Erkek Menapozu kadınınkini yendi mi?

Her orta yaşa gelmiş erkekte görülecek diye bir kural olmasa da; orta yaş içinde olan erkekler; yaşamlarını gözden geçirip kendileri için ne yaptıklarını sorgulamaya, genç bir partner aramaya ve kayıplarını fark etmeye başlayabilirler.

İşte bu dürtülerin altında erkeklerde yaşlanma ile birlikte yavaş yavaş androjen seviyesindeki düşme vardır. Çünkü testesteron seviyesinde 40'lı yaşlarda düşmeye başlar. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de yaşlı erkek popülasyonunun giderek artış göstermesi, androjen düşüklüğünü ve buna bağlı gelişen cinsel ve diğer sağlık sorunlarını son günlerde gündeme oturtmaya başlamıştır.

PEDAM

Testosteron, libido ve cinsel arzuda erkekler ve kadınlar için önemli bir hormondur. Erkeklerde ergenlik döneminde ses kalınlaşması, sakal, bıyık ve cinsel bölgelerdeki kılların çıkmasından sorumlu bir hormondur. Ayrıca kas, kemik, kemik iliği, immün sistem ve beyindeki metabolik olayları da düzenler. Dihidrotestosteron (DHT) ve östrojenler testesteronun etkilerini azaltırlar. Her erkekte proteine bağlı bir testosteron, bir de işlevsel olan serbest testosteron mevcut. Normal bir erkekte testesteron bağlı ve serbest olmak üzere iki halde bulunur. Bağlı testosteron miktarı %98 iken serbest testosteron %2 oranında bulunur.

Ancak ilerleyen yaşla birlikte erkekte serbest testosteron seviyesi azalır, bağlı testesteron seviyesi ise karaciğer deki bağlayıcı protein oranının yükselmesinden dolayı artar. Böylece işlevsel testosteron üretimi de giderek düşer. Ayrıca yaşlanmayla birlikte dolaşımdaki testosteronun %60'ını bağlayan Seks Hormon Bağlayıcı Globulin düzeylerinde bir artış olur.

Testosteronu %38 oranında, ancak daha az güçlü bağlayan albumin seviyelerinde de azalma meydana gelir. Vücut yağ miktarı testosteron verilmesi ile azalabilir. Yaşa paralel olarak artan leptin düzeyi serum testosteronundaki düşüş ile ilişkilidir. Zaten testosteron verilmesini takiben leptinde de tekrar düşme başlar. Yaşlılarda görülen fizyolojik anoreksi yani yemek yemeyi durdurma leptindeki artışdan kaynaklanabilir.

Andrapoz nedir?

Erkek cinselliğinde kritik dönemeç olan, erkek klimakteriumu veya erkek menapozu olarak adlandırılan andropoz'da cinsel istekte azalma, içe kapanma, neşesizlik ve kararsızlık hali vb. davranışsal değişiklikler, kas yorğunluğu ve kas gücünde azalma, vücut kıllarında azalma, kemik mineral yoğunluğunda azalma vb. değişiklikler görülür. Andropoz, yaşlanan her erkek izlenmediği gibi her erkekte farklı klinik bulgulara ve şiddete sahip olabilir.

PADAM, ADAM veya PEDAM nedir?

Daha önceleri andropoz olarak isimlendirilen durumlar günümüzde; yaşlanmakta olan erkeklerde androjen eksikliği ADAM ( Androjen Deficiency of the Aging Male ) veya yaşlanmakta olan erkeklerde ilerleyici androjen eksikliği PADAM ( Progressive Androjen Deficiency of the Aging Male ) ya da büyüme hormonu gibi diğer hormonlardaki azalmayı da göz önüne alarak PEDAM ( Partial Endocrine Deficiency ) olarak ifade edilmektedir. Çünkü andropoz erkeklerin yaşadıklarını, fiziksel yapılarında meydana gelen değişimleri yeterince kapsamamaktadır. Çünkü erkeklerde, kadının menopozundaki gibi kesin bir bitiş yoktur.

