50 yaş üzerindeki her 100 bin kişinin 38i pankreas kanserine yakalanmaktadır. Pankreas kanseri belirtileri mide şikayetleri ile karışabilir. Şişkinlik, sırta vuran ağrı, kilo kaybı, idrar renginin koyulaşması, yeni ortaya çıkmış bir diyabet bu konuda uyanık olmamızı gerektiren şikayetlerdir" diye konuştu.
Çok sinsi ve hızlı yayılıyor
Pankreas kanserinin çok sinsi seyrettiğine ve hızla yayıldığına işaret eden Prof. Dr. Yaprak, şöyle devam etti: Öyle ki kanser tanısal hale gelmeden 6 ay önceki tomografi taramalarında bile görüntü vermeyebiliyor. Tanı konulduğunda maalesef hastaların ancak yüzde 20'sinde ameliyat olabilme şansı oluyor. Bu yüzden çok erken evrede kanserin teşhis edilmesi hayati öneme sahiptir.
Erken teşhis için tüm topluma sık sık yapılabilecek bir tomografi veya endoskopik ultrasonografi taraması mümkün değildir. Bunun yerine bazı kanser ipuçları konusunda uyanık olunmalıdır. Bunlardan birisi de 50 yaşından sonra ailesel olmayan diyabet gelişimidir. Pankreas kanseri olan hastaların yaklaşık yarısında diyabet vardır.
Diyabeti olan pankreas kanseri hastalarının yaklaşık yüzde 50'sinde, diyabet tanısı kanser teşhisi ile eşzamanlı olarak veya kısa bir süre önce konur. Bu da demek oluyor ki pankreas kanserlerinin 4'te biri diyabete sebep oluyor.
Pankreas kanseri ile ilişkili diyabet ile tip 2 diyabet arasında tamamen klinik bir ayrım yapılması oldukça zordur. Zayıf bir hastada veya ailesinde diyabet öyküsü olmayan bir hastada yeni başlayan diyabet pankreas kanseri için şüphe uyandırmalıdır" ifadelerini kullandı.
Erken tanı için yeni gelişen diyabete dikkat
Prof. Dr. Yaprak, açıklamalarını şu şekilde sürdürdü: 50 yaşından sonra yeni diyabet başlangıcı olanların, diyabet teşhisini takip eden bir ila üç yıl içinde pankreas kanseri teşhisi konma oranı yaklaşık yüzde 1'dir. ABD'de 30.3 milyon diyabet hastası vardır. Yine ABD'de 2019 yılında 56 bin 770 kişiye pankreas kanseri tanısı konulmuş olup bu hastaların 14 bininde diyabet saptanmıştır.
Bu da gösteriyor ki pankreas kanseri ve diyabet birlikteliği oranı çok yüksektir. Özetle, yeni başlayan diyabet sadece pankreas kanseri için yüksek riskli bir grubu tanımlamakla kalmaz, aynı zamanda erken teşhis içinde bir tarama uyarıcısıdır ve pankreas kanserinde erken teşhis hayat kurtarır.
