Ofsayt nedir? Pasif ofsayt nedir?
Futbolun en çok tartışılan olaylarından birisi ofsayt. Bulunduğu günden beri tartışmaların bir numaralı aktörü oluyor. Ben de 'bilenler bilmeyenlere anlatsın' mukabilinde ofsayta Molatik oldum. Ofsayt nedir? Pasif ofsayt nedir?
Ofsayt nedir?
Öncelikle kısaca ofsaytın kelime anlamına bakalım. İngilizcede iki kelimenin birleşmesi ile oluşmuştur ofsayt. 'Off' ve 'side' sözcükleri ofsayt kelimesinin kökünde yatmaktadır. 'Off' dışında, 'side' ise taraf anlamına geliyor. İkisi de birleşince 'dış taraf' gibi bir anlama sahip oluyor.
Şimdi ofsaytın ne olduğuna bakalım. Ofsayt, FIFA Genel Sekreteri Urs Lins imzasıyla ülke federasyonlarına gönderilen 968 no’lu sirkülere göre kafasının, vücudunun veya ayağının herhangi bir bölümünün rakibin kale çizgisine toptan ve sondan ikinci rakipten daha yakın olduğu anlamına gelmektedir. Topun ayaktan çıktığı anda top kaleye sondan ikinci rakipten daha yakınsa "Son adam" tabiri top için geçerli olur. Kollar bu tanıma katılmamıştır. Futbol baş, vücut ve ayaklarla oynanır. Eğer bunlar rakibin kale çizgisine yakınsa orada potansiyel bir avantaj vardır. Yalnızca kollar rakibin ilerisindeyse, kazanılacak bir avantaj yoktur şeklinde yapılmıştır. Kısaca; top ayaktan çıktığı anda kaleye en yakın futbolcu, savunma yapan takımın kalecisi hariç hücum eden futbolcuysa durum ofsayt bayrağının kaldırılmasına neden olur.
Pasif ofsayt nedir?
Ancak hücum eden takımın futbolcusunun kaleye yakın olması durumu her daim ofsayt olarak nitelendirilmez. Eğer top ayaktan çıktığı anda ofsayt durumunda bulunan futbolcu topa hareketlenmez, müdahale etmez ise ofsayt bayrağı kalkmaz. Bu duruma da pasif ofsayt denir. Daha önce bu duruma da ofsayt bayrağı kaldırılırdı ancak değişen kurallarla pasif ofsayt deyimi ortaya çıktı.
Hangi durumlar ofsayt değildir?
Top ayaktan çıktığı anda bazı durumlarda oyuncu ofsaytta değildir. Ofsayt olmayan durumlar;
- Kendi yarı sahasındaysa,
- Sondan ikinci rakip oyuncuyla aynı hizadaysa
- Kale ile arasında oyuncu olmamasına rağmen topun arkasındaysa.
- Ofsayt pozisyonunda olmasına rağmen, top rakip oyuncuların herhangi birinin müdahalesi sonucu kendisine gelirse
Pozisyon ofsayt olarak değerlendirilmez.
Ofsayt pozisyonundaki bir oyuncu, topun takım arkadaşına dokunduğu veya takım arkadaşının topla oynadığı anda hakemin kanaatine göre:
- Oyuna müdahale ederek,
- Rakibe müdahale ederek,
- Bulunduğu pozisyondan avantaj elde ederek aktif oyuna dahil olursa ofsayt olarak cezalandırılır.
Şu şekillerde ofsayt olmaz:
- Taç atışı
- Köşe vuruşu
- Kale vuruşu
Ofsayt tespit edildikten sonra hakem endirekt serbest vuruşa hükmeder. Topla oynanan yerden vuruş kullanılır. Hakem bu durumda, ikinci bir kişi topa dokununcaya kadar bir kolunu havada tutar. Ofsayt atışı sonrası, top kimseye değmeden gol olursa gol sayılmaz.