İşte 'korona günlerinde aşk'ın yeni kuralları! Her 10 Türk kullanıcıdan 4'ü buna bakıyor
15.09.2021 - 16:58 | Son Güncellenme:
Pandemi döneminde online arkadaşlık platformlarına olan ilgi arttı. Bu durum bazı riskleri de beraberinde getiriyor ancak buna rağmen dünyada ve Türkiye'de pek çok kişi, hâlâ bu uygulamaları kullanmayı devam ediyor. Uzmanların, 'iso-mate' dediği ve 'karantina flörtü' anlamına gelen yeni bir terim hayatımıza girdi. Peki karantina flörtünde işler nasıl yürüyor? ABD’de "Kovid-19 aşısı olur musunuz?" sorusuna "Evet" yanıtı veren kullanıcılar, yüzde 20 daha çok beğeni ve yüzde 12 daha çok eşleşme alıyor. Türkiye’de de durum benzer, her 10 kişiden 4’ü aşı olmak istemeyenlerle buluşmayacağını söylüyor. İşte 'korona günlerinde aşk'ın detayları...
Eda Özdemir / Milliyet.com.tr - Modern çağ, bireyleri yalnızlaştırırken aynı zamanda bir araya da getiriyor! Bu yollardan biri de çevrimiçi yani online arkadaşlık siteleri... Peki, aşkın bu kadar erişebilir olması ne kadar sağlıklı? Çevrimiçi platformları bu kadar cazip kılan nedir? Uzman Psikolog Melda Yakupoğlu, aşkı sanal platformlarda aramaya iten faktörler hakkında bilgi verirken; OkCupid Türkiye Pazarlama Müdürü Ezgi Ceren Işık ise arkadaşlık bulma uygulamalarıyla ilgili çarpıcı istatistikler paylaştı.
'KISA SÜREDE HAZ YAŞAMAK İSTİYOR'
Birçok kişi yalnızlığını ilişki uygulamalarıyla gidermeye çalışıyor. Gittikçe popülerleşen online ilişki kurma uygulamalarının bu kadar tercih edilmesinin sebebi ne?
Uzman Psikolog Melda Yakupoğlu: Günümüzde herkes yoğun bir şekilde çalışıyor. Büyükşehir yaşantısı, trafik, ev sorumlulukları derken insanların kendilerine ayırdığı vakit ciddi oranda azaldı. Sosyalleşmek için zaman kalmadı. Kendilerine vakit ayıramayan, uğraşmaktan keyif aldıkları hobileri olmayan kişiler, genellikle boşluk hissettiğinde bunu en kolay şekilde tatmin etmeye çalışıyor. Bu yüzden bu tarz sitelerde profiller açıyor ve haz peşinden gidiyor.
3 KİŞİDEN 1'İ ARKADAŞLIK UYGULAMASI KULLANIYOR
Türkiye’de kaç kişi arkadaşlık uygulamalarını kullanıyor?
Ezgi Ceren Işık: Bu konuda doğru bir rakam belirtmek için Türkiye’de faaliyet gösteren tüm uygulamaların kullanıcılarını tekil olarak değerlendirmeye almak gerekir. Şu an bu rakamı doğru olarak hesaplamış bir araştırma bulunmuyor. Ancak Türkiye’de arkadaşlık uygulamalarına olan ilgiyi değerlendirmek adına, şu an bir ilişkisi olan katılımcılarla yaptığımız bir araştırmayı referans gösterebilirim. Verilere göre, 25-29 yaş aralığındaki çiftlerin yüzde 22’si online olarak tanışmışlar. Bir hobi etkinliğinde (dans kursu gibi) tanışanlar yüzde 6, spor salonu veya bar gibi sosyal alanlarda tanışma oranı ise sadece yüzde 2.
We are Social 2021 verilerine göre, dünya nüfusunun yarısının sosyal medya kullandığını görebiliyoruz. Yine aynı rapora göre insanların yüzde 29.9’u sosyal medyayı yeni insanlarla tanışmak için kullandığını söylüyor. Bu neredeyse her 3 kişiden 1'nin artık bir arkadaşlık uygulaması kullanıcısı olduğu anlamına geliyor. Değişen ve dijitalleşen dünya ile tabular yıkılıyor, yepyeni iletişim modelleri gelişiyor. Dünya genelinde de halihazırda bile hatırı sayılır düzeyde olan bu oranın yıllar içinde de artarak ilerleyeceğine inanıyorum.
1 YILDA YÜZDE 30 ARTIŞ YAŞANDI
Pandemi öncesi ve sonrasında arkadaşlık uygulamalarının kullanımında ne gibi değişiklikler yaşandı?
