Bu hatalar B12 eksikliğine sebep oluyor! Gidermek için...
30.12.2020 - 12:57 | Son Güncellenme:
B12 vitamini; merkezi sinir sisteminin düzgün çalışmasında, DNA sentezinde, kemik iliğinde kan hücrelerinin yapımında, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde önemli bir göreve sahip. Toplumda eksikliği sık görülen B12 eksikliği, kendini genellikle yorgunluk ve unutkanlıkla belli ediyor. Peki, neden B12 eksikliği yaşıyoruz? Bazen B12 içeren besinleri yeterli miktarda tüketsek bile birtakım sebeplere bağlı olarak B12 eksikliği ortaya çıkabiliyor. B12 eksikliğine yol açan sebepleri ve beslenme hatalarını, Uzman Diyetisyen Aslıhan Küçük Budak sıraladı
B12 vitamini kırmızı et, balık ve deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta, beyaz et gibi hayvansal gıdalarda bulunur. En zengin kaynaklar ise karaciğer ve dalak gibi organ etleridir.
Hayvansal kaynaklı gıda tüketmeyenlerin hekim kontrolünde takviye alması veya B12 ile zenginleştirilmiş gıdaları tüketmesi gerekebilir.
Yorgunluk ve unutkanlığınızın nedeni B12 eksikliği olabilir
B12 yetersizliğinde sinir sistemi bozuklukları ile birlikte pernisiyöz anemi (B12 eksikliğine bağlı olarak oluşan kansızlık) oluşur. Pernisiyöz anemide, kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin sayısı azalır ve şekilleri bozulur.
Miyelinde (sinir kılıfı) oluşan bozukluk ile de uyuşukluk, kol ve bacaklarda duyu azalması ve kasılmalar, baş ağrıları, yorgunluk, depresyon, unutkanlık ve benzeri bilişsel işlev yetersizlikleri görülür.
B12 içeren besinler tüketseniz bile B12 eksikliği olabilir çünkü...
B12 vitamini ince bağırsaklarda, mideden salgılanan "intrinsik etmen" denen bir moleküle bağlanarak emilir. Genetik olarak veya midedeki herhangi bir bozukluğa bağlı olarak görülen intrinsik etmenin azlığı, B12’nin yeterince emilememesine ve B12 yetersizliğine neden olabilir.
Yaşlılarda mide mukozasındaki zayıflama nedeniyle B12 vitamini yetersizliği sıkça görülür.
İnce bağırsaklar ve pankreastaki herhangi bir bozukluk, doğum kontrol hapları ve bazı ilaçlar (mide koruyucular, insülin direnci için kullanılan ilaçlar gibi) da B12’nin emilme oranını düşürerek yetersizliğine neden olabilir.
Aşırı alkol tüketimi ince bağırsak hücrelerinin çalışmasını etkileyerek B12 vitamininin emilimini etkiler.
Ayrıca aşırı C vitamini alımı da ince bağırsakta asit ortam oluşturduğundan B12’nin biyoyararlılığını azaltır.
Besinlerin hazırlanması ve saklanması sırasında uygulanan işlemler de B12 kayıplarını artırabilir.
Besinlere uygulanan yüksek sıcaklık vitamin kaybına yol açmaktadır. Etler ızgara yapılırken sıcaklık ve damlayan su ile B12’nin önemli bir kısmı kaybolur.
Çiğ sütlere ev koşullarında uygulanan kaynatma işleminde ise kaynatma süresinin uzunluğu ve derecesinin yüksekliği nedeniyle yüzde 30 kadar B12 vitamin kaybı görülür. Pastörize ve UHT sütlerde ise bu kayıp yüzde 7 ila 10 civarındadır.
Aynı zamanda etler suda haşlandıktan sonra haşlama suyunun dökülmesi de B12 kayıplarını artırır.
B12’nin fonksiyon gösterebilmesi için folik asite ihtiyacı vardır. B12 ve folik asit birçok işlevde birlikte görev alır.
Bu nedenle yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, yumurta, avokado, pancar, fındık gibi gibi folik asit kaynakları da mutlaka beslenmeye eklenmeli.
