Cinsiyet hangi haftalarda, nasıl tespit edilir?

Genellikle hamilelik sürecinde çiftler bebeklerinin cinsiyetini merak edip hemen öğrenmek isterler. Gebelik sürecinin 2. aylarında sorulmaya başlanan ‘bebeğin cinsiyeti ne?’ sorusunun cevabını detaylarıyla aktaracağım.

Bebeğin cinsiyeti kaçıncı haftada belli olur?

Gebelik sürecinin 8. haftasında bebeğin beyin dokusuyla beraber hipofiz bezi gelişmeye başlar. Bu gelişme cinsiyeti belirleyecek olan hormonların da gelişmesine sebep olur. Vajina ya da penis 12-14. haftalarda ultrason yardımı ile görülmeye başlanır.

Gebelik sürecinin 20. haftasında iç organlarının gelişiminin tamamlanmasıyla cinsel organda doğru görülebilecek kadar gelişir.

Bebeğin cinsiyetini baba adayının genleri belirlemektedir. Kadınlarda 46XX kromozomu bulunurken, erkeklerde 46XY kromozomu bulur. Spermlerin bazılarında X bazılarında ise Y kromozomu vardır. Hangi spermin yumurtayı döllediğine göre cinsiyet değişmektedir. Y kromozomu tarafından döllenirse erkek, X kromozomu tarafından döllenirse kız bebek dünyaya gelir.

Bebeğin cinsiyetini anlamak kullanılan çeşitli yöntemler vardır. Bu yöntemler ise;

Ultrason; cinsiyet belirlemede en sık başvurulan yöntemdir. Bu yöntem ile bebeğin cinsiyeti en erken 12 ile 14. haftalarda belli olmaktadır. Kesin olarak belirlenmesi ise 15-16. haftayı bulabilir. Ultrason yönteminde doğru tahminde bulunulması için bebeğin anne karnındaki konumda ve bacaklarının açık olması oldukça önemlidir.

Fetal DNA testi; bu yöntem ile hamilelik sürecinin 10 – 12. haftalarında anne adayından kan alınır. Alınan kanda fetal hücreler ayrıştırılarak bebeğin cinsiyeti kesin olarak belirlenir. Cinsiyet haricinde bebeğin genetik anomalilerini de tespit etmek için de başvurulan bir yöntemdir.

Koryon Villus Biyopsisi (CVS); gebeliğin 12. haftasında anne adayının karnından yapılan bir testtir. 10-15 dakika süren bir işlemdir.  Testin kısa sürede sonuç vermesi, genetik veya kromozomal hastalıkların erken dönemde tanı konulmasını sağlar. Bebeğin cinsiyeti belirlenebilir ancak anne adayına söylenmez. 

Amniyosentez; gebeliğin 16 ya da 18. haftalarında uygulanan bir testtir. Bu test cvs testi ile benzerlik göstermektedir. Cinsiyete bağlı kalıtsal hastalıkları araştırma yapılmıyorsa yasal nedenler ile bebeğin cinsiyeti söylenmez.

Preimplantasyon Genetik Tanı (PGD); genellikle tüp bebek tedavisinde tercih edilir. Amniyosentez ve cvs yöntemlerinde olduğu gibi cinsiyete bağlı genetik öykü haricinde bilgilerin paylaşılması yasal değildir.

Gebelik sürecinin ilk 12 haftasında bebek cinsiyetin pek belli etmez ve anlaşılmaz. 12. hafta sonrasında ise vajinal ultrason ile cinsiyet tahmini yapılabilir. 12 ile 14. haftalar arası cinsiyet belli olmazsa 15-16. haftalarda tekrardan bakılabilir. Doğru belirleme ise gebeliğin 16. haftasından sonra olur özellikle 20. haftada bebeğin cinsiyeti kesinleşir.

Çoğunlukla erkek bebeklerin tanısı daha erken oluyor. Ancak genital bölgede kordonun izlenmesinin yanıltıcı olabilir. Erken dönemde konulan tanılarda bu gibi karışıklıklar meydana gelmektedir.

Girişimsel Radyoloji Uzm. Dr. Rengin Türkgüler
www.drrengin.com
www.ultrasonklinik.com