Ezgi Ceren Işık: Pandemi hepimiz için yepyeni bir süreç oldu. İş hayatından özel hayatımıza yeni alışkanlıklar edindik, hâlâ da her gün değişen sürece adapte olmaya çalışıyoruz. Bu değişim tabii ilişkilere de yeni bir boyut kazandırdı. Örneğin, pandeminin başladığı mart ayını takiben geçen bir yıllık sürede uygulamada atılan mesaj sayısı bir önceki seneye göre yüzde 30'dan fazla artış göstermişti. Bu artışı sadece mesajlarda değil, gönderilen beğeniler ve eşleşmeler de gözlemledik. Diğer yandan Türk kadın kullanıcıların gönderdiği ilk mesaj sayısında da pandeminin ilk yılında bir önceki seneye göre yüzde 22’lik bir artış görmüştük.
FİZİKSEL OLARAK GÖRÜŞMEK YERİNE SANAL OLANI TERCİH ETTİLER
Geçtiğimiz yıl Avustralya’daki kullanıcılarımız arasında yaptığımız araştırmalar, bize 'iso-mate' dediğimiz ve 'karantina flörtü' anlamına gelen yeni bir terim ile tanıştırdı. Ülkede Kovid-19 hafiflemesine rağmen insanların hâlâ fiziksel olarak görüşmek yerine arkadaşlık uygulamalarından görüşebilecekleri arkadaşlar aradığını gösteriyordu. Nitekim kullanıcıların yüzde 92’si hâlâ sanal yollardan görüştüklerini söylediler. Yüzde 52’si mesajlaşmayı tercih ederken yüzde 25’i de görüntülü olarak, yüzde 15’i de telefondan konuştuğunu söyledi. Anketler de aynı şekilde insanların şimdilerde hiç olmadığı kadar çok anlaşabildiği, gerçek kişiler aradığını gösteriyor.
EN SIK KONUŞULAN İKİ KONU: KORONAVİRÜS VE AŞI
Aşılamaların hızlanması ile son günlerde nispeten normale dönüş başlasa da buluşmanın zorlaştığı, enfeksiyon korkusunun diğer tüm korkuların yerini aldığı, maske, mesafe, temizlik gibi kelimelerin en sık konuşulan konular arasında yer aldığı bir dönem geçiriyoruz. Bu durum oluşturduğumuz dijital profillere de yansıdı. Geçtiğimiz mart ila aralık ayları arasında profillerde kullanımı en çok artış gösteren kelimeler koronavirüs ve aşı. Koronavirüs kelimesinin kullanımı yüzde 2 bin 200 arttığı görülüyor.
KENDİ KÜLTÜRÜNE EN YAKIN İNSANI ARIYORLAR
Hangi profiller ilişki kurmak için daha çok tercih ediliyor?
Ezgi Ceren Işık: Verilere göre son 4 yıl içinde (Ocak 2017-2021) kullanıcıların iklim değişikliği ve çevre üzerine yaptığı sohbetlerde yüzde 456 artış yaşandı. Uygulamayı kullanan her 10 bekardan 9’u ise eşleştiği kişinin gezegenimize karşı duyarlı olmasını istiyor. “Evcil hayvanları seviyor musunuz?” sorusuna kullanıcıların yüzde 76’sı “Evet” diyor. Evcil hayvanları seven kadınların oranı yüzde 83, erkeklerin oranıysa yüzde 79. Soruya cevap verenlerin yüzde 80’i de evcil hayvan sevmenin ilişkileri belirlemede etkili olduğunu düşünüyor. Yani evcil hayvan sevmeyeni, karşısındaki de sevmiyor!
'AŞI OLURUM' DİYENLER DAHA FAZLA BEĞENİLİYOR
Genel geçer konulara ek güncel olaylar da ilgi çekiyor. Örneğin ABD’de "Kovid-19 aşısı olur musunuz?" sorusuna "Evet" yanıtı veren kullanıcılar, yüzde 20 daha çok beğeni ve yüzde 12 daha çok eşleşme alıyor. Türkiye’de de her 10 kişiden 4'ü aşı olmak istemeyenlerle buluşmayacağını söylüyor. Z kuşağı da çift olmak için çift maske takmasını daha çok önemsiyor. Kullanıcılar arasında profilinde maskeden bahseden ve çift maske giyen kişiler giymeyenlere göre daha çok etkileşim alıyor. Nitekim geçtiğimiz yıla göre profilinde maske kelimesinin kullanılması yüzde 185 artmış. 215 bin kişi de sosyal mesafeye uymayan kişilerle randevusunu iptal edeceğini söylüyor.
