Apneden kurtulmanın ilk yolu zayıflamak

Ayşegül Aydoğan Atakan

İnsan sağlığını tehdit eden, uykuya hasret bırakan apne ve horlama hastalarının yaşam konforunu eski haline getirmek için ameliyat seçeneklerinden maskeye, implant tedavisinden radyofrekans uygulamalarına kadar bir çok alternatif tedavi bulunuyor.

Harvard Tıp Fakültesi’nin önde gelen uyku uzmanları Prof. Dr. Neil Battacharya, Prof. Dr. Lawrence Epstein, Prof. Dr. Jo Shapiro ile Acıbadem Hastanesi’nden Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hasan Tanyeri ve Prof. Dr. Levent Erişen, horlama ve apne hastaları için 10 gerçeği özetledi.

1- Devamlı horlayanlarda apne olabilir
Sürekli horlayan kişilerde apne hastalığı saptanabilir. Ancak horlama çaresiz bir hastalık değildir. Tedavisinde küçük dil, damak ve sarkan yumuşak dokuların cerrahi olarak küçültülmesinin yanı sıra, implant, radyofrekans gibi seçenekler vardır. Muayene sırasında, horlayan kişinin eşinden alınacak öykü de tedavi seçeneğinin belirlenmesinde önemlidir. Yüzün anatomik yapısı da horlamayı artıran etkenlerdir.

2 - Alerji, panik atak, uyku ve kas gevşeticiler horlatır:
Doktor önerisi ve mutlak gereksinim olmadan alınan alerji, uyku ilaçları, bazı psikiyatrik ilaçlar ve kas gevşeticiler horlamaya yol açabilir. Ayrıca sigara ve alkolün de olumsuz etkisi vardır. Bu nedenle sözkonusu ilaçları mutlaka doktora sorarak almak gerekir. Alkol ve sigaradan uzak durmak etkili önlemlerdendir.

3 - Uyku apnesinde kullanılan CPAP maskesinin ayarları altı ayda bir yapılmalı
Apne sırasında belli sürelerle nefes durduğundan oksijen geçişi sağlanamaz ve hava yolu çöker. Bu nedenle apne hastalarının bazılarına CPAP denilen cihaz önerilir. Bu cihazın maskesi takılarak oksijenin vücuda girmesi sağlanır. Ancak hastaların otomatik olmayan CPAP cihazlarının basınç ayarlarını altı ayda bir yaptırmaları gerekiyor. Ayrıca hastanın bıyıklı olması, maskenin ağız ve buruna tam oturmasını engellediğinden kesilmesi daha doğru olur.

4 - Şişmansanız apneyle savaş zorlaşır
Fazla kilolar, vücutta yağlanmaya yol açtığı kadar dil kökü, yutak ve yumuşak damağın da yağlanmasına neden olur. Bu durum solunum yolunun daha kolay tıkanmasına yol açar. Şişmanlık, vücudun ihtiyaç duyduğu oksijen miktarının artmasına neden olur. Dolayısıyla zaten apne nedeniyle nefes borusundan oksijen girişi sorunu olan hastada sorun artar. Bu nedenle kilo vermek en iyi tedavi yöntemlerinden biri. Ancak genellikle diğer tedavi yöntemleriyle birlikte uygulanması gerekior. Çünkü kilo kaybı olmadan diğer tedavi yöntemlerinin de başarı şansı azalıyor.

5 - Ortopedik yastık sırt üstü yatınca etkili
Ortopedik yastık kullanımı sırt üstü yatınca horlayan, yan dönünce horlamayan hastalarda önleyici olabilir. Başın yükseltilmesi ise belden itibaren kademeli olarak yapıldığında fayda sağlayabilir.

6 - Burun spreylerini uzun süreli kullanmak zararlı
Burun spreyi sadece burun etinde sorun varsa kullanılabilir. Burun etini kısa sürede büzen ve burnu hemen açan spreyleri uzun süre kullanmak sakıncalıdır. Kortizon içerikli spreyler burun etlerini baskı altında tuttuğundan diğer spreylerin aksine uzun süreli kullanılabilir. Sadece burun etinde sorun olan hastalarda, ameliyat uygun bir seçenektir.

7 - Sporcuların kullandığı kanat mandalları çözüm değil
Sporcuların sportif faaliyetlerde burun kanatlarını açık tutmak için kullandıkları mandallar, nefesi açmada çoğu zaman yeterli olmaz.

8 - Apne ve horlamanın genetik kökeni var
Anne ve babada horlama, apne sorunu varsa çocukta da da olabilir. Kalın ve kısa boyunlu olmak, çenenin geride olması risk faktörlerindendir. Çocuklarda fiziksel ve zeka gelişimini olumsuz etkileyen apne ve horlama sorununa karşı en iyi çözüm bademcik ve geniz etinin alınmasıdır. Spor yapmak, şişmanlamamak da önlemler arasında yer alır.

9 - Maske takmadan yaşayamazsınız
Hastalar CPAP takmadan uyumanın çaresini istiyor. Cerrahi, maske, radyofrekans ve implant seçenekleri uygun hastalarda kullanılıyor. Bu seçenekler uygun hastalarda CPAP kullanımını ortadan kaldırıyor. Ancak bazı hastaların da doktorun önerisine uyarak ömür boyu maske takması gerekebiliyor. Hastalar sadece bir saate kadar olan basit şekerlemelerde maskesiz dolaşabilir.

10 - Asfalt delme makinesinin şiddetinde horlayan var
Horlama hem sosyal açıdan hem de tıbbi açıdan ciddi bir sorun. Rahatsız etmeyen, yatak arkadaşını rahatsız eden, tüm ev halkını rahatsız eden ve komşuları rahatsız eden olmak üzere 4 derecede horlama var. Bazen horlamanın şiddeti asfalt delme makinesinin yarattığı gürültünün seviyesine ulaşabiliyor. Bu nedenle uygun ve doğru tedavi şart.