Türk popunda kasedi 94'e sardık

YAVUZ HAKAN TOK- 1994 yılında kim olduğunu bilmediğimiz birileri piyasada müzik üreten kim var kim yok toplayıp “Çocuklar hadi hazırlanın, bu yıl herkes en iyi şarkılarını, albümlerini yapacak. Birlikte pop müziği arşa çıkaracağız,” demiş olabilir mi? Öyle olsaydı bu yazıyı yazmak çok kolay olurdu ama öyle birileri ve öyle bir plan olmadığını biliyoruz. Peki ne oldu da bundan tam 30 yıl önce, 1994 yılında ülkede pop müzik arşa çıktı?

TRT’de yasaklı arabeskin, TRT’den destekli hafif Türk sanat müziğinin ve şakır şukur taverna müziğinin alıp yürüdüğü ‘80’lerde Ayşegül Aldinç, Oya-Bora, Emel-Erdal ve Hakan Peker gibi az sayıda genç isim popun fitilini ateşlemeye çalışırken ‘90’ların hemen başında önce Aşkın Nur Yengi, sonra Yonca Evcimik çıkagelmiş, ardından Nazan Öncel, Harun Kolçak, Sertab Erener, Seden Gürel, Levent Yüksel derken beklenen patlama nihayet gerçekleşmişti. Hazır özel televizyonlar, radyolar açılmışken pop müziği kim tutabilirdi ki?

Uzun yıllardır pop müzikte genç isimlere yatırım yapmaktan çekinen plak şirketleri harıl harıl kaset yapacak genç ararken kıdemli besteci ve aranjörler de gençlerin elinden tutmaya başlamıştı. Kimisi yıllardır adını duyurma hayalleri kurarak sektörde dirsek çürüten, kimisiyse evinde oturduğu yerde popçu olmaya özenip nereden başlayacağını bilemeyen gençler için artık seferberlik zamanıydı.

“Hepsi Senin mi?” ile mega starlığa giden yol

1994 yılında ardı ardına bir dolu ismin ilk albümü yayınlandı. Stüdyolarda asistanlık yaparak deneyim kazanan Mustafa Sandal ilk albümü “Suç Bende”yle büyük bir çıkış yakaladı. Uzun yıllar Kayahan’ın vokalistliğini yapan Demet Sağıroğlu, Şehrazat destekli “Kınalı Bebek” albümüyle solo kariyerine başladı. Asya’nın ilk albümü de vokalistliğini yaptığı Nilüfer’in prodüktörlüğüyle yayınlandı. Albüme beste ve düzenlemeleriyle destek veren Onno Tunç, Yeşim Salkım’ın aynı günlerde piyasaya çıkan ilk albümü “Hiç Keyfim Yok”ta da vardı. Nilüfer’in 1994 albümü “Ne Masal Ne Rüya” da bir Onno Tunç prodüksiyonuydu.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİROkula başlarken…Haberi Görüntüle

Ahmet’in büyük ilgi gören “Ah Canım” adlı ilk albümünün prodüktörlüğünü Özkan Uğur üstlenmişti. Ülkenin en önemli besteci ve aranjörlerinden biri olan, Yonca Evcimik’in öncü olmuş “Abone” albümüne de imza atan Garo Mafyan 1994 yılında Nalan’ın “Of Aman” ve Bora Gencer’in “Öptüm Seni Şeker” adlı ilk albümlerinin prodüktörlüğünü yaptı. Kısa bir süre sonra Tarkan’a rakip gösterilecek Burak Kut ise ilk albümü “Benimle Oynama”yı Hakan Peker’in desteğiyle, onun firması hesabına yayınladı.

Sezen Aksu’dan ayrıldıktan sonra kendi kanatlarıyla uçmaya başlayan Yıldız Tilbe ilk albümü “Delikanlım”ı 1994 yılında yayınladı. Sektörde yazdığı şarkılarla tanınan Naşide Göktürk ilk albümü “Yüreğim Rehin”le, radyoculuktan şarkıcılığa geçen Serdar Ortaç ise ilk albümü “Aşk İçin”le 1994 yılında adını duyuran diğer isimler oldular. Yıl içerisinde yayınlanan ilk albümler arasında Umay Umay ve Ufuk Bigay’ın kendi adlarını taşıyan albümleri ve Gökhan Kırdar’ın “Serseri Mayın” adlı albümü de vardı.

