Meme kanseri cerrahisinde onkoplastik yöntem

Didem Seymen - didem.seymen@milliyet.com.tr / Meme kanseri, dünya genelinde milyonlarca kadını etkileyen yaygın bir sağlık sorunu olarak biliniyor. Ancak, modern tıbbın ilerlemesi ile birlikte, onkoplastik meme cerrahisi gibi tedavi yöntemleri uygulanabiliyor. Bu yöntem, kanserli dokunun çıkarılmasını ve meme şeklinin yeniden yapılandırılmasını içeren bir prosedürdür.  Medicana International İstanbul Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Amil Hüseynov, meme kanserinde cerrahi tedavi yöntemleri konusundaki sorularımızı yanıtladı…

Meme kanseri nedir?

Meme kanseri, anormal meme hücrelerinin kontrolden çıkıp tümör oluşturduğu bir hastalıktır. Kontrol edilmezse tümörler vücuda yayılabilir ve hayati risk oluşturabilir.

Meme kanserinde son durum nedir?

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 2020'de dünya çapında 2.3 milyon kadına meme kanseri teşhisi kondu ve 685 bin ölüm yaşandı. 2020 sonu itibarıyla, son 5 yılda meme kanseri teşhisi konan 7.8 milyon kadın hayatta. Bu bu da meme kanserini dünyanın en yaygın kanseri haline getirmektedir.

Tedavi seçenekleri arttı

Meme cerrahisi nedir?

Meme cerrahisi meme, meme bezi, süt kanalı ve memenin bütününde yapılan ameliyatlara verilen isimdir. Meme cerrahisi genellikle meme kanseri olgularında sıklıkla uygulanır.

Tedavide hangi yöntemler vardır?

Meme kanseri, farklı tedavi stratejileri ile bireye ve tümörüne özgü tedavi gerektiren bir hastalıktır. 15 yıl öncesine kadar meme kanserli hastalar için klasik kemoterapi ilaçları ve hormon tedavi dışında başka bir seçenek yokken, günümüzde daha yeni ve daha etkin kemoterapi ilaçları, hedefe yönelik ve ağızdan hap şeklinde alınan akıllı ilaçlar ile yeni hormonal tedavi ilaçlarının birlikte kullanımının getirdiği sonuçlar oldukça başarılıdır. Artan tedavi seçenekleri sayesinde; cerrahi öncesi, cerrahi sonrası ve ileri evre hastalığın tedavilerinde başarılı sonuçlar elde edilmektedir.

Erken evre ve hormona duyarlı meme kanserlerinde öncelikle cerrahi tedavi uygulanır. İleri evre ya da tümör alt tipi üçlü negatif ve Her2 + olarak adlandırılan meme kanserlerinde bazı durumlarda tedaviye önce kemoterapi ve hedefe yönelik tedaviler (akıllı ilaçlar) ile başlanabilir. Meme cerrahisi meme ve koltuk altına uygulanan işlemler olmak üzere iki aşamadan oluşur. Meme cerrahisinde sadece tümörlü bölümün temiz bir sınırla çıkarılması, meme koruyucu cerrahi olarak adlandırılır. Memenin alındığı ya da memenin derisinin içinin boşaltıldığı yöntem ise mastektomidir. Hangi hastaya hangi tedavinin seçileceği kararına, tümör/meme boyutu oranı, tümörün birden fazla bölgede olması, genetik geçişli meme kanseri varlığı ve hasta tercihleri gibi değişkenler etki ediyor.

Standartı meme koruyucu cerrahi

Meme kanserinde kaç çeşit cerrahi onkoloji türü vardır?

Cerrahi, meme kanserli pek çok kadın için tedavi planlarının bir parçası olacaktır.

Bugünkü tedavi standardı, meme koruyucu cerrahidir. ‘Meme koruyucu’ tedavide amaç, memenin yalnızca parçası ya da tümör içeren ve tümörün yakın çevresindeki kısım çıkarılarak yapılmaktadır. Koruyucu cerrahi, meme görünümünü eskiye en yakın şekilde bırakmaktadır.

Meme cerrahisinde tümörün çok odaklı olarak memenin birçok alanında yaygın bulunması gibi nedenlere bağlı olarak tercih edilen total mastektomi, memenin tamamen çıkarılması olarak tanımlanır.

Mastektominin de kendi arasında çeşitli yöntemleri vardır. Bunlardan çift mastektomi, meme kanseri koruyucu cerrahide uygulanabilir. İki memenin tamamının içi cerrahi yöntemle boşaltılır; onkoplastik cerrahi de sonrasında uygulanır.

Bununla birlikte radikal mastektomi vardır. Bu yöntemde de meme dokusunun tamamı, göğüs altı kasları ve koltuk altı lenf düğümleri çıkarılır.

Modifite radikal mastektomide de meme dokusunun tamamı, koltuk altı lenf düğümleri çıkarılır ama göğüs kasları bırakılır.

Simetri dengesi korunur

Onkoplastik cerrahi nedir?

Onkoplastik cerrahi, kanserli dokunun çıkarılmasını ve meme şeklinin yeniden yapılandırılmasını içeren bir prosedürdür. Bu yöntem, özellikle tek taraflı operasyon gerektiren durumlarda, diğer memenin de yeniden şekillendirilmesine, simetri ve estetik dengenin korunmasına yardımcı olmaktadır.

Onkoplastik cerrahide psikoloji ön planda mı olur?

Meme kanseri tanısı ve tedavisi, hastalar üzerinde büyük psikolojik ve duygusal etkiler yaratabilir. Onkoplastik cerrahi, bu süreçte hastaların duygusal iyileşme sürecine katkıda bulunmaktadır.

Meme kanseri nasıl teşhis edilir?

Meme kanseri teşhisi için genel cerrahi uzmanları öncelikle meme muayenesi yapar. Hem meme hem de koltuk altındaki lenf düğümleri bu muayenede kontrol edilir. Sonrasında mamografi, meme ultrasonu çekilir. Tüm bu tetkiklerde bir kitle görünümü varsa biyopsi gerçekleştirilir. Biyopsi örnekleri analiz için bir laboratuvara gönderilir ve burada uzmanlar hücrelerin kanserli olup olmadığını belirler. Meme MR’I da meme kanseri teşhisinde kullanılan görüntüleme yöntemlerinden biridir. Ayrıca PET tetkiki de meme kanseri evrelemede kullanılan tetkiklerden biridir.