Yeme bozuklukları, yeme alışkanlıklarının olumsuz yönde kalıcı bir şekilde değişerek vücut sağlığını, duyguları ve hayatın önemli noktalarında fonksiyon bozuklarına neden olan ciddi bir durum olarak kabul edilir.
Yeme bozuklukları psikoloji alanında en tehlikeli rahatsızlıklardan biri olarak kabul edilmektedir ve ölümcül bir rahatsızlıktır.
En sık karşılaşılan yeme bozuklukları anoreksiya nervoza, bulimiya nervoza ve son yıllarda yeni yeni tanımlanan tıkınırcasına yeme bozukluğudur. Birçok yeme bozukluğu aşırı kilo, vücut şeklini beğenmeme kaynaklı olarak tehlikeli yeme alışkanlıklarıdır.
Yeme bozuklukları kalp, sindirim sistemi, kemik, diş ve ağız sağlığını tehlikeye attığı gibi aynı zamanda diğer rahatsızlıklara da yol açmaktadır. Yeme bozuklukları genellikle ergenlik çağındaki kişilerde görülse de ilerleyen yaşlarda da ortaya çıkabilir.
Yeme Bozukluğu Çeşitleri
Kısaca anoreksiya olarak da bilinen anoreksiya nervoza, anormal derecede düşük vücut ağırlığı, kilo alma korkusu ve vücut şekline çok fazla odaklanmayı içeren ve hayatı tehlikeye atan bir yeme bozukluğudur.
Anoreksiyada kilo alımını sınırlamak ya da kilo kaybetmek için aşırı egzersiz yapmak, müshil kullanmak ya da yemekten sonra kusmak gibi belirtiler ortaya çıkar. Bulimiya olarak bilinen bulimiya nevroza da ise anoreksiyadan farklı olarak aşırı yeme atakları ve ardından gelen kusma istekleridir.
Ancak anoreksiyadan farklı olarak burada hasta hafif kilolu ya da normal beden ağırlığındadır. Tıkınırcasına yeme bozukluğu ise aşırı yeme ve yemek üzerinde kontrol sağlamama durumudur. Bu bozukluğa sahip olan insanlar aç olmasalar bile hızlı ve büyük miktarda yemek yemeyi istemektedir. Yemekten sonra ise suçluluk, tiksinti ve utanç gibi duygular meydana gelir
Yeme Bozukluğu Tedavileri
Yeme bozukluğu durumlarında erken tanı ve erken tedavi son derece önemli. Yeme bozukluğu olan kişiler aynı zamanda intihar ve diğer medikal komplikasyonlara yatkındır. Ayrıca bu bozukluklar ile beraber depresyon, anksiyete ya da kimyasal kullanımı gibi problemler de ortaya çıkabilir.
Tedavi yöntemi hastadan hastaya göre değişiklik gösterse de bireysel, grup ya da aile terapisi gibi çeşitli terapi yöntemleri, beslenme danışmanlığı, ilaç tedavisi gibi yöntemler gibi tedavi yöntemleri bulunur. Maudsley yaklaşımı gibi yöntemler özellikle yeme bozukluğuna sahip olan kişilerde olumlu gelişmeler elde edilebilir.
Psikiyatrist Uzm. Dr. Burak Toprak
Facebook: @psikiyatristburaktoprak