Liste yarışında öne çıkanlar

O yıl ikinci albümünü yayınlayan Tarkan, yılın en büyük hitini yakaladı ve “Hepsi Senin mi?” Tarkan’a mega starlığa gidecek yolu açarken bütünüyle “Aacayipsin” albümü büyük bir başarı yakaladı. Uzun yıllardır aradığı çıkışı ‘90’ların hemen başında yakalayan Nazan Öncel “Ben Böyle Aşk Görmedim” albümüyle müzikte kalıcı olacağının sinyallerini veriyor, Kenan Doğulu ise ikinci albümü “Sımsıkı Sıkı Sıkı”yla yerini sağlamlaştırıyordu.

Seden Gürel ikinci albümü “Aklımı Çelme”, Yonca Evcimik hem “9.15 Vapuru” teklisi hem de üçüncü albümü “Yonca Evcimik ‘94”, Aşkın Nur Yengi, içinde bu defa Sezen Aksu imzası olmayan dördüncü albümü “Kara Çiçeğim”le yıl içerisinde liste yarışında öne çıkan isimler arasındaydı. Sezen Aksu ise 1994 yılında kendi adına bir albüm yayınlamazken Sertab Erener’in ikinci albümü “Lâl”in prodüksiyonunu üstlendi. Nükhet Duru’nun kendi adını taşıyan yeni albümü de bir Sezen Aksu prodüksiyonuydu.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR5 adımda magnezyumHaberi Görüntüle

‘90’lar patlamasının ilk dalgasında popüler isimler arasına girmiş Emel Müftüoğlu “Emel’ce”, Oya-Bora “Saraylı”, Jale “Beni Hatırlarsın”, Eda Özülkü “Dalgacı”, Bora Öztoprak “Sıra Bize de Gelecek” ve Soner Arıca “En Güzel Serüven” adlı yeni albümleriyle ’94 yılında bir kez daha dinleyici karşısına çıktılar.

Müziğin daha kıdemli isimleri Vedat Sakman “Sevgileri Unutmadık”, Bülent Ortaçgil “Bu Şarkılar Adam Olmaz”, Fatih Erkoç “Sana Deliyim”, Leman Sam “Eski Fotoğraflar”, Attila Atasoy “’94”, İlhan İrem “Koridor” ve Yeni Türkü “Külhani Şarkılar” albümleriyle bu furyaya dahil oldular.  

Müzik yayıncılığı da 1994’te canlandı

1993 yılında MTV yayınlarının gayri resmi bir biçimde de olsa Türkiye’de izlenebilir hâle gelmesi, popüler müziğin o günlerdeki dünya standartlarını yakından takip edebilmemize ve video-kliplerin öneminin farkına varmamıza vesile oldu. Nitekim 1994 yılı yaz aylarında yayına başlayan Kral TV, sonrasında açılacak diğer müzik televizyonlarıyla beraber uzun yıllar boyu ülkede yapılan popüler müziğin taşıyıcı kolonlarından biri olacaktı.

1994 öncesinde ve sonrasında açılan ana akım televizyon kanalları da müziğe şimdilerde hiç olmadığı kadar çok yer veren programlarla şarkıların ve albümlerin duyurulmasında en az radyolar kadar rol oynadılar. Misal, 1994 yılında henüz çok taze bir kanal olan Kanal D’de hafta içi her gece canlı yayınlanan, Romina ve Gülçin tarafından sunulan “Fıstıki Musiki” programı tek başına, o yıl albüm yapmış bir dolu genç ismi ülkeye tanıtan program oldu. 

Hey dergisinin kapanmasından sonra ülkede neredeyse tamamen biten müzik yayıncılığı da 1994 yılında yeniden canlandı. O yıl içerisinde Top Pop, Pop Star ve Number 1 adlı müzik dergileri yayın hayatına başlarken, Hey dergisi de geri döndü ve bu dört dergi pop furyasının yazılı basındaki lokomotifleri oldular.

Dönemin ruhunda yollarını buldular

Tablonun bütününe baktığımızda 1994 yılının hemen hepsi ses getirmiş, akıllarda kalmış albümlerinin ortak noktasını görmek mümkün oluyor. Birbirine el veren müzisyenler, kıdemlilerin kıdemsizlere desteği, usta-çırak ilişkisi, birbirlerinden şarkı alıp veren gençler, şimdilerde herkesin tek başına yapmaya çalıştığı, oysa ancak profesyonel bir ekiple kotarıldığında verimli sonuç verebilen prodüksiyonlar ve kazan-kazan formülüyle işleyen, dengeli bir basın-sanatçı ilişkisi. Yukarıda isimlerini saydığım ya da sayamadığım müzisyenler o günlerde yazının başındaki gibi bir telkin almadılar birilerinden belki ama içgüdüsel olarak, el yordamıyla ve elbette dönemin ruhu gereği böyle buldular yollarını. Kim bilir belki de 1994 yılında pop müzik bu yüzden arşa çıktı.