‘Menenjite karşı aşı tek çaredir’

Dünyada her yıl 100 binden fazla insanın ölümüne yol açan menenjit ya da “meningokoksemi”ye karşı tek çarenin aşı olduğunu ifade eden Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Koronavirüs salgını nedeniyle gündeme geldiği gibi, aşılama salgın potansiyeli taşıyan hastalıkları önlemenin en etkin yoludur. Salgın potansiyeli taşıyan hastalıklardan biri de menenjittir” dedi.
Menenjit, artan tanı ve tedavi olanakları, yeni ve etkili ilaçlara rağmen yüzde 5-10 oranında ölüme, yüzde 20-30 oranında sakatlığa neden oluyor.

Yılda bin 500 vaka

Her yaş grubunda görülen ama en sık dört yaş altında ve özellikle de bir yaş altı bebeklerde sık görülebilen bir hastalık olduğu için mümkün olduğu kadar erken dönemde menenjit aşılarıyla koruma sağlamak gerekiyor.

Şu anda çocuklarda görülen menenjitlerin yüzde 90’ının meningokok bakterisinden kaynaklandığını belirten Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı, Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, 24 Nisan Dünya Menenjit Günü dolayısıyla şu bilgileri paylaştı:

“Meningokok menenjiti her yıl dünyada yaklaşık 135 bin kişinin ölümüne yol açıyor. Türkiye’de ise yılda bin civarında vaka ve 350 civarında da ölüme neden oluyor. Menenjit hastalığı, üç bakteriyle ortaya çıkıyor. Bunlar pnömokok, Hib (hemofilus influenza tip b) ve meningokok. ‘Hib’e ve pnömokoka karşı Türkiye’deki tüm çocuklar aşılandığı için bu bakterilerin neden olduğu hastalıklar büyük oranda azalmış durumda. Meningokok menenjit ise, ölüm riskinin yanı sıra çocuklarda yüksek oranda kalıcı hasar meydana getirebiliyor. Aşı yapılmazsa meningokok mikrobu Türkiye’de yılda bin 500 vaka ortaya çıkarabilir.”

Vücuttaki döküntü

“Ateş, baş ağrısı ve kusma belirtilerinin üçü bir arada görüldüğünde çocukta mutlaka menenjitten şüphelenmek gerekiyor. Meningokok menenjitin diğer enfeksiyonlardan en ayırt edici özelliği de vücutta ortaya çıkan döküntüler. Bu döküntüler kısa süre içerisinde deri altında kanamalar şeklinde bir tabloya, mor ve koyu renkli döküntülere doğru ilerleyebiliyor. Bu durum çok hızlı ilerlediği için kısa sürede kollarda, bacaklarda morarma şeklinde ortaya çıkabilmekte ve bazen hızla ilerleyip kangrene dönebiliyor. Hastalığın en sık görüldüğü yaş aralığı ise ilk beş yaş, yüzde 80’i ise ilk bir yaş içinde görülüyor.”

‘Aşı yapılan çocuklarda hastalık görülmüyor’

“Hemofilus influenza Tip B aşısı 2006’dan beri yapılıyor, o yüzden artık aşılı çocuklarda son 4.5 yıldır görülmüyor. Pnömokok aşısı 2008’den beri bütün çocuklara yapılıyor ve on kat azaldı. Ulusal aşı takviminde olmayan bakteriyel menenjit etkenlerinden sadece meningokok bakterisine karşı olan aşı kaldı.

Meningokok menenjitine daha çok bakterinin beş tipi sebep oluyor. Bunlar A, B, C, W, Y tipleri. Bunların dört tanesine karşı, A, C, W, Y, koruyuculuk sağlayan dörtlü aşı dediğimiz bir meningokok aşısı var. Bir de B tipine karşı koruyuculuk sağlayan bir aşı var. Bu aşılar ülkemizde ikinci aydan itibaren ruhsatlı ve yapılabiliyor. Meningokoka karşı da etkin bir aşılama yaparak menenjitsiz bir dünya mümkün olacaktır.”