Miyom tedavisinde kapalı ameliyatın avantajları nelerdir?

Hangi durumlarda ameliyat gereklidir?

Her 4 erişkin kadının birinde, rahim dokusunun kas tabakasında miyom adı verilen kitleler bulunmaktadır. Bunlar kötü huylu yapılar değildir. Çoğu sessiz seyreder ve tesadüfen kadın doğum muayenesi sırasında saptanır. Sessizce duran ve özellikli olmayan miyomlar takip edilir; ameliyata ihtiyaç yoktur. Ancak miyomların bir kısmı ameliyat gerektirmektedir. Takipte büyüyen, rahim iç zarına yakın yerleşerek çocuk sahibi olmayı güçleştiren, aşırı adet kanamasına ya da ara kanamalara yol açan; çocuk sahibi olmaya engel olan, rahim dokusunun büyük kısmını kaplayacak şekilde sayıca çok ya da boyut olarak büyük olan, şiddetli ağrı yaratan, rahim ağzından vajen içine doğru sarkan, kendi etrafında burulması (torsiyon) nedeniyle acile başvurmak zorunda bırakan miyomlarda ameliyat kaçınılmazdır.

Kapalı ameliyat ve açık ameliyat farkları nelerdir?

Günümüzde hemen her miyom ameliyatı, laparoskopi ile ya da histeroskopi ile yani kapalı yöntemle gerçekleştirilmektedir. Laparoskopik ya da histeroskopik miyom ameliyatı; açık miyom ameliyatlarına göre son derece ‘’hasta dostu’’ yöntemlerdir. Laparoskopik yöntemde, açık ameliyattaki gibi, karında sezaryen kesisine benzeyen bir kesi yoktur. Onun yerine göbekten bir delik, kasık üstünden bir delik ve yanlardan bir ya da iki delik açarak, küçük deliklerden miyomlar ameliyatla çıkartılmaktadır. Ameliyat süresi ise açık ameliyatla hemen hemen aynıdır. Ameliyat sırasında kan kaybı ve ağrı daha az olmaktadır. Böylece ağrı kesici ihtiyacı azalmaktadır. Ameliyattan birkaç saat sonra hasta; eğilme, doğrulma, ayağa kalkma, yemek yeme, yürüme gibi günlük işleri kendi başına yapabilmektedir. Ayrıca; ameliyattan sonra hasta aynı gün ya da ertesi gün hastaneden çıkabilir.

Kapalı miyom ameliyatının avantajları

Ameliyattan sonra küçük deliklerde iltihaplanma ihtimali, açık ameliyata göre çok daha nadir görülmektedir. Keza, küçük deliklerden ileride fıtık gelişme ihtimali, açık ameliyat hattından fıtıklaşmaya göre çok daha azdır. Tüm bu avantajları ile ameliyattan bir gün önce miyoma bağlı ağrıdan günde 4-5 ağrı kesici ile ancak ayakta durabilen ya da aşırı kanaması olan bir kişi; laparoskopik ameliyatla hem şikâyetlerinden kurtulmakta hem de ameliyata bağlı istenmeyen etkiler azaltılmaktadır. Eğer miyom rahimin iç tabakasına doğru büyümüşse, bunlar Tip 0 –Tip 1 miyom olarak adlandırılmaktadır. Bu gibi durumlarda yine kapalı ameliyat tercih edilmektedir. Ancak bu sefer karından değil de rahimin içinden kamera ile çalışılarak miyom temizlenir. Bu yönteme histeroskopi adı verilir. Burada da ortalama 30 dk içinde rahim içinden çalışılarak miyom temizlenir ve karında bir kesi olmaz. Yani, avantajları laparoskopiyle aynıdır. Kısa sürede ayağa kalkabilir ve aynı gün evinize gidebilirsiniz.

Tecrübe ve yeterlilik önemli bir faktör

Bu arada şunu da vurgulamak gerekir. Laparoskopi ya da histeroskopi ameliyatları; özel bir eğitim, tecrübe ve hastane donanımı gerektiriyor. Her kadın doğum uzmanı bu eğitimi alma fırsatı bulamayabilir. Ya da çalıştığı hastanede laparoskopik-histeroskopik ameliyat yapacak aletler yeterli olmayabilir. Doktorunuz, sizin ve kendi güvenliği açısından açık ameliyat tercih edebilmektedir. Bu duruma da saygı ve uyum göstermek gerekir. Ya da kapalı ameliyat konusunda deneyimli başka bir doktora başvurabilirsiniz.

Açık ameliyat seçeneği de mevcut

Çok nadiren laparoskopik başladığımız bir ameliyatta açık ameliyata dönmek durumunda kalınmaktadır. Bu, sizin açınızdan bir olumsuzluk olmadığı gibi, hekimi suçlamak için bir gerekçe değildir. Kanamanın çok olması, çevre organlarla aşırı derecede yapışıklık, miyomun sarkom dediğimiz kötü huylu görünüm vermesi gibi nadir durumlarda, bizzat hastanın güvenliği için açık ameliyata dönmek gerekebilir. Bu ihtimali de laparoskopik ameliyata girmeden önce hastayla paylaşmak gerekmektedir. Çünkü histeroskopik miyom ameliyatlarında aşağıdan çalışırken, rahim delinmesi gibi bir komplikasyon gelişirse; açık ameliyata dönmek gerekir. Ancak bu ihtimal son derece nadir görülmektedir.

Dr. Yavuz Şimşek