Aksine erkeklerde androjen seviyesinin düşüşü 40'lı yaşlarla birlikte yavaş bir çizgi izler. Dolayısıyla erkeklerde, kadın menopozundan farklı bir süreç yaşanır. İnsanın bir bütün olarak değerlendirilmesini zorunlu kılan ve sürekli etkileşim halinde olan fizyolojik ve piskolojik yapımızdan dolayı PEDAM kavramı ortaya atılmıştır. PEDAM, erkeğin fiziksel yapısında ve buna bağlı olarak ruhsal dünyasında yaşananları tümüyle kapsayan bir kavramdır.

Belirtileri

1-Fiziksel belirtiler:

*Güçsüzlük,

*Halsizlik,

*İştahsızlık,

*Kemik ve eklem ağrıları,

*Ciltte meydana gelen atrofik değişiklikler,

*Fiziksel enerjide azalma,

*Kas hacminde ve gücünde azalma,

*Vücut ve organların yağ kitlelerinde artış,

*Kardiyo-vasküler hastalık riskinde artış,

*İnsüline direncin artması,

*Göğüslerin yağlanması,

*Karın bölgesinde yağ toplanması,

*Kıllanmada ve sakal çıkmasında azalma,

*Kemik mineral yoğunluğunda azalma,

*Aşırı terleme,

*Çarpıntı,

*Eklem ve kas yakınmaları,

*Sıcak basması,

*Uyku ihtiyacında artış,

*Uyku bozuklukları,

*Osteoporoz,

*Omurga ve kalça kemiklerinde kırılma riskinde artış,

*Kendini iyi hissetmeme vb.

Bu fiziksel belirtilerin çoğu testesteron seviyesindeki düşmeden kaynaklanmaktadır.

2-Psikolojik belirtiler:

*Cesarette azalma,

*Kendine güven kaybı,

*Üretkenlikte azalma,

*Depresif huy hali,

*Anksiyete,

*Sinirlilik,

*Huzursuzluk,

*Yaşamdan zevk almama,

*Çabuk sinirlenme,

*Konsantrasyon kaybı,

*Dalgınlık,

*Zihinsel yorgunluk,

*Bellekte ve öğrenmekte azalma vb.

Bu psikolojik belirtilerin çoğu aslında erkeğin, erkek egemen kültürün kendisine öğrettiği 'iktidar'ını simgeleyen ereksiyonunun azalmasından kaynaklanmaktadır.

3-Cinsel yaşamdaki belirtileri:

*Cinsel aktivite sıklığında azalma,

*Cinsel istek azalma,

*Orgazm hissinde azalma,

*Ejakulat volümünde düşüklük,

*Ereksiyon sorunları,

*Gece ereksiyonları,

*Sabah ereksiyonlarının sıklığında azalma,

*Boşalma süresinde azalma,

*Penis sertliğinde hafif azalma vb.

Bu fiziksel belirtilerin çoğu yine testesteron seviyesindeki düşmeden kaynaklanmaktadır.

Tanı

Total ve serbest Testesteron, LH, FSH, Dihidroepiandrosteron, Dihidrotestosteron (DHT), Seks Hormon Bağlayıcı Globulin, albumin, büyüme hormonu, östrojen, melatonin ve Prolaktin seviyelerine bakılır. Kemik mineral dansitesi, 5 alfa, 3 alfa-androstenediol düzeylerinin ve serum lipitlerinin ölçülmesi yapılmalıdır. Prostat bazi Ultrasonografi ile ve rektal tuşe ile incelenir. Meme kanseri testleri, transrektal ultrasonografi, prostat biyopsisi ve serum PSA gibi prostat kanseri testleri yapılır.

Tedavi

*Transdermal ve diğer testesteron preperatları,

*Psikoterapi,

*Egzersiz,

*Anti astenik ilaçlar,

*Vitaminler vb.

PADAM Hakkında Bilinmeyenler

*PADAM'la erkeklerin çocuk yapabilme yetisi birdenbire bitmez.

*Ailede meydana gelen parçalanma, çocukların evlenmesi ya da evden ayrılmış olması, mesleki yaşamın gerilemesi ya da emeklilikle birdenbire kesilmesi PEDAM'la aynı döneme denk gelir. Buda var olan sorunları ağırlaştırır.

*Şişmanlık, sigara ve alkol kullanımı, egzersiz yapmama, sağlıksız beslenme vb. fiziksel ve hafif bir cinsel işlev bozukluğu karşısında aşırı paniğe kapılma vb. psikolojik stres faktörleri PEDAM'ı olumsuz etkiler.

CİSED