Hamilelerde Ağız ve Diş Sağlığı

Hamilelik hiç şüphesiz bir kadının hayatının en önemli ve en büyülü dönemidir. Çünkü anne adayı, artık sadece kendinin değil aynı zamanda dünyaya getireceği bebeğinin de beslenmesi ve sağlığının birinci sorumlusudur. Bu duygu yoğunluğunun üst seviyede olduğu süreçte hamilelerin hem kendi diş sağlığı için hemde bebeğin gelişimi açısından neler yapılması gerektiğinden bahsetmek istiyorum.

Gebelikte hormonlarımız büyük değişiklikler gösterir. Hormonlardaki bu artışlar vücutta bir çok değişikliğe sebep olur. Ağız ve diş sağlığı açısından bakıldığında ise diş etlerimiz bu durumdan en çok etkilenen kısımlardır. Diş etleri özellikle ikinci trimestrda plak içindeki mikroorganizma çeşitliliğinin değişmesine bağlı olarak daha kanamalı bir hale gelebilir. Biz bu hastalığa hamilelik gingivitisi deriz. Kanamalar özellikle ön dişlerin ara yüzeylerinde daha belirgin olur. Eğer bebeğimiz hayatımıza katılmadan önce ağız ve diş bakımımız optimum düzeyde ise korkulacak bir durum yoktur. İyi bir ağız bakımı ile sorunun üstesinden gelebiliriz. Fakat hamilelik öncesinde diş eti sağlığı konusunda problem yaşadıysanız var olan problemlerin ilerlemesine sebep olabilir. Diş etlerinde artan ödem, diş eti ceplerinde ki derinliğin artmasına ve beraberinde dişlerde ki sallanmaların artışına sebep olabilir.

Hamilelik sırasında başımıza gelebilecek diğer bir diş eti hastalığı ise “hamilelik tümörü” dür. Hamilelik tümörü de genellikle ikinci ve üçüncü trimestrda görülür. Tümörün görüntüsü oldukça karakteristiktir. Genellikle koyu kırmızı renkte, nodüler ve çok kolay kanayan diş eti büyümeleridir. Daha önceden, diş taşları olan ve ağız hijyeni yeterli olamayan gebelerde gözlemlenir. Hamileliğin diş etlerimize olan etkisi kısaca bu şekildedir.

Daha da önemlisi; diş eti hastalıklarının bebek üzerindeki etkileri nelerdir? Bu konu son yıllarda birçok araştırmaya konu olmuştur ve sonuçları oldukça çarpıcıdır. Hamile iken periodontal hastalıkları olan annelerde; düşük yapma, erken doğum ve düşük ağırlıklı bebek riskinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

“Gebeliğin dişlere etkisi nedir?” derseniz, dişlere birincil bir etkisi yoktur. İkincil etkisinin mekanizması şöyle işler. Hamile iken bebek gelişimi için herkes bize çok yememizi telkin eder. Hem çok yeriz hem de zamansız yeriz. Mesela gece kalkar bir şeyler atıştırır ve yatarız. Diş bakımı konusunda ise yemek yemeye paralel bir artışı hayatımıza katmayız. Hatta bazılarımız artan bulantı refleksleri ile fırçalamayı hayatından çıkarır. Bu sebeplerle, diş çürüklerinde artış veya var olan çürüklerde hızlı bir ilerleyiş gözlenir. Bazı gebelerde reflüden kaynaklı ağız asit oranında artış gözlemlenebilir. Bu da diş sağlığımızı kötü etkileyebilecek diğer bir ikincil etkidir.

Yani hem anne hemde bebek sağlığı için hamilelikte diş bakımı oldukça önemlidir. Eğer planlı bir gebelik ise, bebek rahime düşmeden önce, anne adayları bütün diş problemlerini mutlaka çözmüş olmalıdır. Hamilelik sırasında fırçalamaya üst düzeyde özen gösterilmelidir. Eğer bulantınız çok ise ufak başlı bir diş fırçası ile macunsuz olarak fırçalamayı deneyebilirsiniz.

Son olarak hamilelikte diş tedavisi yaptırmak için en uygun zamanın ikinci trimestr yani ikinci üç aylık dönem olduğunu hatırlatır iyi haftalar dilerim.

Dt. Neriman Karakaş

E-mail : neriman@dissanatlariakademisi.com