Selamlar bu hafta da ortodontinin en temel konularından birisi olan ağız dışı apareylere değineceğiz.
Günümüzde gelişen teknoloji ve ortodontik tedavi mekaniklerindeki gelişmeler sayesinde kullanımı bazı alanlarda kısmen azalmış olsa da ağız dışı apareyler, bir ortodontist için yıllardır çok yardımcı ve kurtarıcı rol oynamışlardır.
Özellikle biraz daha eski süreçte ailelerin ve ortodonti hastalarının bazen de biraz korkuyla, kullanmak zorunda kalacak mıyız diye merak ettiği çok çeşitli türleri olan yardımcı aparatlardır.
Peki özetle bunların çeşitleri nedir ve ne amaçla kullanılır anlatmaya çalışalım.
Öncelikle daha önceki yazılarda da değindiğim, çeneler arası uyumsuzluk görülen kişilerde, büyüme gelişim dönemi öncesi yapılacak müdahaleler çok büyük önem taşımaktadır. Bu büyüme potansiyelinin kullanılması için belli yaşlardan önce, ortodontik tedavilerin uygulanması son derece önemlidir.
Bu aparatların en yaygın kullanım alanları da, alt ve üst çene arasındaki uyumsuzluk durumlarında, çene pozisyonlarını düzenlenmesidir.
Basitçe sınıflamak gerekirse; en yaygın kullanılanlarından birisi ,üst çeneye geriye doğru kuvvet uygulamaya yarayan, enseden veya başın arka üst kısmından destek alan ve headgear adı verilen apareylerdir.
İkinci bir çeşit, alt çenenin olması gerekenden daha önde konumlandığı durumlarda kullanılan, alt çeneye geri yönde, üst çeneye ise ileri yönde kuvvet uygulamaya yarayan, çenelik ve yüz maskesi (reverse headgear) olarak adlandırılan aparey çeşitleridir.
Bu apreylerin kullanım detayları ve süreleri, vakanın durumuna göre çeşitlilik göstermekle beraber bazı durumlarda, yemek haricinde sürekli kullanılmaları gerekebilmektedir.
Bu aparatların kullanımında en büyük sıkıntı tabiki dışarıdan görünüyor olmalarıdır. Korkulduğu gibi sürekli ağrılara veya sıkıntılara yol açmazlar çünkü özellikle büyüme döneminde olan çocuklarda, adaptasyon çok hızlı olmakta ve istenen etkiler çok kısa sürelerde elde edilebilmektedir.
Hekim açısından bu aparatların en büyük zorluğu ise, kullanımın tamamen hastaların kontrolünde olmasıdır. Bu tip aparatlar, takılıp çıkartılabilir olarak tasarlandığı ve yemek yeme esnasında çıkarılabildiği için, bazı durumlarda hastaların yetersiz kullanımıyla karşılaşılabilmektedir.
Sabit apareylerin çok büyük bir hızla gelişmesi ve tedavi mekaniklerinin yıllar içinde değişmesine rağmen, ağız dışı apareyler, ortodontik tedavilerde halen yer bulabilmektedir.
Ortodonti uzmanı diş hekimi Eşref Kerem Atamözlü
Instagram :https://bit.ly/2rRpEP6
Facebook :https://www.facebook.com/softdent.com.tr/
E-mail :atamozlu@gmail.com