Amino asit ve türleri nelerdir?

Yaşamın yapı taşları olarak adlandırılan amino asitler, bulundukları gıdaların yenilmesi ile sağlıklı miktarda alınabilirler. Amino asitler proteinleri oluşturacak şekilde bir araya gelen bileşenlerdir. Doğal olarak vücudumuzda bulunan amino asitlere verilen bir diğer ad “yaşamın yapı taşları”dır. Vücudumuzda amino asitlere enzimlerin, bazı hormonlar ile nörotransmitterlerin üretimi için ihtiyaç duyulur. Aynı zamanda amino asitler tüm vücutta hücrelerin içindeki metobolik süreçlerde kullanılırlar.

Amino asitler yenilen gıdalar vasıtasıyla vücuda alınırlar. Vücut tüketilen proteinleri sindirdikten ve yıktıktan sonra amino asit türleri ortaya çıkar. Amino asitler vücutta gıdaların sindirilmesi ve yıkılması için, vücut dokularının büyümesi ve yenilenmesi için, enerji kaynağı olarak ve diğer vücut fonksiyonlarının gerçekleştirilmesi için kullanılırlar.

Amino asit türleri üç grupta sınıflandırılabilirler. Esansiyel olmayan amino asitler, vücut tarafından doğal bir şekilde üretilirler. Bunların alınmasının yediğimiz gıdalarla bir ilgili yoktur. Alanin, asparagin, aspartik asit ve glutamik asit esansiyel olmayan amino asit türleri arasındadır.

Esansiyel amino asitler ise vücut tarafından üretilemezler. Dolayısıyla yenilen gıdalarla bunların alınmaları gerekir. Eğer bunları içeren gıdalar tüketilmezse vücut, eksikliğini yaşayabilir. Histidin, izolösin, lösin, lisin, metiyonin, fenilalanin, treonin, triptofan, valin esansiyelamino asit türleri arasındadır. Esansiyel amino asitlerin her öğünde alınmaları gerekmez. Et, süt, balık ve yumurta gibi hayvansal kaynaklı gıdalar esansiyel amino asitleri içerirler.

Fasülye ve yemişler önemli

Soya, fasulye, yemiş ve tahıl gibi bitkisel kaynaklı gıdalardan da alınabilirler. Yıllardır, vejetaryen diyetlerin esansiyel amino asitleri yeterli miktarda içerip içermediği tartışılmıştır. Birçok uzman vejetaryenlerin bu maddeleri yeterli miktarda almalarının zor olduğunu belirtmektedir. Ancak günde 5-6 porsiyon tam tahıl, 5 veya daha fazla sebze ve meyve tüketimi sağlanırsa yeterli olabilir.

Yarı esansiyel denebilecek üçüncü grup amino asitler ise her gün gerekli olmasalar da hasta, yaralı veya stresli olunduğunda önemlidirler. Arginin, sistein, glutamin, tirozin, glisin, ornitin, prolin, serin bu amino asitler arasındadır.

Hasta veya yaralı olduğunuzda vücut bu amino asitleri yeteri miktarda üretemeyebilir, dolayısıyla vücudunuzun ihtiyaç duyduğu miktarı beslenme veya takviyelerle sağlamanız gerekebilir. Bunun en güvenli yolunun ne olduğunu öğrenmek için doktorunuzla görüşebilirsiniz.

Hemen Sağlık