“Müzik, acil durumda kırınız bir sektör haline geldi”

Can Bonomo, anlatacağı, resimleyeceği, kadrajına sığdıracağı çok şey olanlardan... Yıllar önce “Hikayem Bitmedi” diye yazmıştı, bugünlerde onunla yine karşılaştık. Yıl içerisinde “Sen Bunları Duyma” ve “Güneş” teklileriyle müzikseverlerin karşısına çıkan sanatçıdan, 2020’ye üçüncü teklisi “Yine Karşılaşırsak” ile hüzünlü ve romantik bir veda geldi adeta. 11 Aralık’ta dinleyicilerle buluşan tekli Avrupa Müzik etiketiyle yayınlandı. Sözleri Bonomo imzalı teklinin kapak tasarımı da yine Bonomo’nun ellerinden çıkmış. Pandemi nedeniyle büyük sıkıntılar yaşayan müzik dünyasının üretken isimleri arasında dikkat çeken sanatçı, bu durumu sahadan çekilip, stüdyoda daha çok vakit geçirmek durumunda kalmanın bir sonucu olarak yorumluyor. Müzik çalışmalarının yanı sıra yedi yıl önce radyo programı olarak başladıkları ve bugünlerde en çok dinlenen podcast’ler arasında bulunan “O Tarz Mı” ile de yolculuğuna devam ediyor. Paletindeki binbir renkle kimi zaman söz yazarı, kimi zaman yönetmen kimi zaman da çizer olarak karşımıza çıkan Can Bonomo’yla elbette onu en çok tanıdığımız yönü müziği konuştuk. Yine karşılaşmak umuduyla...

Hepimizin bitmesini yılmaz bir umutla beklediği 2020’yi uğurlamaya hazırlanırken “Yine Karşılaşırsak” tatlı bir hoşça kal adeta yıla… Şarkının hikayesiyle başlayalım…

“Yine Karşılaşırsak” 2020 içerisinde kaydettiğimiz üçüncü tekli. Konserlerin iptal olması ekibi biraz kendi içine kapattı. Sahada vakit geçirmemiz söz konusu olmadığı için stüdyo çalışmalarına çok daha fazla vakit ayırır olduk. 2020 müzikal yolculuğumuzu bu açıdan hızlandırdı diyebilirim. Şarkı bir ayrılık sonrası hikayesini anlatıyor. Sözleri bu sene yazdığım diğer şarkılara göre daha açık ve hikaye odaklı. Yazarken aynı anda bir duyguyu hem tarif edip hem de hissettirmeye çalışmak meşakkatli bir iş. Şarkıda bu dengenin güzel çalıştığını düşünüyorum. Düzenleme Can Saban’a, kayıt, mix ve mastering Ali Rıza Şahenk’e ait.

Müziğin sesinin kısıldığı günlerden geçiyoruz diğer yandan. Siz yıl içerisinde üretken olan müzisyenlerdendiniz. Bu koşullarda üretmek sizin için her zamankinden farklı bir anlam ifade ediyor mu?

Müziğin sesi kısılmaz. Dönem dönem bizi bir kutunun içerisine koyup kaldırıyorlar. Duyamadıkları için de müzik sustu zannediyorlar. Biz kutunun içerisindeyiz, çalıyoruz. Böyle dönemlerde müzik yapmanın tek geliri müziği müzik için yapıyor olmanın verdiği vicdani rahatlık. Başka bir şey değil. Sırtımızı kollayan kimse olmadığı için de birbirimize destek olmaya çalışıyoruz. Fors Majör herhangi bir durumda müzisyenin, sanatçının mesleğiyle sınanmadığı olmuyor maalesef. Biz idmanlıyız bu konularda. Eksikliklerimizi görüyoruz, değerimizi anlıyoruz. Bu da geçecek. Müzik geri döndüğünde umalım ki çok az kişi müziğe karşı mahçup olmuş olsun.

Pandemide pek çok meslek grubu örgütlülük üzerine daha çok kafa yordu. Müzisyenlerin pandemi koşullarında yaşadığı zorlukları düşündüğümüzde sektörün de bir takım defoları olduğunu söyleyebilir miyiz?

Elbette var fakat mesele sektörün ne kadar defolu olduğu değil, bu defolara karşı nasıl bir karşı tutum ve imtiyaz sergilendiği. Yoksa defo dediğimiz şey her sektörde var. Müzik sektörü dediğimiz şey “ya bir gün pandemi olursa” diyerek kenara fon ayırabilecek, işlemediği süreçte istihdam sağlayabilecek bir sektör değil. Müzisyenlerin kendi içlerinde bu tip icraatlara kalkışmasını beklemek de abes olur. Destek olmak lazım. “Acil durumda kırınız” bir sektör haline geldi müzik. Destek görmediği gibi hayatta kalması için ihtiyacı olan dayanağı kendisinde bulması bekleniyor. Bunun ne kadar zor olduğunu gördük tekrar. 

Türkçe rap müziğin yükselişini nasıl açıklıyorsunuz?

Müzikte böyle döngüler olur. İki sene kadar önce de alternatif müzik hiç olmadığı kadar popülerdi. Demek ki şu dönem insanların rap dinlemeye ihtiyacı var.

Berfu Merve Bolulu

“Sinemayla bağımı hiç koparmadım”

Yönetmenlik deneyimi de yaşadınız… Kamera arkasına ne kadar yakın Can Bonomo? Nasıl hissettiniz dünyaya oradan bakınca?

Bilgi Üniversitesi Sinema Bölümü’nden mezun olduktan sonra sinemayla olan bağımı hiç koparmadım. Yıllardır daha ziyade işin senaryo kısmıyla uğraşıyor, bir danışmanlık ekibinde çalışıyorum. Daha önce sahada çalışma fırsatım ya da isteğim olmamıştı. Yavaş yavaş değişiyor işler. İrem Sak ve Fatih Artman’ın oynadığı “Sen Bunları Duyma” iyi bir başlangıç oldu bunun için.

Belki de yıllarca hikayesi anlatılacak 2020 biterken yeni yıl dileği ne olur Can Bonomo’nun?

2021’de maske takmak zorunda kalmamak. Sevdiklerimle mutlu, huzurlu ve müzik dolu bir yıl geçirmek. Herkese aynısını diliyorum. Mutlu
yıllar!

“Hiç bu kadar film izlememişimdir”

“O Tarz mı” podcast’i 6’ncı sezonuna girdi. Dinleyicilerin de yapanlar kadar güldüğü bir içerik. Siz de bu keyfi almaya devam ettikçe sürecek gibi görünüyor…

Yedi sene önce radyo programı olarak başlamıştık. Şimdi Türkiye’nin en çok dinlenen podcast’iyiz. Çok seviyoruz “O Tarz Mı”yı. Bize keyif vermeye devam ettiği sürece program da devam edecektir. Hiç dinlememiş olanlar bizi Spotify’dan aratabilirler.

Korona günlerinde bazılarımızın yeni keşif alanı oldu podcast’ler… Siz neleri keşfettiniz korona günlerinde?

Çok fazla film ve dizi izleme fırsatım oldu. Yararlandığım harika platformlar var. 2020’de izlediğim kadar film izlememişimdir daha önce.