Ülkemizde çok fazla yetişen çok sağlıklı bir bitki olan Ekinezya’dan bahsetmek istiyorum. Öncelikle;
Ekinezya Nedir?
Ekinezya latince adı Echinacea purpurea, papatyagiller ailesine ait dünyanın en önemli ve en iyi bilinen şifalı bitkilerinden biridir. Bağışıklık sistemine çok ciddi düzeyde fayda sağladığı için, daha çok Kuzey Amerika olmak üzere dünyanın çoğu yerinde insanlar tarafından kullanılmıştır. Ülkemizde de bolca bulunan Ekinezya çoğunlukla kendiliğinden yetişir. Ekinezya bitkisinin gövdesi, yaprakları, kökü ve çiçeği kullanılmaktadır.
Ekinezya bitkisinin genel özellikleri nelerdir?
Ekinezya bitkisinin boyu 150 santim kadardır. Genelde dik büyürler. Çoğu zaman her dalında bir tane çiçek olur. Taç şekline benzeyen yaprakları vardır. Birçok renge sahip olabilirler. Ama genelde en şifalısı, kızıla benzeyen eflatunu andıran renge sahip olan Ekinezya’dır. Yaprakların ortasında tüyü andıran kahverengi bir madde bulunur.
Ekinezya bitkisinin farmakolojik özellikleri nelerdir?
Ekinezya bitkisinin veya preparatların immüno uyarıcı faaliyeti üç mekanizmadan kaynaklanır. Fagositoz aktivasyonu, fibroblast uyarım ve lökosit hareketlilik büyütme ile sonuçlanan solunum aktivitesinin arttırılması, bağışıklık düzenleyici.
Ekinezya’nın enflamatuar etkileri, bitkinin bağışıklık sisteminin bitki tarafından uygulanmasıyla arttığını ve bağışıklık sisteminin nötrofil, makrofajlar, polimorfonükleer lökositler (PMN) ve doğal öldürücü (Natural Killer) hücrelerin aktivasyonu yoluyla patojenik enfeksiyonlara karşı güçlendirildiğini ileri sürer.
Bu nedenle, üst ve alt solunum sistemi enfeksiyonları, yara enfeksiyonları ve kronik pelvik enfeksiyonlar gibi çeşitli bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için uygun olabilir.
Ekinezya bitkisinin faydaları nelerdir?
Bağışıklık sistemini güçlendirdiği yapılan deneylerle ispatlanmıştır. Annals of İnternal Medicine dergisinde yayınlanan klinik bir araştırmada Ekinezya bitkisinin soğuk algınlığına yakalanma ihtimalini ciddi oranda azalttığı saptanmıştır. İltihap söktürme özelliğinden dolayı Ekinezya bitkisi, üst solunum yolu enfeksiyonlarına çok iyi gelmektedir. Apseye ve bronşite karşı etkilidir. Tüberküloz hastalığına da faydası azımsanmayacak kadar fazladır. Yurt dışında yapılan başka klinik çalışmalarda Ekinezya bitkisinin astım hastalığında sentetik bir ilaç görevi gördüğü anlaşılmıştır.
Bakterilere ve mantarlara karşı güçlü bir bitkidir. Doğal antibiyotik görevi görmektedir. Burun tıkanıklığı ve burun akıntısına bire birdir.
Cilt hastalıklarına karşı da çok faydalı olan Ekinezya, egzema, sedef gibi sorunlara iyi bir çaredir. Sivilce ve akne sorunlarına karşı Ekinezya kullanılabilir.
Eski uygarlıklar Ekinezya bitkisini ağrı kesici olarakta kullanmışlardır. Baş ağrısı, diş ağrısı, bademcik, kulak ağrısı gibi ağrılar ile Ekinezya bitkisiyle baş etmişlerdir. Ayrıca Ekinezya doğal ve hafif müshil görevi görerek kabızlığı önler. Bu da zayıflamaya yardımcı olur. Ekinezya bitkisi iyi bir antioksidan özelliğe de sahiptir.
Ekinezya bitkisinin kullanımı nasıldır?
Ekinezya bitkisi çay olarak tüketildiği gibi harici olarakta kullanılabilir. Sivilce, akne, deri iltihabı, yara, sedef ve egzema gibi cilt problemlerinde Ekinezya bitkisi iyice ezilip problemli olan bölgeye koyulur.
Ekinezya bitkisi çayı tarifi: Bir buçuk tatlı kaşığı kadar kuru Ekinezya bitkisi, bir su bardağı önceden kaynatılmış suyun içerisine eklenir. 7-10 dakika kadar ağzı kapalı bir şekilde bekletilerek demlenmeye bırakılır. Demlendikten sonra süzülerek içilir.
Ekinezya bitkisinin komplikasyonları (yan etkileri) nelerdir?
Gebelikte Ekinezya bitkisi asla kullanılmamalıdır. Sürekli kullandığınız bir ilaç varsa doktorunuza danışmadan Ekinezya kullanılmamalıdır. Üst üste 12 gün kullanılmamalıdır. Belirli aralıklarla kullanılmalıdır. Bebeklerde ve çocuklarda Ekinezya bitkisi kullanılmaz. Oto immün hastalığı olan kişiler Ekinezya bitkisini kullanmamalıdır. Ekinezya papatyagiller ailesine bağlı olduğu için papatya bitkisine alerjisi olan kişiler kullanmamalıdır. Multipl Skleroz (MS), romatoid artrit ve lupus hastalığı olanlar doktor kontrolünde kullanmalıdır.