Kadınlar evlendikten sonra hemen soyadlarını değiştirmeli mi?
Geçtiğimiz günlerde Özcan Deniz ile Feyza Aktan’ın nikah haberi sonrası düştü aklıma bu soru. Habere göre Feyza Aktan, nikahın hemen ertesinde kocasının soyadını alarak Instagram hesabını güncellemiş: Peki sizce kadınlar evlendikten sonra hemen soyadlarını değiştirmeli mi?
Evlilik birliği gerçekleştikten sonra kadının kocasının soyadını almasına ve doğan çocuklarla birlikte aile birliğinin kocanın soyadıyla devam etmesine aşinayız. En azından anne babamızdan öyle gördük.
1997 yılında bu kullanımda farklı örnekler görmeye başladık. Evli kadınlar, eşlerinin soyadıyla beraber kendi soyadlarını da kullanmaya başladılar. Her ne kadar gecikmeli bir hak olarak gelse de, genç nesil oldukça tercih ediyor bu iki soyisimli kullanımı.
30 Eylül 2015 ile de kadınların sadece kendi soyadını kullanabilmesinin yolu açıldı. Özellikle iş hayatında tanınmış kadınlar haklı olarak soyadlarını değiştirmek istemiyor.
Kadın istiyorsa alır, istemiyorsa almaz
Konuya bir kadın olarak bakıyorum... Doğduğumuzda bize koyulan ismin yanına, zaten var olan aile ismini, yani soyadımızı da alarak başlıyoruz hayata. Gün geliyor aşık oluyor, evleniyoruz. Ve nikahla beraber eski soyadını bırakıp, yenisine, yani kocanın soyadına geçiyoruz. Yeni bir soyadıyla yeni bir kimliğimiz oluyor bir anda. Evlendiğimizi bilmeyen eski arkadaşlar, bu yeni isminizle sizi tekrar tanımak durumunda kalıyor. (Tanımak dediğim mecazi anlamda. “Benim tatlım o, benim. Evlendim de. Yeni soyadım bu” muhabbetleri...)
İşin özeti; kadının soyadını değiştirme tercihi sadece kadının kararı olmalı. Bazı erkekler “Ne gerek var öyle uzun uzun iki soyadını da kullanmaya” diyor. Veya “Evlendikten sonra kendi soyadını mı kullanacaksın?” şaşkınlığına düşüyorlür.
Kadının evlendiği güne kadar zaten bir kimliği var. İsim ve soyadıyla vücut bulduğu, kendi söylemleri, düşünceleri, tercihleri olduğu bir yaşamı var... Bu şekilde tanındığı, saygı duyulduğu, sevildiği bir çevresi var... Evlendikten sonra da pat diye bir şey değişmiyor haliyle. Evli kadın olarak başka bir evrene yatay geçiş yapılmıyor. Öncesi de sonrası da, varoluş olarak aynı.
Bu nedenle soyadı kullanımı, sadece ve sadece kadının özgür iradesiyle yaptığı bir tercih olması gerek.
Fikrimce evlendikten sonra soyadını değiştirmek çok da elzem bir gereklilik değil...
