21.12.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Avrupa Birliği’nin (AB) ‘Türkiye’deki Sığınmacılar için Mali Yardım Programı’ (FRIT) kapsamında taahhüt ettiği yardımların sözleşmeye bağlanma süreci geçtiğimiz günlerde tamamlandı. İmzalanan sözleşmeler çerçevesinde mültecilerin gıda, kira gibi en temel ihtiyaçları, sağlık, eğitim gibi alanlarda yardım yapıldı.
Mart 2016 tarihli AB-Türkiye Bildirisi kapsamında AB’nin Türkiye’deki sığınmacılar için ödemesi öngörülen 780 milyon euro sözleşmeye bağlandı. Böylece AB’nin Türkiye’deki sığınmacılara yönelik 6 milyar euroluk taahhüdünün sözleşmeye bağlanma süreci tamamlandı.
Edinilen bilgiye göre, 6 milyar euro’luk projelerin arasında en dikkat çekeni, AB İnsani Yardım tarafından finanse edilen Sosyal Uyum Yardım programı. Bu program Türkiye’deki 1.8 milyon mültecinin gıda, kira, ilaç gibi en acil ihtiyaçlarını karşılamak için aylık para yardımı sağlıyor. Sosyal Uyum Yardımı programı, AB’nin en büyük insani yardım projesi olarak tarihe geçti. Bu proje Kızılay, Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC) ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ortaklaşa yürütülüyor.
Psikososyal destek
Bir diğer önemli proje ise Şartlı Eğitim Yardımı. Program 629 bin mülteci çocuğun okula düzenli bir şekilde gitmesi karşılığında iki ayda bir yapılan nakit yardımı kapsıyor. AB İnsani Yardım tarafından fonlanan bu proje UNICEF, Kızılay, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülüyor. 2019 Türkiye İnsani Yatırım Planı çerçevesinde Şartlı Eğitim Yardımı için 70 milyon euro yardım sağlandı.
Özellikle Suriyeli göçmenleri ilgilendiren projeler arasında, hukuki danışmanlık, mobil sağlık hizmetleri, psikososyal destek, mültecilerin dil engellerini aşmasına yardım, yerel makamlarla görüşmelerinde destek gibi hizmetler de yer aldı. Relief International bu kapsamda, savaşta yaralanan mültecilere yönelik protez hizmetleri ve psikososyal destek projesi sağladı.
Eğitime entegrasyon
2019 yılı Türkiye İnsani Yatırım Planı çerçevesinde, UNHCR tarafından yürütülen koruma desteği projesine 23 milyon euro verildi. Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi (PIKTES), mülteci çocukların Türkiye’deki eğitime erişimlerine katkıda bulunmak amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen bir eğitim projesi oldu. 2016’da başlatılan proje, halen 26 ilde sürdürülüyor. 2021 yılı aralık ayına kadar devam etmesi öngörülen PIKTES ile Türkçe dil eğitimi, ulaştırma desteği, psikososyal destek, kırtasiye desteği, eğitim materyalleri, öğretmen desteği, sosyal uyum desteği sağlanıyor.
Türkiye’deki Mülteciler için Mali Yardım Programı (FRİT) kapsamındaki son sekiz sözleşme AB Türkiye Delegasyon Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut ve bazı bakan yardımcılarının online katılımıyla imzalandı.
DOĞUM KONTROLÜ İÇİN HAP VE KONDOM YARDIMI
Projeler kapsamında mültecilere yönelik cinsel ve cinsiyete yönelik şiddet ve cinsel üreme sağlığı hizmeti verildi. 2017 Türkiye Yatırım Planı çerçevesinde UNFPA’nin yürüttüğü bu projeye 15 milyon euro verildi. Kısa adı SIHHAT olan sağlık projesiyle de Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyelilere yönelik 1. ve 2. basamak sağlık hizmetlerinin desteklenmesi hedeflendi. Suriyeli nüfusun yoğun olduğu 29 ilde kadınlara doğum planlaması gerçekleştirildi. 2 milyon doğum kontrol hapı ve yaklaşık 20 milyon kondom dağıtımı da bu kapsamda gerçekleştirildi. Yaklaşık 700 bin Suriyeli kadına doğum öncesi bakım hizmeti sağlanırken, çeşitli hastalıklara karşı 5.5 milyon doz aşı temin edildi. Ağustos 2020 itibarıyla 66.5 milyon euro’luk yatırım ile 113 kamu hastanesi için medikal cihaz ve ekipmanlar getirildi.
10 RUH SAĞLIĞI MERKEZİ AÇILDI
Proje ile Suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı 29 ilde her 10 bin kişilik nüfusa 19 doktor, 27 hastane yatağı ve 5 yoğun bakım ünitesi düşmesi sağlanarak ve sağlık sistemi üzerindeki nüfus baskısı azaltıldı. Ağustos 2020 itibariyle, geçici koruma altındaki Suriyelilere toplam 380 bin kanser tarama hizmeti sunuldu, 26 mobil sağlık ünitesi sağlandı. 10 toplum ruh sağlığı merkezi açıldı. Bu harcamalara 300 milyon euro sağlandı. Kilis’teki Suriyeli mülteciler ve ev sahibi topluluklar için sağlık hizmeti verecek 300 yataklı hastane inşaatı için Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası’nca 50 milyon euro verildi.