Güncellenme:
Gökhan Karakaş / İstanbul
Gökhan Karakaş / İstanbul
1977-1987 yılları arasında dünya televizyonlarında izlenme rekorları kıran ABD yapımı Aşk Gemisi adlı dizide kullanılan 171 metre boyundaki Pasific Prencess kullanım ömrünü tamamlayınca 2013 yılında İzmir Aliağa’da geri dönüştürülmek üzere parçalanmıştı. Geri dönüşüm ve hurda değerlendirmede Bangladeş ve Hindistan’ın ardından üçüncü sıradaki Türkiye’ye 2013 yılında İngiltere donanmasına ait uçak gemisi HMS Illustrious getirilmişti. İzmir’in Aliağa ilçesindeki Gemi Geri Dönüşüm Bölgesi bir kez daha bir uçak gemisi sökülecek. Büyük tonajlı(ağır) ve uzun gemilerin sökümünde dünyada önemli tecrübeler edinen Aliağa bölgesine Haziran ayında Brezilya donanmasından hurdaya ayrılan Nae Sao Paulo gelecek.
Brezilya’nın amiral gemisi
1963’te Fransız donanmasında Foch adıyla görevine başlayan ve 2000 yılında Brezilya’ya satılarak Nae Sao Paulo ismini alan uçak gemisi 20 yıl ülkenin amiral gemisi olarak dünya denizlerini dolaşmıştı. Kullanım ömrünü tamamladığı için hurdaya ayrılan uçak gemisini geri dönüşüm için İzmir Aliağa’da 30 yıldır faaliyetteki SÖK Denizcilik satın aldı. 265 metre boyunda 32 metre genişliğindeki Clemenceau sınıfı hafif uçak gemisi NAe São Paulo’nun yüksüz ağırlığının 25 bin ton ve 100 metrelik kıyı şeridinde söküleceği öğrenildi. Uçak gemisini 10 milyar 550 bin Brezilya Reali (1 milyar 880 bin ABD doları) karşılığında SÖK Denizcilik adına Rio de Janeiro’da faaliyet gösteren Cormack Marítima satın aldı. Cormack Maritima Müdürü Jorge Cormack geminin Haziran ayında sökülmek üzere Türkiye’ye gönderileceğini belirtti. Öte yandan gemiyi yapan Fransa’nın satış işleminde şart koştuğu söküm için Avrupa Birliği onaylı geri dönüşüm tesisinin seçilme zorunluluğu da böylece yerine getirilmiş oldu. Yılda 600-750 bin ton hurdayı geri dönüşüme kazandıran Aliağa’daki tesisler çevre ve insan sağlığını koruyarak dünya çelik sanayi için önemli hammadde sağlıyor.
‘Donanma eğitimde kullansın’
Öte yandan Bahçeşehir Üniversitesi denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi Direktörü Emekli Tümamiral Cihat Yaycı, yapımı süren TCG Anadolu isimli helikopter platformunu hatırlatarak deniz havacılığının geliştirilmesi için uçak gemisinin sökülmek yerine korunması gerektiğini belirtti. Silah ve elektronik sistemleri sökülerek Türkiye’ye getirilecek geminin tekrar donatılarak uçak gemisi personel eğitimi için kullanılabileceğini belirten Yaycı, “Bu bize zaman kazandırıcı hamledir. Gemiyi; yap-boz, sök-tak, kullan-eskit şeklinde eğitim materyali olarak düşünmek gerekir. Önemli olan askeri personeli eğitmek, personele alışkanlık ve tecrübe kazandırmaktır. Uçak gemisi bulunan donanmalardaki uçuş güvertesinde personele görsel eğitim verilmesi adına simülasyonlar hazırlanabilir. Bu uçak gemisini hurdaya götürmek yerine güvertede icra edilebilecek çeşitli eğitimleri yapmak için Türk Donanmasının eğitim envanterine katmalıdır. Ayrıca burada kendi uçak gemimizde uygulayacağımız sistemleri test edebiliriz. Pistte SİHA ve İHA denemeleri yapılabilir. Ayrıca Milli Muharip Uçak projesi içinde çok faydalı olabilir” dedi.