Hepatit nedir, nasıl bulaşır?

Her yıl 1 milyon kişinin yaşamını yitirmesine neden olan hepatit; kan, cinsel ilişki ve vücut sıvıları ile bulaşıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından 28 Temmuz olarak belirlenen ‘Dünya Hepatit Günü’nde hepatit türlerini, bulaşma yollarını ve korunma yöntemlerini anlatan Anadolu Sağlık Merkezi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Gürsoy,

“Karaciğerde meydana gelen iltihabi reaksiyon olarak tanımlanan hepatit gerekli önlemler alınmadığında ölümcül sonuçlara yol açabiliyor. Bu hastalığın özellikle de virüs kaynaklı Hepatit B ve Hepatit C türlerindeki kronikleşme riski toplum sağlığı açısından büyük önem taşıyor” diyor.

İnsan sağlığını etkileyen en büyük hastalıklardan biri olarak kabul edilen hepatit ile ilgili farkındalığı arttırmak için Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından her yıl 28 Temmuz Dünya Hepatit Günü olarak kutlanmaktadır. Hepatit tipleri arasında özellikle hepatit B ve C virüslerine bağlı hepatitin kronikleşme riskinin olduğunu ve toplum sağlığını tehdit ettiğini söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Gürsoy,

“Kronik hepatit dünya genelinde hem maddi hem de manevi açıdan toplumsal bir sorun olarak kabul edilmektedir” diyor. Gürsoy, hepatitin tanımlanmasının yanı sıra nasıl bulaştığının bilinmesi ve gerekli önlemlerin alınması ile yeni kuşakta görülme sıklığının azalacağına dikkat çekiyor.

Hangi Hepatit Türü Nasıl Bulaşıyor?

· Hepatit A: Aşısı bulunan Hepatit A, mikroplu yiyeceklerden, sudan ya da oral yolla bulaşabiliyor. Çocuklarda hastalık daha hafif şikâyetlerle seyredebiliyorken büyüklerde daha ağır şikâyetlere neden olabiliyor.

· Hepatit B – Hepatit C – Hepatit D: Kan ve vücut sıvıları ile bulaşabiliyor. Anneden çocuğa doğum sırasındaki travmaya bağlı olarak da geçebiliyor. Hepatit D, Hepatit B virüsü ile birlikte görülüyor. Hepatit B’ye karşı aşı ile önlem alabilmek mümkün iken hepatit C’ye karşı bir aşı yapılamamaktadır.

· Hepatit E: Mikroplu sulardan ve oral yolla bulaşarak çoğunlukla gebelerde görülüyor.

Hepatit B, C ve D’nin Kronikleşme Süreci 6 Ay

Hepatitin birçok türü olduğunu belirten Dr. Gürsoy, “Hepatit A kronikleşmeyen ve anneden geçmeyen bir tür iken; Hepatit B, C ve D virüsleri anneden çocuğa doğumda geçebiliyor. Hepatit durumunun akut ve kronik olabileceğini belirten Dr. Gürsoy, “Bu durumları kabaca tanımlamak gerekirse; kişinin kanında 6 aydan uzun bir süre Hepatit B, C ve D virüsünün bulunması, hepatitin kronikleştiğini göstererek bu kişileri taşıyıcı konumuna geçiriyor” diyor.

Bağışıklık sisteminin virüsü altı ay içinde vücuttan temizleyip attığı durumu akut hepatit; vücudun virüsü ilk altı ayda temizleyemediği durumu ise kronik hepatit olarak özetlendiğini söyleyen Dr. Gürsoy, “Akut hepatitte, vücut virüsün yol açtığı iltihaba karşı savaşı kazanıp vücudu virüsten temizliyor. Ancak Hepatit B, C ve D türlerinde kronikleşme görülebiliyor. Sürekli vücutta bulunan virüs ilerleyen zamanlarda karaciğerde siroz oluşumuna yol açabiliyor” diyor.

Hepatit virüsüne bağlı hepatitlerde; soğuk algınlığı-gribal enfeksiyonları andıran, halsizlik, yorgunluk, bulantı, eklem ve kas ağrıları, mide ağrısı gibi semptomların yanı sıra daha ağrı seyreden vakalarda sarılık, koyu renk idrar gibi semptomların da görülebildiğini söyleyen Gürsoy, hatta ölümcül seyredebilen “fulminan” hepatitlerin de nadirde olsa gelişebildiğini ifade ediyor. Gürsoy, tam tersi durumların da olabileceğini ve hastalığın her zaman belirti vermeyebileceğini ancak basit testler yardımı ile tanı koymanın mümkün olduğunu da dile getiriyor.

Hepatitten Korunmak İçin Bunlara Dikkat Edin;

· Kontrolü yapılmamış kan aktarımına,

· Diş ya da medikal malzemelerin iyi sterilize edilmesine,

· Doğum sırasında anneden çocuğa geçmemesine,

· Enjeksiyon aletlerinin ortak kullanılmamasına,

· Diş fırçası, tırnak makası, tıraş bıçağı gibi aletlerin ev halkı tarafından ortak kullanılmamasına,

· Dövme ya da piercing yapılırken kullanılan aletlerin temiz olmasına dikkat edilmesi gerekiyor.