Ege Lezzetleri...

MUTFAK / Şule Şentarlı


       Bu haftaki yemek kitabımız Komili'den. Zeytinyağı ve en çok kullanılan yöre Ege üzerine yazılmış bir kitap bu. Gökçen Adar'a ait yemek tariflerini Serdar Tanyeli görüntülemiş. Ayla Seyhan da metinlerini yazmış Ege Lezzetleri'nin. Kitabın girişinde zeytinyağı hakkında birçok bilgi var. Zeytinyağının tarihçesi, nasıl üretildiği ve Ege'nin yemek kültürü anlatıldıktan sonra tasniflenmiş yemek tariflerine yer verilmiş.
       Salatalar, çorbalar, sebze yemekleri, deniz mahsulleri, et yemekleri, sakatatlar, makarnalar, börekler ve tatlıların bulunduğu tam 90 tarifi bulabilirsiniz kitapta. Zeytinyağıyla hazırlanmış ve yörenin özelliklerini taşıyan yemekler arasında ilginç reçeteler de var. Kabak çiçeği salatası, beyin köftesi, çayırlı et, süpürge tatlısı bunlardan birkaçı.
       Zeytinin 8 bin yıllık geçmişini ve uygarlıklar için önemini anlatan bölümle başlıyor kitap. Buradan öğreniyoruz ki, Anadolu'nun en eski kültür bitkilerinden biri zeytin ağacıymış. İyonların MÖ 6. yüzyılda kurdukları antik Klazomenai kentinden de söz ediliyor kitapta. Geçmişte zeytinyağı üretilen bu kent, şu ana kadar dünyada sağlam kalmış tek örnek olarak biliniyor.
       Anadolu'daki zeytinyağı ticareti ve teknolojisinin ulaştığı nokta hakkında çok değerli bilgiler veriyor bu örnek bize. Bileşik kaplar esasına göre çalışan ve kesintisiz üretim sağlayan üç gözlü bir ayrıştırma düzeneği, sert taşlardan yontulmuş ve bir milin etrafında dönen ağır silindirlerden oluşturulmuş zeytin kırma düzeneği, büyük çapta üretimler yapmak üzere tasarlanmış bir tür pres, burada yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkarılmış. İlginç olan taraf, bu dönemde kullanılan teknolojik uygulamalarının günümüzde de hala bazı işliklerde kullanılıyor olması.
       Kitabın temel konusu zeytinyağı olunca, doğal olarak zeytinyağının önemi de vurgulanıyor kitapta. Zeytinyağının sindirimi kolaylaştırması, içerdiği E vitamini ve diğer antioksidanlar sayesinde hücreleri yenileme özelliğinin oluşu bir yana, ortaçağdan beri tedavilerde de kullanılması çok önemli: "Diğer yağlardan farklı olarak midedeki sindirim için gerekli olan mide asitlerini azaltmaz, aksine bu salgıları olumlu yönde etkiler. Safra kesesinin kolesterolden arınmasını da yardımcı olur".
       Kısaca zeytinyağı mucizesi ve onun mutfağı hakkında bilgilenmek isterseniz, bu kitabı edinin.

     ÂGünün Mönüsü 18
     Â

menemen

cevizli saray köftesi

patates kızartması

salata


     ÂCevizli Saray Köftesi
     Â6 kiÅŸilik
     ÂHazırlama süresi: 40'

     ÂMalzemesi
     Â

500 gr kıyma

2-3 su bardağı ufalanmış bayat ekmek

4 yumurta

1 su bardağı dövülmüş ceviz

1 kahve fincanı dolma fıstığı

1 su bardağı zeytinyağı

1 kahve fincanı su

1 su bardağı un tuz, karabiber

     ÂHazırlanışı
       Su ve kıymayı orta ateşte karıştırarak pişirin. Soğuduktan sonra içine ekmek içini, çırpılmış yumurtayı, cevizi, fıstığı, tuz ve karabiberi ekleyerek yoğurun. Hazırladığınız köfte harcından küçük toplar yapın ve bunları una bulayın. Köfteleri kızgın zeytinyağında pembeleşinceye kadar kızartın. Kağıt havlu ile yağını alıp, sıcak olarak servis yapın.