Robotik cerrahi yaklaşık olarak 10 yıldır ülkemizde kullanılan, cerrahların daha hassas ve kontrollü bir şekilde karmaşık prosedürleri gerçekleştirmesine yardımcı olan bir tekniktir. Geleneksel tekniklerde cerrah ve asistanlar doğrudan hasta ile temas halindedir ve bu süreç hem operasyonlarda açılan kesilerin daha derin ve büyük olmasına hem de el hassasiyetine bağlı dezavantajların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Robotik cerrahi ise süreçte kullanılan enstrümanları sayesinde çok daha hassas hareketleri oldukça dar alanlarda yapmayı mümkün kıldığı için daha kontrollü sonuçlar almak mümkün olmaktadır.
Yanlış 1: Operasyonu Robotlar Yapıyor!
Teknolojik gelişmelerle birlikte insanların teknolojiye bakış açısı hızla değişiyor. Yapay zeka kullanan teşhis programlarının elde ettiği başarı oranı ve tıp teknolojilerindeki gelişmeler ile birlikte robotik cerrahi oldukça popüler olsa da süreçle ilgili bilinen pek çok yanlış bilgi var. Robotik cerrahi denildiği zaman hastaların ve hasta yakınlarının gözünde operasyonu bir robotun yaptığı imgesi canlanıyor. Robotik teknolojiler çok gelişmiş olsalar bile insan bir doktorun müdahalesinin olmayacağı fikri şimdilik hastalar ve yakınları için çok kabul edilebilir değil. Ancak bu bilginin aksine robotik cerrahi uygulamalarında insan etkisi sanılandan çok daha fazla. Öncelikle tüm kontrolün cerrahta olduğunun bilinmesi gerekiyor. Süreçte cerrah ameliyat esnasında kullanacağı enstrümanları elleriyle değil robot elleri ile kullanarak çok daha hassas hareketler ile operasyonu gerçekleştirebiliyor.
Yanlış 2: Ameliyatta Yapay Zeka mı Kullanılıyor!
Robotik cerrahi ile ilgili yanlış bilgilerden birisi de operasyonda yapay zeka kullanımının olduğu, cerrah müdahalesinin ise sadece robot kullanımı ile sınırlı olduğu bilgisidir. Robotik cerrahi de kullanılan da Vinci Robotu olarak adlandırılan sistem kesinlikle cerrahın kontrolü ile çalışır, cerrahın isteğinin dışında bir hareket yapamaz. Yani robotun kendi kendine karar verme ve hareket etme şansı kesinlikle yoktur.
Yanlış 3: Robotik Cerrahi Uygulamalarında Hasta Yalnız Kalıyor!
Robotik cerrahi uygulamaları ile ilgili en çok doğru bilinen yanlışlardan birisi de süreçte hastanın yalnız kaldığıdır. Her operasyon boyunca anestezi uzmanından asistana kadar tüm ekip hastanın yanında hazır bulunmaktadır. Operasyonun klasik ya da robotik olması bu durumu kesinlikle değiştirmez. Da Vinci Robotu’nu kullanan cerrahın yanı sıra diğer bir cerrah ya da asistan da hastanın yanında olarak sürecin çok daha kontrollü olmasına yardımcı olur. Asistan, hemşire vs yani tüm ekip üyeleri birbirleriyle devamlı iletişim halindedir.
Doç. Dr. Taner Usta
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı