Güneş yanığına karşı pratik çözümler

Ciltte kaşıntı, acı, üşüme hissi ve tüm vücutta halsizliğe neden olan güneş yanıkları, bazen su toplayarak tedavisi güç bir hal alabiliyor ya da deri kanserine davetiye çıkarıyor. Prof. Dr. Orhan Babuçcu, dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında bilgi verdi.

Güneş cildinizde 1. ya da 2. derece yanığa neden olabilir

Derinin yüksek oranda duyarlı olduğu zararlı dış etkenlerin arasında ısı hasarı yani yanıklar yer almaktadır. Alev yanıkları ya da haşlanma yanıkları, yüksek oranda ısı içerdiği için deride derin ve önemli yanıklara sebep olabilmektedir. Güneş ışınları ise daha az oranda ısı enerjisi içerdiği için sıklıkla birinci ya da ikinci derece olarak tanımlanan daha yüzeysel yanıklara sebep olmaktadır. Ancak güneş ışınlarının içerdiği radyoaktif enerji daha ciddi tablolara neden olabilir.

En sık neden açık tenliyken hemen bronzlaşma isteği

Bronzlaşmak her ne kadar kişinin kendisini iyi hissetmesini sağlasa da, her cilt tipinde mutlaka zararlı etkilere neden olur. Özellikle açık tenli ve kızıl saç rengine sahip bireyler, güneş yanığına karşı en hassas bireylerdir. Çünkü bu bireylerde “melanin pigmenti” adı verilen koruyucu pigment, diğer insanlara oranla daha az bulunmaktadır. Bu kişiler güneşten korunmak için 2 kat özen göstermelidir.

1. derece yanıkta kızarıklık oluyor ancak cilt su toplamıyor

Güneş yanıklarının oluştuğu anda ve uzun dönemde yaratacağı problemler, iki önemli grup halinde incelenmektedir. Birinci derece yanıklarda deride kızarıklıklar görülür ve su toplaması izlenmez. Bu durumda yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

•Güneş yanığı olan bölgeye nemlendirici pomatlar sürmek
• Bol su tüketmek
• Sıvı içeriği yüksek besinleri tercih etmek
• Soğuk kompresler yapmak
• Sık sık ılık duş almak
• Hafif kıyafetler giyerek derinin yükünü azaltmak.
Yoğurt ve diş macunu yanık olan bölgede enfeksiyona neden olabilir

Güneş yanığı durumunda yaranın acısını alıp kişiyi rahatlatacağı düşüncesi ile yanık bölgesine yoğurt ve diş macunu sürülmesi son derece yanlış bir uygulamadır. Tıbbi etkisi bilinmeyen ve bakteri üremesine yol açabilecek bu maddelerin kullanımından mutlaka kaçınılması gerekmektedir. Bunun yerine doktorun önereceği ilaçlar ve uygulamalardan faydalanılmalıdır.

Mutlaka uzman yardımı alın

İkinci derece yanıklar su toplaması ile kendini gösterir ve birinci derece yanıklardan daha derin bir yanık yaralanmasına işaret eder. Vücuttaki bu bölgeler açık yara olarak kabul edilmelidir ve bir uzman tarafından yapılacak değerlendirmenin ardından bazı hastalarda kapalı pansumana geçilmesi gerekebilmektedir. Su toplaması olan bölgenin genişliği arttıkça, bu durumun vücut için daha belirgin zarara yol açacağı unutulmamalıdır. Özellikle kronik böbrek yetmezliği, alkolizm, kalp hastalığı gibi ek hastalıkların ya da durumların varlığında, geniş yüzeyleri kaplayan ikinci derece yanıklarda damar içi yoldan serum tedavisi gerekebilmektedir. Güneş yanığı olan hastalarda sıklıkla 5-7 gün içerisinde tam iyileşme beklenmektedir.

Yaz tatiliniz cilt kanserine zemin hazırlamasın

Güneş yanıklarının vücut için en önemli zararlı etkilerinden birisi de, ilerleyen zamanlarda ortaya çıkabilecek olan deri kanserlerine yol açabilmesidir. Deri kanserlerinin diğer bir çeşidi ise deriye aniden alınan yüksek güneş ışığı ile ilintilidir. Bu tarz deri kanserlerinin İskandinav ülkeleri gibi kuzey enlemlerde yaşayan beyaz tenli insanların yaz tatilleri esnasında yoğun güneşlenme sebebiyle oluştuğu görülmektedir.

Güneşlenmenin getireceği tehlikelerden korunun

Güneş yanıklarının deri ve vücut sağlığı için önemli oranda zararlı olduğu akıldan çıkartılmamalıdır. Bu durumda izlenilecek en iyi yöntem, güneş ışınlarından korunmaktır. Yaz mevsiminde güneşin dik ışınlarla dünyaya geldiği saatler olan 11.00-16.00 saatleri arasında güneş ışığına maruz kalmamak ve diğer vakitlerde de deri tipimize uygun faktörde güneş koruyucu krem kullanmak oldukça önemlidir. Gün içinde güneş koruyucu kremlerin birkaç kez sürülmesi gerekmektedir. Bunun dışında kıyafet seçimine özen göstermek, gün içinde kalın kenarlıklı şapkalar takmak ve şemsiye altında durmak da alınabilecek önlemler arasındadır.