ÇİFT MASKE, SOSYAL MESAFE VE AŞI ŞARTI ARANIYOR
Kullanıcıların, özellikle kadınların büyük bir çoğunluğu pandemiyle birlikte, “Partnerinin nerede olmasını istiyorsun?” sorusunu, “Her yer” diye değiştiriyorlar. Değiştirenlerin etkileşime girme oranına bakarsa da yüzde 5 artıştan söz etmek mümkün. İçinde olduğumuz dönem her ne kadar sanal buluşmalara rağbeti artırsa da kullanıcıların çoğu yüz yüze buluşabilmek için çift maske, sosyal mesafe, aşı gibi önlemler alarak buluşmayı tercih edeceklerini söylüyorlar. Kullanıcıların yüzde 86’sı pandemi süreci geçtiğinde yüz yüze görüşmeye devam etmek istiyor.
'TANIŞTIĞINIZ SİTENİN İÇERİĞİ DE ÖNEMLİ'
Aşkı, online platformlarda aramak ne kadar sağlıklı?
Uzman Psikolog Melda Yakupoğlu: "Aşkı çevrimiçi olarak aramak sağlıklıdır ya da sağlıksızdır" diye kesin bir şey denilemez. Tanışılan siteden tutun, tanıştığınız kişiye ve tanıştıktan sonra ne tür bir diyalog içerisinde olduğunuza bağlı olarak değişir. Ancak tanıştığınız sitenin içeriği de önemli, gerçekler var; hazza yönelik bir siteden aşk çıkması mümkün değil. Bunun yanında sosyal medyadan tanışıp çok fazla evlilik yaşayan insan da var. Bazı sitelerden tanışmaların amacı, sadece fiziksel hazdır. Bazıları hem iş ilişkisi kurulabilecek hem de arkadaşlığa olanak verecek sitelerdir. Kısa süreli hazza yönelik tanışıp aşk beklemek ve sonra da hayal kırıklığı yaşamamak gerekir.
SAHTE PROFİLLE İLİŞKİ KURANLARA DİKKAT!
Yarattıkları sahte profillerle insanlarla aylarca konuşup sonra sahte profiller yarattığı ortaya çıkan bir kullanıcı kesimi var. Bu tür kişileri sahte profiller yaratmaya iten faktörler nelerdir?
Melda Yakupoğlu: Kendi fotoğrafları dışında başka kişileri fotoğraflarını kullanarak insanlarla tanışmaya çalışmak, onlarla bu şekilde ilişki kurmak aslında temelde yatan bir psikolojik sıkıntıyı gösterir. Bu kişiler kendileri olduklarında kabul görmeyeceklerine, yeterince onaylanmayacağına inanırlar. Farklı bir benlik üzerinden kendilerini ifade edebileceklerini düşünürler. Kendileri olduğunda bir şekilde reddedileceklerini ve ilgi görmeyeceklerini düşünürler.
Başka kimlikle tatmin olma hali aslında onun yaşamını isteme, özenme bazen de haset kadar ileri boyutta olabilir. Onun yaşantısına sahip olabilme isteği, fiziksel görünüş, meslek, sosyallik olarak kopyaladığını istemek ruhsal olarak içlerindeki kaygıyı giderir. Altta yatan başkasını kandırmaktan haz duymak, kopyaladığına zarar vermek gibi istekler de olabilir. Bu tarz kişilerin çocukluk yaşantılarından gelen sorunlar vardır. Ebeveynleri tarafından sanki hep başkalarının yaptığı şeyler daha doğru, daha iyi, kendi yaptıkları yanlış gibi güvensiz yetiştirilmiş olabilirler. Bu kişiler büyüdüklerinde de başkalarının onayına çok fazla ihtiyaç duyarlar. Hep başkalarının fikrini sorarlar, sanki onların fikri her zaman kendilerininkinden daha iyi gibi görürler. Kendilerini suçlarlar. Suçluluk duygusu içinde de kendilerini acımasızca eleştirir, öz güvensizlik yaşarlar.
Büyürken sıklıkla başkalarıyla kıyaslanmış, kardeş kıskançlıkları yaşamış aileleri tarafından eksik yetersiz hissettirilmiş olabilirler, sürekli rekabet etmek üzerinden ilişki kurmuş olabilirler. Daha iyi bir dış görünüşü, maddiyatı, statüyü hak ettiklerini ancak hayatın bunları kendilerine vermediğini düşünüp isyan hali içinde olabilirler. Bu sahip olabilme isteğini başka bir kimlik üzerinden gerçekleştirebilirler. Birinin duygusal zaaflarını bulup kendisine alıştırdıktan sonra sıra görüşme aşamasına geldiğinde ilişkiyi birden keserler. Karşıdaki kişi elbette bu kişinin sahte bir profil olup olmadığını bilemediği için anlam veremez. Onların da istedikleri bu tatmindir. İlişki kurup ilerletip tam ifşa olacaklarını anladıklarında iletişimi birden kesmektir. Ardından başka birisiyle konuşmaya başlayıp farklı bir hesap açabilirler.
