14.02.2021 - 13:26 | Son Güncellenme:
Son zamanlarda sıklıkla bahsedilmeye başlanan glüten, bazı insanlar için alerjik reaksiyonlara sebep olurken bazı insanların hastalıkları için ise glütensiz beslenmek çözüm sunmaktadır.
Gluten Nedir, Nelerde Vardır?
Glüten, tahılların içerisinde bulunan bir protein türü olmaktadır. Mayalanma işlemine yardımcı olan glüten, hamurun güçlü yapısında sorumlu olmaktadır. Elastik bir protein topluluğu olmasının yanında sert fakat esnek bir yapısı bulunmaktadır.
Hamurların elastiki yapıyı almasını sağlamasının yanında kabarmalarına ve mayalanmalarını da sağlamaktadır. Diğer bir yandan glüten tahıllardan yapılan yiyeceklerin çiğnenmesini kolaylaştırmakta ve insanlara keyif vermektedir.
Glüten var olduğu besinleri ise şu şekilde sıralamak mümkün olmaktadır:
Makarna,
Kuskus,
Ekmek,
Hububat,
Bulgur,
Çorba,
Simit,
Pide,
Lavaş,
İrmik,
Şekerleme,
Kek,
Pasta,
Malt tatlandırıcısı,
Malt,
Malt ürünleri bulunan yiyecek ve içecekler,
Fosfat unu,
Doğal buğday unu,
Graham unu,
Cips,
İşlenmiş etler,
Patates kızartması,
Lestin ve modifiye nişasta bulunan ürünler,
Soya sosu,
Salata sosları,
Soslu Kuru yemişler,
İşlenmiş gıdalar.
Gluten Diyeti İle Beslenme Nasıl Olur?
Glütenin sebep olduğu problemleri ortadan kaldırmak için glütensiz diyetler uygulanmaktadır. Bu diyetlerde insanlara günlük en fazla 10 mg glüten tüketilmesi önerilmektedir. Diğer bir yandan bu diyeti yapan kimselerin beslenmelerinde sebze, meyve, balık, kırmızı et, beyaz et ve yumurta gibi glüten olmayan besinlerden tercih edilmesi gerekmektedir.
Glütensiz bir diyet uygulamak isteyen kimselerin dikkat etmeleri gereken en önemli nokta paketli gıdaların etiketlerinin okunması olmaktadır. Bunun dışında diyette tüketilebilecek yiyecekleri şu şekilde sıralamak mümkün olmaktadır:
Balık,
Hindi eti,
Kırmızı et,
Tavuk eti,
Yumurta,
Süt,
Deniz mahsulleri,
Taze sebze ve meyveler,
Peynir,
Yoğurt,
Kefir,
Çiğ kuru yemiş,
Kuru baklagiller,
Ayran,
Patates,
Pirinç,
Mısır,
Keten tohumu,
Chia tohumu,
Glütensiz unlar,
Zeytinyağı,
Sıvı yağ,
Margarin,
Tereyağı,
beyaz ve esmer şeker,
Bal
Mısır ve patates nişastası,
Bakliyat çeşitleri,
Karabuğday,
Soya.
Sadece bu besinleri normal diyet listesine eklenmesi ile ve glüten içeren besinlerin günlük beslenmeden çıkarılması ile glütensiz diyet ile beslenme olmaktadır. Bunun dışında porsiyonlarda herhangi bir azalama söz konusu olmamaktadır. Elbette ki hedefi kilo vermek olan kişilerin gerekli porsiyon uyarlamalarını yapılmalıdır. Ancak bu uyarlamalarının bir uzman kontrolünde yapılması gerekmektedir.
Glütensiz beslenme öncelikle glüten intolaransı ve çölyak hastalığı olan kimselerin sağlıklarına kavuşmaları için önemli olmaktadır. Ancak insan vücudu glüteni sindirebilecek kadar kapasiteye sahip olmaması sebebi ile artık bu problemleri olmayan kimseler de glütensiz beslenmeye geçmektedir. Yapılan yeni çalışmalar yukarıda belirtilen hastalıkların dışında ki bazı hastalıkların tedavilerini desteklemek amacıyla da glüteniz beslenmeyi önermektedir.
Diğer bir yandan glütensiz beslenme kilo problemlerinin de önüne geçmektedir. Aynı şekilde kilo vermek isteyen kimseler içinde glütensiz beslenme kilo vermeye yardımcı olmaktadır. Glütensiz beslenmenin sağlıklı kişilere sağladıkları faydalar ise şu şekilde sıralanmaktadır:
Kansızlığa karşı etkili olmaktadır,
Dikkat dağınıklığının tedavisine yardımcı olmaktadır,
Kan şekerinin dengelenmesini sağlar,
Ödemlerin azalmasına yardımcı olmaktadır,
Kilo vermeye yardımcı olan yöntemlerden birisi olmaktadır,
Tiroit probleminin çözülmesine yardımcı olmaktadır,
Daha güçlü ve sağlıklı saçlara sahip olunmasını sağlamaktadır,
Tırnakların daha güçlü ve sağlıklı bir şekilde uzamasını sağlamaktadır,
Sindirim sisteminin düzenlenmesini sağlamaktadır,
Bağırsaklardaki iyi bakterilerin çoğalmasını sağlar.
İnsanların beslenme alışkanlıklarına bakıldığında öğünlerinin büyük bir yüzdesini karbonhidratlar oluşturmaktadır. Bu karbonhidratlar ise genellikle tahıllar kaynaklı olmaktadır. Tahıllar içerisinde birçok vitamin ve mineral bulunmasının yanında glüten denilen bir madde de bulunmaktadır. Sizlerle gluten nedir, hangi besinlerde glüten bulunur ve glüten diyeti nasıl yapılmaktadır ile ilgili bilgileri derledik.
Son zamanlarda sıklıkla bahsedilmeye başlanan glüten, bazı insanlar için alerjik reaksiyonlara sebep olurken bazı insanların hastalıkları için ise glütensiz beslenmek çözüm sunmaktadır.