Rahim sarkması, kadınların yaşam kalitesini düşüren ve her yaştan kadında yüksek oranlarda görülen bir sorundur. Rahim sarkması, özellikle çok sayıda normal doğum yapan kadınlarda daha sık görülür.
Rahim sarkmasına bağlı meydana gelen sorunlar oldukça çeşitli. Sarkmanın şiddetine göre belirtiler değişiyor. Adet düzensizliği ise rahim sarkması için doğrudan bir sonuç değil.
Kasık ağrısı, iç genital organların (mesane, rahim ve/veya rektum) vajinadan önce ıkınarak, daha sonra devamlı olarak dışarı sarkması, idrarını zor yapma, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, bel ve bacak ağrıları, cinsel fonksiyon bozuklukları ya da kabızlık rahim sarkmasının en yaygın belirtileri arasında yer alır. Bazı hastalarda pelvik tabandaki destek dokudaki bozukluğa ilave olarak mesane boynunda da zayıflık sonucu idrar kaçırma da sarkma ile birlikte görülebilir.
Pek çok farklı nedeni olabilir
Rahim sarkmasının temelinde pelvik bölgede (leğen kemiği) bulunan kasların zayıflaması yatar. Zayıflayan kaslar rahmi gerektiği gibi tutamadığı için rahim aşağıya doğru sarkar ve zamanla bazı hastalarda dışarı çıkabilir. Rahim sarkmasına sıklıkla mesane ve/veya rektum ön duvarı sarkması eşlik eder.
Rahim sarkmasının pek çok farklı nedeni olabilir. Çok sayıda doğum yapmak, uzun süren ve zor bir normal doğum yapmak, müdahaleli doğum yapmak, kilolu bebek doğurmak, yaşlanma, aşırı kilo alıp verme rahim ağzı sarkmasına neden olan durumlardan bazılarıdır. Ağır kaldırmak, pelvik bölgeyi zorlayan ters hareketler yapmak da sarkmaya neden olabilir.
En ciddi belirtisi!
Rahim sarkmasının belirtileri kişiden kişiye değişebileceği gibi sarkmanın şekline ve şiddetine bağlı olarak da değişiklik gösterebilir. En ciddi belirtisi ise idrar kaçırmadır.
Sık idrara çıkmak, sürekli idrar yolu enfeksiyonuna yakalanmak, öksürme ya da hapşırma durumlarında idrar kaçırmak, idrar yaparken zorlanmak ya da idrarı tam olarak yapamama hissi rahim sarkması belirtisi olabilir. Bunların yanı sıra rahim sarkması nedeniyle bağırsak sorunları da ortaya çıkabilir.
Gaz sıkışması, kabızlık ve bel ağrısı gibi sorunlar ile rahim sarkması kendini gösterir. Bu iki farklı tip belirtinin yanı sıra cinsel isteksizlik, cinsel ilişki esnasında acı hissi, orgazm olamama gibi sorunlar da rahim sarkmasının belirtileri arasında bulunur.
Tedavi yöntemleri nelerdir?
Günümüzde rahim sarkması için farklı tedavi yöntemleri yer alır. İlerlemeyen durumlarda egzersizler ile kişinin pelvik kaslarını güçlendirmesi ve bu güçlenme ile sarkmanın önüne geçilmesi hedeflenir.
Sarkma ameliyatlarında rahmin alınması şart mıdır?
Şart değildir. Birçok yeni yöntem kullanılmaktadır. Radyofrekans yöntemi ile de pelvik bölgenin güçlendirilmesi ve sarkmanın önüne geçilmesi seçilmiş vakalarda mümkündür. En kesin tedavi ise cerrahidir. Rahmin laparoskopik veya robotik cerrahi ile askı ameliyatları çok başarılı ve hayat kalitesini arttıran cerrahi yöntemleridir.
Bazen de rahimin bir kısmının veya tamamının alınması gerekebilir ve rahim alındıktan sonra vajen tepesi askı ameliyatları ile asılır. Yine idrar torbasında veya barsaklarda vajina içerisine doğru olan sarkmalarda da cerrahi olarak bu bölgeler güçlendirilerek bu şikayetler giderilir.
Doç. Dr. Taner Usta
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı