21.06.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
Türker Karapınar - Ankara
Türkiye, 13. Cumhurbaşkanı’nı ve 27. Dönem Parlamentosu’nu belirlemek üzere 24 Haziran’da sandık başına gidecek. Yurt içinde ve yurt dışında toplam 59 milyon 369 bin 960 kişinin kayıtlı olduğu seçimlerde birçok ilk yaşanacak.
16 Nisan 2017’deki referandum sonucu Türkiye, parlamenter sistemden Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçti. Değişiklik uyarınca cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin beraber 3 Kasım 2019’da yapılması da kabul edildi. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin, “Türkiye’nin bu şartlarda 2019’u bekleyemeyeceğini” belirterek yaptığı erken seçim çağrısı üzerine Ak Parti, seçimlerin 24 Haziran 2018’de yapılmasını teklif etti. TBMM Genel Kurulu kararıyla Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin birlikte 24 Haziran’da yapılması kabul edildi.
İTTİFAK DÜZENLEMESİ
TBMM’ye sunulan kanun teklifiyle, milletvekili seçimlerinde siyasi partilerin ittifak yapılmasının önü de açıldı. Ak Parti ve MHP Cumhur İttifakı, CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi (SP) ve Demokrat Parti (DP) ise Millet İttifakı kurdu. BBP’nin adayları Ak Parti, DP’nin adayları ise İYİ Parti listelerinden seçime girmeye karar verdi. Milletvekili seçimlerinde HDP, HÜDA PAR ve Vatan Partisi de yarışacak.
100 BİN İMZAYLA
Ak Parti ve MHP’nin kurduğu, “Cumhur İttifakı” Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı, CHP Muharrem İnce’yi, HDP ise Selahattin Demirtaş’ı cumhurbaşkanı adayı olarak gösterdi. Seçmenlerin imzasıyla cumhurbaşkanı adayı olmak üzere başvuran ve gerekli 100 bin imzayı toplayan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ve Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek de cumhurbaşkanı adayı oldu.
SEÇMEN SAYISI 1.8 ARTTI
Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK), Cumhurbaşkanlığı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri’ne yönelik yayımladığı seçmen istatistiklerine göre, yurt içinde 56 milyon 322 bin 632 seçmen, 180 bin 65 sandıkta oy kullanacak. 16 Nisan 2017 referandumunda 55 milyon 319 bin 222 olan yurt içi seçmen sayısı 24 Haziran seçiminde yüzde 1.8’lik oranla 1 milyon 3 bin 410 seçmen arttı. YSK’nın hazırladığı yurt içi ve yurt dışı seçmen cinsiyet dağılımı tablosuna göre yurt içindeki kadın seçmenlerin sayısı erkek seçmenlerin sayısını geçti. Rakamlara göre, 56 milyon 322 bin 632 yurt içi seçmenin yüzde 50,76’sı (28.589.477) kadın, yüzde 49.24’ü (27.733.155) erkek seçmenlerden oluşuyor. 3 milyon 47 bin 328 seçmenin bulunduğu yurt dışında ise seçmenlerin yüzde 53,1’i (1.618.130) erkek, yüzde 46.9’u (1.429.198) kadınlardan oluşuyor. 1 milyon 571 bin 73 genç seçmen de ilk kez oy kullanacak.
BİN 303 SEYYAR SANDIK
24 Haziran seçimi pek çok ilke de imza atacak. İlklerin bazıları şöyle:
- Daha önce ilk kez 10 Ağustos 2014’te cumhurbaşkanı halk tarafından seçilirken, 24 Haziran’da seçmenler ilk kez cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimi için aynı gün sandığa gidecek.
- Vatandaşlar, bu seçimde 550 yerine 600 milletvekili için oy kullanacak. Bazı illerin çıkaracağı milletvekili sayıları da bu kapsamda değişirken, Ankara ilk kez 3 seçim bölgesine ayrıldı.
- Cumhurbaşkanlığına aday gösterme usulü bu seçimde farklılık gösterdi. Daha önce en az 20 milletvekili ya da son seçimde geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında yüzde 10’u geçen siyasi partilerce ortak cumhurbaşkanı adayı gösterilebiliyordu. Bu seçimde TBMM’de grubu bulunan ya da son seçimde yüzde 5 oy alan siyasi partiler ya da 100 bin vatandaş, bulundukları ilçe seçim kuruluna imza vererek aday teklifinde bulundu.
- Siyasi partilerin ittifak kurarak seçime girebilmesi de 24 Haziran seçimlerinin ilkleri arasında yer alacak.
- Yatağa bağımlı hastalar için seyyar sandık uygulaması da bu seçimde ilk kez hayata geçirilecek. Bu kapsamda, seyyar sandıklarda oy kullanabilmeleri için hastalığı ve engeli sebebiyle yatağa bağımlı olduğunu beyan eden seçmenlerin ayağına sandık götürülecek. Yatağa bağımlılık kriteri aranan uygulama kapsamında, 17 bin 258 seçmen bin 303 sandıkta oy kullanacak.
- Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinde kullanılacak oy pusulaları tek bir zarfa atılacak. Sandıkların açılmasıyla önce cumhurbaşkanı oyları sayılacak.
- Yurt içinde doğu ve güneydoğu illeri dahil seçimler 08.00’de başlayacak.