Kortizon kullanma korkusu

Kortizon kullanma korkusu

Kortikofobi; kortizon içeren ve kortikosteroid olarak isimlendirilen ilaçların kullanımına bağlı oluşan korkudur. Kortizonlu ilaçlar, insanda böbreküstü bezlerinden salınan kortizol adlı hormonun sentetik olarak üretilmesi ile elde edilirler. Tıpta birçok hastalıkta uzman hekimlerin önerdiği doz ve sürede kullanıldıklarında hastalıkların çok büyük kısmında tam düzelmeler sağlanabilmektedir.

Kortikosteroidler yine hekimlerin önerdiği biçimde idame(devam) tedavilerinde de kullanılmaktadır.

Normalde her gün 3-5 miligram kortizol hormonu böbreküstü bezlerinden salgılanır. Bu hormon vücudumuzun tüm fonksiyonlarının düzenli olarak gerçekleşmesindeki ana hormonlardandır. Birçok deri hastalığında gerekli testler yapıldıktan sonra hekimlerin önerdikleri doz ve sürelerde kortizonlu ilaçlar kullanılabilir. Hatta bazı deri hastalıklarında sürekli düşük doz (günde 7,5 mg dan az) ağızdan veya enjeksiyon biçiminde kortizonlu haplar veya iğnelerin kullanımı önerilmektedir.

Deri hastalıklarında, deriye doğrudan sürülen kortizonlu kremler ise birçok deri hastalığında kullanılagelen türde ilaçlardır. Bu ilaçlar dermatologlar tarafından tarif edildikleri biçimde kullanıldıklarında oldukça güvenli ilaçlardır. Deri hastalıkları için kullanılan kortizonlu ilaçlar; krem, pomad, losyon veya solusyon biçimindedir. Genelde bu ilaçların kullanım süreleri, deri hastalığına bağlı olmakla beraber kısa sürelidir. Kortizonlu kremler hekim tarafından günde 1 veya 2 kez olmal üzere 7-15 gün süreyle kullanılacak şekilde önerilir. Uzun süreli kullanımlarda ise aralıklı kullanım biçimleri önerilir. Bu kullanım şekilleri 5 gün kullanım, 2 gün ara ya da 2 hafta kullanıp bir hafta ara gibi periodları içerir. Sedef hastalığı, Ala (Vitiligo) hastalığı gibi bazı deri hastalıklarında daha uzun süreler kullanılması gerekebilir. Bu süreyi dermatologunuz belirleyecektir.

Kortizonlu kremler hastalara miktar olarak bir parmak ucunu kaplayan alan ile (ki yaklaşık 0,5 gram kadardır) tarif edilerek önerilir. Yani sürülecek miktar, tedavi edilecek alana göre bir ya da birkaç parmak ucu ünitesi kadar olabilir. Bu kullanım şekli hastalığa, hastanın yaşına, hastalığın bulunduğu vücut bölgesine göre dermatolog tarafından tarif edilecektir. Kortizonlu kremlerin dermatolog tarafından önerildiği şeklin dışında bilinçsiz şekilde kullanılması sonucunda öncelikle deride yanma hissi, kaşıntı, kuruluk, kızarıklık, damarlanma, deride incelme hissi, morluk ve bazen kıllanma artışı ortaya çıkabilir.

Kortizonlu kremler, dermatologlar tarafından özellikle çocuklarda daha da dikkatli kullanılmaktadır. Çocukların belirli bölgeleri ilaç kullanımı için özellik göstermektedir. Bu alanlar; yüz, boyun bölgesi, dirsek iç kısmı, diz arka kısmı ve genital bölgedir. Bu alanlar için önerilen kortizonlu kremler en fazla 7 gün kullanılmalı eğer hastalıkta düzelme olmaz ise hekime tekrar başvurulmalıdır.

Günümüzde tıbbi bilgilerin elde edilmesinde internet kullanımı giderek artmaktadır ancak bu oranda artan başka bir konu ise yanlış, tıbbi olmayan bilgilere ulaşılmasıdır. Bu konuda ulaşılması gereken kaynaklar hekimlerin yazdığı veya kontrol ettiği, güncel tıbbi bilgileri sunan siteler olabilir. Diğer bilgi kaynakları sağlığınız açısından yanlış bilgiler içermektedir uzak kalınmasında fayda vardır.

Özetle; dermatologların önerdiği şeklide kortizonlu krem, pomad veya losyon gibi ilaçları belirtilen sürelerde kullanmak son derece güvenlidir. Tarif edilen kullanım şekli ve süresi dışında ilaç kullanmamak gerekir. Bu ilaçların oluşabilecek yan etkileri, hekim kontrolu dışında hastaların veya hasta yakınlarının kendileri tarafından yapılan uygulamalar ile olmaktadır..

Türk Dermatoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Osman Köse