Kış aylarının gelmesiyle ve akşam saatlerinin uzamasıyla birlikte iştahınızı yönetmekte zorlanıyor olabilirsiniz. Özellikle yemekten kalkar kalkmaz ve gece yatmadan önce tatlı yeme ihtiyacı hissediyorsanız ve bu davranış sürekli devam ediyorsa altında yatan sebepleri doğru değerlendirmek gerekecektir. İşte size tatlı isteğine neden olabilecek faktörler;
1) Uyku yetersizliği: Hücrelerin onarılması için ortalama saat 00:00 itibariyle melatonin dediğimiz hormon salgısı artar. Karanlık bir ortamda ve uyku süresinde aktif olan bu hormon hücrelerin yeniden yapılanmasına yardımcı olur. Uyku süresinin kısalması yorgunluk ve halsizlik hissini beraberinde getireceğinden kişi daha fazla seratonin salgısı için tatlı ve şeker içeriği yüksek gıdalara ilgi duyabilir.
California San Francisco Üniversitesi araştırmacılarının Sleep Health dergisinin aralık sayısında yer alan bir makaleye göre 5 saatten az uyku, kafeinli ve şekerli içecek tüketimiyle ilişkili bulunuyor. Yine aynı çalışma uykusuz kişilerde günlük enerji alımının 385 kalori daha yüksek olduğu sonucuna varılıyor.
2) Magnezyum Eksikliği: İnsülin, şekerin hücre içine taşınmasından sorumlu bir hormondur ve pankreastan salgılanır. Yetersizliğinde pankreastan yeterli insülin salgılanamaz ve şekerin hücre içine geçişi yavaşladığı için kişi sürekli tatlı yeme isteği ile karılaşır. Bu nedenle kandaki magnezyum seviyelerinin takibi ve eksikliğinde tamamlanması oldukça önemli bir etkendir.
3) Demir Eksikliği: Kadınlarda adet döngüsüne bağlı olarak demir eksikliği ile karşılaşma sıklığı oldukça yüksektir. Hücrelere yetersiz oksijen taşınımı sonucu hissedilen yorgunluk ve halsizlik devamında tatlı isteğini de getirir. Düzenli tahliller ile demir ve depo demir seviyeleri kontrol edilmeli ve eksikliğine yönelik tedavi yöntemleri gecikmeden uygulanmalıdır.
4) Kahvaltı öğününü atlamak: Gece boyu süren açlık sürecinin ardından kahvaltıyı atlamak ve kahvaltıda karbonhidrat içeriği yüksek beslenmek gün boyu kan şekeri dengenizi bozar ve daha fazla tatlı tüketimine neden olabilir. Bu nedenle sabah uyandığınızda veya birkaç saat sonrasında mutlaka peynir, yumurta, zeytin, avokado, ceviz, fındık, badem, mevsim yeşillikleri, tam buğday/tam tahıl/ruşeym ekmeği ile hazırlanmış bir kahvaltı gün boyu kan şekeri dengenizi sağlamakta yardımcı olabilir.
5) Şeker oranı yüksek gıdalara sıklıkla yer vermek: Gün içerisinde içtiğiniz çay ve kahvede şeker varsa, sabah kahvaltısında bal, reçel, pekmez gibi besinleri sıklıkla tercih ediyorsanız, yemeklerden sonra tatlıya hayır diyemiyorsanız devamında sürekli tatlı yeme isteği taşımanızda oldukça muhtemel. Bu nedenle kısır döngünün içerisinden çıkmalı ve tükettiğiniz şeker miktarını azaltmalısınız. Şeker tüketimi daha çok şeker isteğini beraberinde getirir.
6) Yetersiz Meyve Tüketimi: Gün içerisinde vücudun ihtiyaç duyduğu bir karbonhidrat miktarı vardır. Bu ihtiyacı yetersiz karşıladığınız durumlarda yoğun bir tatlı isteği ortaya çıkar. Bununla birlikte meyve tüketmeyen kişilerde lif alımı da yeterli olamayacağından erken acıkma ve tatlı isteği kaçınılmazdır. Bu nedenler günlük 3 porsiyon kadar meyve mutlaka tüketilmelidir.
7) Spor ile birlikte enerji alımını dengeleyememek: Aç karnına egzersiz yapıyor olmak veya çok düşük enerjiyle beslenirken yoğun spor yapıyor olmak enerji açığı oluşturarak erken acıkmanıza ve tatlıya yönelmenize sebep olabilir. Bu nedenle spordan önce meyve veya öğün saatine göre küçük bir sandviç tüketilebilir ve spor sonrası mutlaka süt, yoğurt, ayran veya kefir gibi sıvı bir protein kaynağı kullanılmalıdır.