Değerli olanı mı önemli olanı mı seçmeliyiz?

Değerli olanı mı önemli olanı mı seçmeliyiz?

Bu kavram aslında çoğu insan için pek fark etmez. Hatta birbiri yerine kullanılır. O benim için çok değerli, o benim için çok önemli. Fark var mı? Dil kalıbı olarak belki aynı yerde kullanıyor olabilirsiniz ama bu yazıda gramerden değil, bir ilişkide ( özel veya genel) önem peşinde mi değer peşinde mi koşmamız gerektiğini, neye ihtiyacımız olduğunu bu iki kelime içinde açıklamayı umuyorum.

Tanım:

Önemli Olmak :

Önem, bir işe yarayan, bir görevi olan, o “an” o “dönem” ile sınırlı olan bir niteliktir. Mesela tornavida bir arıza esnasında bizim için çok önemli iken, başka zaman sıradan bir alettir. İnsana yorarsak: Bir insanın hayatımızdaki rolü ve çözüm yeteneği ile ilgili bir niteliktir. Belki de tornavida örneğini oryante edersek, tamirci gibi. Elektrik kesildiğinde “o an” elektrik tamircisinin çok önemli olması gibi.

Bir başka tanım; İnsana gerçek kişiliğinin dışında verilen, kimlik, makam ya da mevki ile kazanılan geçici olgudur, ülkemizde önemli kişi olmak için üstün meziyetleriniz olması gerekmez.( M. Çetinkaya)

Bu durumda bir insan önemli göreve, makama, yeteneğe sahip ise onun bu vasfına ihtiyacı, teması olan veya olabilme ihtiyacı olan kişiler için o insan önemlidir.

Değerli Olmak:

Değer; taşıyanın herhangi bir durumda veya zamanda değil, genel olarak bir niteliğidir. Sadece ihtiyaç anında değil,iyi günde de kötü günde de bizdeki olumlu algısının değişmemesidir. Bu genel düzeyinin nedeni ise, sahip olduğu vasıflardan çok; kişiliği, hayata bakışı, davranışı bize karşı yaklaşımıdır.

Bizim için değerli olanın kişiliğini öncelikle sevmişizdir. Onun bizim hayatımızda işe yarayıp yaramamasına değil, onunla olmaktan mutluyuzdur. Beklentimizi karşılayacak güce sahip olmamasına rağmen uyum, anlayış, ortak noktalar, saygı,sevgi,sorumluluk vs. gibi nitelikleri ile onu hep hayatımızda isteriz.

Değerli olmak, kişilik, kişisel bakış, düşünce davranış ve duygudan oluşan kişisel+ içseldir. Önem ise dışsal niteliklerimizdir. Rolümüz, etkimiz veya sahip olduklarımızla alakalı olup, onlarla ilgilenenler veya temas edenler için anlam ifade ederiz.

Hem değerli hem önemli olmak mümkün. Her değerli kişi,önemliyken her önemli kişi değerli olamayabilir. Önemli kişi,bizim hayatımızda görevi veya işlevi bittiği zaman bizim için anlam ifade etmeyebilir. Etmesi için onun düşünce ve davranışlarının bizim hayata bakış açımıza uygunluğuna bağlıdır.

Mesela Başbakan olabilirsiniz. Mevkiiniz çok önemlidir. Bu mevkiye herkes saygı duymak zorundadır. Lakin mevkinizi hak eden ve genel kabul gören niteliklere sahipseniz, hem her görüşten hem de göreviniz bittikten sonra da insanlar için bir anlam ifade etmeye devam edersiniz.

Önemli insanların hayatımızda görevleri vardır. İş bitirici, çözüm üretici, imkan sağlayıcı vs. Böyle olunca bu vasıflarını yerine getiremediklerinde veya getirdikten sonra onlara yüklediğimiz olumlu anlamda azalma olabilir.

Mesela: “ çok önemsedim, kaybeden ben oldum”, “ çok değer ,başını eğer” cümlelerini sosyal medyada çok fazla görürüz. Bunu yazanlar iyi bir şeyin kötü bir şeye neden olduğunu vurgularlar. Oysa bu mantıken mümkün değildir. Peki neden oluyor?

1. Tanımadan anlam yüklüyoruz.

2. Değerli mi önemli mi olduğunu anlamadan hayatımızın merkezine koyuyoruz?

3. İhtiyaçlarımıza göre ilişkilerimizi şekillendiriyoruz?

4. İhtiyaçlarımız giderilmediğinde o insanları suçlu ilan ediyoruz.

Oysa , bir insanı hayatımızın merkezine almamız için öncelikle onun bizim için önemli değil, değerli olması gerekir. Değerli olursa durumsal değil, sürekli bir uyum mümkündür. Ama sadece belli ihtiyaçlarımız ( duygusal, ekonomik, statüsel, sosyal, cinsel vs.) için birinin hayatımızın değeri gibi görürsek, ihtiyacımızın karşılanmasına göre ona bakışımız değişir.

Yol arkadaşı seçerken, kişinin ergonomik nitelikleri, elverişli yaşam standartlarını esas almak, onu önem kategorisine koyar. Lakin sadece önemli ama değer niteliği yok ise, bir yerden sonra sırf onun size sağladığı imkânların esiri olup ondan kopamaz (bağımlı ) hale gelirsiniz. O halde önemli olan bir insanın size uygun değerleri de taşıması gerekir. Her ikisinin bir arada olması da mümkün. Ve birbirinin alternatifi gibi de düşünülmemelidir.

Mesela bir insan hem çok değerli olabilir. Aynı zamanda zengin, yönetici, tüccar, iş adamı/kadını olabilir.

Eş seçerken o dönemdeki temel ihtiyaçlarımıza göre değil, uzun vadeli ve genel değerlerimize uygun uygunluğuna göre bakmalı, buna ek olarak da yaşamsal kolaylıklar için 2.aşamada önemli niteliklere bakmalıyız. Üzülerek söylemeliyim ki, insanların çoğu önce öneme, sonra değere bakmaktadır. Günümüzde çoğu insan etiketiyle size yaklaşıp ilişkiyi başlatmaya çalışır. Etiketi size uysa da evliliğin temel dinamiğinin değerler uyumu olduğunu unutmamamız gerekir.

Çünkü önem niteliği, iyi bir başlatıcı, değer niteliği ise iyi bir sürdürücüdür. Önemli ama değeri size uymayan biri ancak, iyi bir başlatıcı lakin kötü bir sürdürücü olur.

Değerli insanları hem sever hem sayarız.. Önemli insanlara ise sadece saygı duyarız Bazen isteyerek bazen de mecbur kalarak.. İçinde sevgi olması için de değer olması şart.

Özetle:

· Sadece önemli olmaya değil,değerli olmaya da çalışın.

. Değersiz ama önemli birini seçmeyin.

· Değerleri olmayan, değerli hissettiremez.

· Önemlilik, bedene ve göze, değer ise ruha hitap eder.

· İlişkiyi sürdürecek olan temel dinamik, kişiliklerdir. Sadece önem aramak, konforlu ama mutsuz bir ilişkiye neden olabilir. Değer manevi tatmini esas alır.

· Her ikisi olduğunda ise zirvedesiniz.

Serhat YABANCI

Aile-İlişki-Evlilik Terapisti

serhatyabanci@hotmail.com

www.serhatyabanci.com

www.twitter.com/serhatyabanci

hwww.facebook.com/serhatyabanci

www.instagram.com/serhatyabanci