Cinsel yolla bulaşan hastalıklar artıyor
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir halk sağlığı problemidir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada şu ana dek 340 milyon cinsel yolla bulaşan hastalık bildirilmiştir. Bunlara her yıl 20 milyon yeni hasta eklenmektedir. Artışın nedenleri ilgili olarak Türk Dermatoloji Derneği üyesi Prof. Dr. Bilal Doğan merak edilen soruları cevapladı.
Bu hastalıklar için kime/nereye başvurmalıyım ?
Deri ve Zührevi Hastalıklar uzmanları, uzmanlık eğitimi sırasında venerolojik (cinsel yolla bulaşan) hastalıkların tanı ve tedavileri konularında da eğitim almaktadır. Bu hastalıklarla ilgili en yeterli branş deri ve zührevi hastalıklar uzmanlarıdır.
Bu hastalıklardan korunmak neden önemlidir ?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ülkemizde de büyük bir toplum sağlığı sorunudur. Bu problem çok büyük oranda toplum tarafından bilinmemektedir ve ülkemizde bu hastalıklardaki artışın en büyük nedeni hastalık nedeniyle damgalanma korkusu ve cinsel konuların tartışılabilmesindeki genel rahatsızlık gibi görünmektedir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar nasıl önlenebilir?
Bu tür hastalıkların oluşmasını önlemek, üreme sağlığının korunması yönüyle birincil amaçtır. Büyük oranda önlenebilir olmalarına rağmen, gerekli önlemler alınmadığında, yıkıcı, yıpratıcı, maliyetli olabilmekte ve ciddi komplikasyonlara yol açabilmektedir. Bu tür hastalıklar, diğer hastalıklardan farklı olarak bulaşıcı olmaları yönüyle eşler veya partnerler arasında cinsel uyumu azaltmalarının yanında güvensizlik yaratması yönüyle de çok önemlidir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar neden artmaktadır ?
Son 20 yıl içinde dünyadaki değişimlere bağlı gelişen nüfus hareketliliği ve zaman içerisinde değişen cinsel davranışlar nedeniyle artış gösteren cinsel yolla bulaşan hastalıklara konusunda toplumun bilinçlendirilmesi çok önemli bir konudur. Bu hastalıklar ciddi bir toplum sağlığı problemi haline gelmektedir.
Cinsel Yolla bulaşan hastalıklar nelerdir?
Cinsel aktiviteyle bulaşan 25’den fazla hastalık vardır ve en sık görülenler arasında genital herpes, genital siğil, gonore, sifiliz (frengi), Hepatit B, trikomanyazis, bakteriyel vaginosis ve HIV enfeksiyonu/AIDS sayılabilir.
Genital herpes nasıl bir hastalıktır?
Genital herpes; daha çok Herpes tip 2 virus ile genital bölgede önce içi sıvı dolu küçük kabarcıklarla ortaya çıkar. Sonra bu kabarcıklar kabuklanır ve iz bırakmadan iyileşir. Hemen her zaman cinsel temasla bulaşır. Tanı konması için yaklaşık bir hafta süren bu dönemde hastanın dermatolog tarafından muayene edilmesi gerekmektedir.
Genital herpes neden önemlidir?
Bu hastalık cinsel temasla geçer ve ancak hastalık belirtileri olmasa da bulaşma riski vardır. Bu hastalık tüm dünyada eşler arasındaki cinsel uyumsuzluğunun en önemli nedeni olan hastalıktır.
Genital siğil nedir?
Genital bölgede ortaya çıkan ve cinsel temasla geçen bir virus (HPV-İnsan papilloma virusu) ile oluşan görülme sıklığı giderek artan bir hastalıktır. Hastalık küçük, deri renginde veya kahverenkli bir kabarıklık olarak başlar ve sonra karnabahar görünümünü alır.
Genital siğil neden önemlidir?
Genital siğile neden olan virusların bazıları kadınlarda rahim ağzı kanserine neden olabilmektedirler. Bu hastalık, her cinsel temasta % 50 oranında karşı cinse bulaşabilmektedir bu nedenle korunma çok önemlidir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ne tür istenmeyen yan etkilere (komplikasyon) yol açabilir?
Her yaş, her cinsel eğilim ve her sosyoekonomik seviye bu hastalıklardan etkilenir. Bu hastalıklardan dolayı oluşan komplikasyonlardan en çok kadınlar etkilenir. Genital siğile bağlı oluşan rahim ağzı kanseri kadınlarda sık görülen kanserlerdendir. Genital siğil ya da Genital herpes gibi birçok olguya genellikle hastaların çekinerek doktora başvurmamasından ya da uygun hekime başvurulmadığından dolayı tanı konulamamakta ve bu da hastalıkların kontrolsüz yayılmasına neden olmaktadır. Hastalar; cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili bir şüphede mümkünse en kısa sürede bir deri ve zührevi hastalıklar uzmanına başvurmalıdır.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda ne yapabiliriz ve nasıl korunabiliriz?
Bu hastalıklardan korunmak öncelikle hastalığın farkına varmak, eşe veya partnere, etkili tedavileri uygulamak ve etkin bir korunma yöntemini seçmekten geçer. Tüm cinsel yolla bulaşan hastalıklarda en etkin korunma yöntemi kondom kullanmaktır. Ancak bu bile bulaşmaya engel olamayabilir.