17.02.2021 - 18:30 | Son Güncellenme:
Otizm küçük yaşlarda başlayan ve hayat boyu devam eden nörolojik bir bulgudur. Kişilerin ilişki kurmalarında sorun yaşaması olarak gözlemlenir.
Otistik nedir?
Otizm teşhisi konan kişiler çevrelerindeki kişilerle etkili iletişim kurma konusunda zorlanırlar. Bu hastalığın tanısını koymak oldukça kolaydır. Otistik nedir, tanısı nasıl konur diye sorulduğunda, tıp alanındaki gelişmeler sayesinde kısa sürede tespit yapılır. Erken tanı sayesinde kişiler topluma kazandırılabilir. Otistik kişiler, doğuştan beyin veya sinir sistemi işlevi açısından farklıdır.
Otizm teşhisi konulan kişiler genellikle kendi iç dünyalarında yaşarlar. Aynı zamanda bu kişilerin öğrenme ve sosyalleşme tarzları olumsuz etkilenir. Yapılan araştırmalar erkeklerde otizm görülme riskinin kadınlara oranla daha yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Eğer erken teşhis konulursa, rehabilitasyon uygulanabilir. Etkileri bu şekilde azaltmak mümkün olacaktır.
Otizmin Nedenleri
Otizmin ile ilgili araştırmalar devam etmektedir. Fakat hastalığın nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Çevresel faktörlerin en önemli sebep olduğu düşünülmekte ve genetik faktörlerinde bu durumu tetiklediği sanılmaktadır. Ayrıca hamilelik döneminde yaşanan Folik asit eksikliği de otizme yol açabilmektedir. Her bireyde otizmin oluşum nedeni aynı değildir.
Sosyal yetenekler konusunda kişinin kısıtlı olduğu görülür. Ayrıca bazı davranışlar rutin bir şekilde dışa vurulur. Sözel iletişim konusunda kişiler oldukça zayıftır. Her kişide ortaya çıkan belirtilerin derecesi de farklılık gösterir. Rehabilitasyon için erken teşhis konur ise kişi topluma kazandırılır. Konuşma terapileri ve özel eğitim ile kişinin desteklenmesi gerekir.
Otistik insan nasıl anlaşılır?
Çocukta bazı belirtiler tespit edilmeli ve buna göre otizm teşhisi konulmalıdır. Aşağıda sayılan belirtilerden 4-5 tanesini gösteren bireylere otistik tanısı konabilir.
Sosyal iletişim yeteneğinin az olması
Duyguların ifade edilmesinde zorluk yaşamak
Göz teması kurma konusunda zayıf olmak
Yaşıtlarıyla iletişim kurmamak ve oynamamak
Hayal ürünü oyunlar ortaya koymak
Sürekli aynı hareketleri ya da kelimeleri tekrarlamak
Çevredeki insanlara ve olaylara karşı tepkisiz olmak
Otizm Tedavisi
Otizm tedavisinde başarılı olmak için erken yaşta tanı ve teşhis büyük önem taşır. 18 aylıkken yapılan testler sonrasında kesin tanı için 3 yaş beklenmelidir. Belirtilerin başka hastalıklar ile karıştırılma riski olabilir. Hastalığın standart bir tedavisi henüz yoktur. Tedavide amaç bireyin sosyal yönünü geliştirmek ve bireysel gelişimini sağlamaktır.
Bu nörolojik hastalığa yakalanan kişilerin özel eğitim alması uygun olacaktır. Motor gelişimini destekleyen programlara ihtiyaç vardır. Ayrıca konuşma gelişimi için, konuşma terapisi uygun olacaktır. Sosyal yanları geliştirilerek, becerilerini kullanmaları sağlanabilir. Otizm ile beraber dikkat eksikliği veya obsesif kompulsif bozukluklarda görülebilir.
Otistik bebek ve çocuklar neleri yapamazlar?
Otistik bebek ve çocuklarda tekrarlanan davranışlar görülmektedir. Zaman içerisinde kalıplaşmış alışkanlıkları oluşur. Hayatlarında değişiklik yapamazlar. Olaylara veya nesnelere diğer insanların verdiği tepkileri veremezler. Rutinlerinin dışına çıkamazlar. Duyusal olarak sağlıklı bir değerlendirme yapamazlar. Yaşıtlarıyla sağlıklı iletişim kuramaz ve uzun soluklu sohbetler edemezler.
Otizm hastalarına tanı erken konmuşsa ve özel eğitim uygulandıysa iş hayatına katılabilirler. Hayatlarının kendi başlarına idame ettirmeleri mümkündür. Ayrıca üstün zekâlı olan otizmliler vardır. Sanat alanında pek çok başarıya imza atabilirler. Sosyal becerileri gelişme göstermeyebilir. Tanı ve tedavi için psikiyatrist ile görüşmek en doğrusu olacaktır.