Çocuk isteminde rahim ve tüplerin önemi

Prof. Dr. Gökalp Öner - Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı / Rahim, kadın doğum uzmanlarının yolcu uçağıdır. Rahimde var olan her durum, çocuk istemi sürecini olumsuz yönde etkiler. Rahim içerisinde görülen farklı yapılar ya da şekilsel bozukluklarda cerrahi işlemlerle müdahaleyle embriyonun tutunabilecek alanının sağlanması gerekmektedir. Rahim içerisinde bulunan yapılar, sizlerin de bir yerlerden mutlaka duyduğu ya da bildiği polipler ve miyomlardır. Bunların rahim içerisinde neden oluştuğu ile ilgili net bir bilgi olmamakla birlikte bu yapıların yüksek östrojene bağlı olduğu teorileri kabul görmektedir. Bu yapılar maalesef ki rahmin içini daralttığı gibi, embriyo tutunma alanını da küçültür.

Rahim içerisindeki şekilsel bozukluklara göz atıldığında ise rahimde perde görülmesi, rahmin T şeklinde olması, tek boynuzlu veya çift boynuzlu şeklinde görülmesi gibi durumlardan söz edebiliriz. Zaman zaman rahimlerde basıklık ya da daha önceden geçirilmiş kürtaj ya da diğer cerrahi işlemlere bağlı yapışıklık da tespit edilebilir. Bu tespitleri yaparken rahim filmleri kadın doğum uzmanlarının vazgeçilmezi, olmazsa olmazıdır. Bizzat çeken hekimin net gözlemi ile rahimdeki durum çok rahat tespit edilebilir. Rahimde görünen bu durumlar gebeliğe engel teşkil edebildiği gibi, gebelik oluştuğunda düşüğe de sebep olabilir. Gelişecek, tutunacak embriyonun tutunacak yerinin olmaması direkt olarak düşük sebebidir. Bu noktada kadın doğum uzmanlarının yapacağı histeroskopik cerrahidir. Rahim içine bu müdahale ile alan genişletilir, polip ya da miyomlar varsa bu yapılar alınır ve rahim içi rahatlatılır. Böylelikle rahim içinde embriyocuklar, yani yolcular için uçak hazır durumdadır. Sadece rahim kaynaklı çocuk sahibi olunamamışsa, bu işlemle kendiliğinden gebelik elde edilen birçok çift mevcuttur. Bu durum da hekimler için tabii ki yüz güldürücüdür.

Kadın doğum uzmanlarının ilgilendiği iki önemli üreme organı var: Yumurtalıklar ve rahim. Bunları birbirine bağlayan ve kanal görevi gören tüpler de son derece önemlidir. Tüplerde görülen bazı durumlar da gebe kalmaya engel teşkil edebilir. Şimdi tüplerin rahmi ve yumurtalığı birbirine bağlayan köprüler olduğu için çocuk isteminde aslında ne kadar büyük önem arz ettiklerini biliyoruz. Rahim filmi ile rahimle birlikte tüpler de incelenir ve tüplerin kapalı olup olmadığını görebilmek için sıvı gönderilir. Bu sıvı bazen tüplerin açılmasına yardımcı olur ve sadece rahim filmi sonrası bile müjdeli bebek haberleri verilebilir. Ama çoğunlukla film çekimi anında bu tüpleri açmak pek mümkün olmaz. Öyle durumlarda da çiftler tüp bebeğe yönlendirilir. Birçok çift tüplerini açtırmak isteği ile gelir. Ben bunu önermiyorum. Tüplerin açılması durumu dış gebelik şanssızlığını artırdığı için, açıkçası bu riske girilmesini istemem. Ayrıca tüpler iyileşme sürecinde ne yazık ki geri kapanabilir. Bunun dışında tüplerde görülen hidrosalpenks yani tüplerde sıvı olması durumu da rahim filmi ile tespit edilen önemli bir durumdur. Tüp içinde bulunan sıvı rahmin içine akar ve rahimde embriyonun tutunmasını engeller. Bu sebeple hidrosalpenkslere kesinlikle müdahale edilmelidir. Bu müdahale de laparoskopik cerrahidir. Bu cerrahi işlemle şiş tüp kapatılır. Eğer o bölgede ağrı şikâyeti varsa tüp de çıkarılabilir. Öncelikle anlaşılması gereken en önemli nokta şiş olan o tüp açık bile olsa artık fonksiyonunu yitirmiştir. İçindeki sıvı rahmin içine aktığı ve bizim bu akışı kapatmadığımız sürece gebelik şansı olmaz. Tabii ki bir kadın için tüp kapatılması fikri kolay değildir ama amaç çocuk istemi ise bu yapılmak zorundadır.

Rahim filmi nasıl çekilir?

Rahim filmi bir röntgen çekimi gibidir. Rahim filmi çekimi ortalama 2 dakika kadar süren bir işlemdir. Rahim filmi aşamaları şu şekildedir:

Öncelikle hasta uygun kıyafetler ile röntgen masasına yatırılır.

Spekulum denen muayene aleti yerleştirilir. Antiseptik bir solüsyon ile bölge temizlenir.

Özel bir kanül yardımıyla rahim ağzından rahim içine inceleme sıvısı doldurulur.

İnceleme sıvısı tüplerden geçerken uygun pozlarda röntgen filmleri çekilir.

Tüplerde açılabilecek tıkanıklıklar varsa özel kateter ile doğrudan tüpün içine ilaç verilerek (Selektif salpi ngografi) tüpler açılır.

Rahim filmi görüntüleri radyoloji uzmanı hekim tarafından incelenir ve rapor yazılır.

Görüntüler röntgen filmi olarak veya CD şeklinde rapor ile birlikte teslim edilir.